HSO20306 - HC 10 Flashcards
Gezondheid wordt niet alleen bepaald door wat we … zijn (leeftijd, geslacht, erfelijke factoren), maar ook
leefstijl, ring van onze …(onderwijstype, met wie we omgaan), hoe de lokale economie in elkaar zit (in welke branche je werkt: stad/platteland), fysieke determinanten van gezondheid (activiteiten), … (verkeer/infrastructuur/gebouwen), natuurlijke omgeving (landbouw of veeteelt of natuur), biodiversiteit en klimaat stabiliteit
biologisch gezien
sociale omgeving
gebouwde omgeving
Er is …
… heeft een andere blik van wat belangrijk is voor bestrijding dan … (bijv. voor chemische bestrijding).
Chemische bestrijding heeft negatief effect op de biodiversiteit. Wel goed voor de gezondheidsklachten en om de beesten zelf te bestrijden.
niet alleen een kennisprobleem (wat werkt het beste om de processierups te bestrijden), maar ook wat vinden we belangrijk?
Ecoloog
mensen vanuit gezondheid hoek
Niet alleen kwestie van … op gezondheid, maar ook … Bijv. sociale huurwoningen voldoen niet aan de normen van minimale woonruimte per gezin of huishouden.
kennis over die invloed van omgeving
andere sectoren overtuigen dat een andere inrichting van de omgeving beter kan zijn voor de gezondheid
Onderwerpen aankaarten
- Te kleine woningen
- Sport op bedrijventerreinen
- Locaties kinderdagverblijven en scholen
- Roltrap om te illustreren waar het mis gaat: …
* Maar, er wordt weinig … en alleen met een uitbraak van een crisis.
volksgezondheid gaat goed. Veel communicatie tussen de sector op lokaal niveau, wordt ook met de burgers gecommuniceerd.
met andere sectoren gecommuniceerd
Maar ook kansen via stadsververnieuwing en nieuwbouw projecten in de stad
Project Leeuwesteyn met de ondertunneling van A2, kunnen we activiteiten plannen die goed zijn voor de gezondheid (groen, speeltuinen, moestuintjes)
Procesontwerp: wat werkt niet
- ‘Activistische’ benadering gezondheid (werkt wel in politiek, werkt niet in openbaar bestuur). - Omdat er ook rekening moet worden gehouden met andere belangen.
- Gezondheid beschouwen als moreel superieur aan andere maatschappelijke waarden.
- Eenzijdig vertrouwen op wetenschap (feiten).
- Technische rapporten zonder dialoog: bureaucratische instituten versus wie is ‘eigenaar’ van gezondheid?
- Technische rapporten zonder dialoog werkt nauwelijks om andere sectoren van gedachten te doen veranderen.
Als er geen ‘harde’ instrumenten (wet/regelgeving) zijn
- ‘Zachte’ mechanismen: netwerken en coalities bouwen.
- Mobiliseren van gezaghebbende externe publieke figuren/bedrijven.
- Kleinschalige kortlopende experimenten in combi met politiek minder aantrekkelijke lange termijn investeringen voor een duurzaam effect.
- Regel- en experimenteerruimte voor burgerinitiatieven.
Procesontwerp voor integrale aanpak:
=’ gezaghebbende dialoog’ tussen planologie en publieke gezondheid
- Betrouwbare en geloofwaardige samenwerking creëren.
- Verkennen van zorg, risico’s en conflicterende opvattingen, consensus uitstellen.
- Achterban verduidelijken en vergroten (burger = kiezer/electoraat).
- Wethouders, raadsleden, bestuurders mobiliseren.
- Continue leer- en verbetercyclus organiseren.
Complex systeem
Een systeem dat is samengesteld uit vele componenten die met elkaar kunnen interageren.
Complexe systemen zijn systemen waarvan het gedrag intrinsiek moeilijk te modelleren is vanwege de afhankelijkheden, competities, relaties of andere soorten interacties tussen hun onderdelen of tussen een bepaald systeem en zijn omgeving.
Bij directe effecten gaat het om
- De bebouwde omgeving, bijv. materialen als cement/asfalt heeft direct effect op temperatuurbeleving.
- Vegetatie, houdt zonlicht tegen en zorgt voor vermindering van hitte.
Bij indirecte effecten gaat het om
- Geluidsoverlast, hangt af van hoeveelheid van transport dat wordt gebruikt.
- Luchtkwaliteit, hangt af van hoeveelheid vrachtverkeer of industriële activiteit aan de rand van een grote stad.
3 voorbeelden van Health Assets
- Sporten
- Steun van vrienden en familie
- Een doel hebben in het leven
Het leven in urbane omgeving levert een gezondheidsvoordeel op t.a.v. leven in ruraal gebied, bewijs van urban advantage:
- Gezondheidsuitkomsten en ervaren gezondheid zijn een beetje beter in de steden;
- Arme stedelingen hebben een betere gezondheid dan arme dorpelingen.
2 punten van kritiek op de ideeën over het bestaan van een stedelijk voordeel
- Je ontkent de gezondheidsverschillen in steden (gemiddeld genomen is de gezondheid in stad wel beter, maar het is niet eerlijk om naar het gemiddelde te kijken). - Gezondheidsverschillen zijn groot tussen verschillende groepen binnen steden. Er is een collectieve verantwoordelijkheid wat samenhangt met huisvesting, toegang tot voedsel, blootstelling tot omgevingsrisico’s.
- Je ontkent de gezondheidsverschillen tussen steden in landen en verschillende landen. - Stedelijke bevolkingsgroepen in landen met een hoog inkomen doen het gemiddeld beter dan die in lage-inkomenslanden en beter dan plattelandsbevolkingen, met de erkenning van de aanhoudende ongelijkheid binnen en tussen de steden.