HNH20306 - HC 9 Flashcards
Ondervoeding:
3 dingen
- Verminderde inname (misselijkheid, moeheid, smaakverlies, …)
- Verhoogde verliezen (diarree, braken, wondvocht)
- Verhoogde behoefte
Ontregelde glucosewaarden
- Nuchterbeleid (mensen moeten nuchter blijven voor een operatie)
- Medicatie
- Voeding via bloedvat
Dehydratie
- Verminderde inname
- Verhoogde verliezen (wondvocht, diarree, braken)
- Droge lucht
Ziekteproces
- Lokalisatie ziekte bijv. slikproblemen, pijn
- Verandering in metabolisme
- Malaise, immobiliteit
Externe factoren
- Medicatie: bijv. chemokuur, prednison
- Chirurgie: operaties aan maagdarmkanaal
- Maaltijdvoorziening ziekenhuis
Psychosociaal
- Angst voor prognose, behandeling
- Depressie
- Schaamte (bijv. neussonde, maagdarmklachten)
Belangrijkste voedingsproblemen in ziekenhuis
- Ondervoeding
- Glucose ontregeling
- Dehydratie
Oorzaken voedingsproblemen in ziekenhuis
- Ziekte zelf (fysiek, metabool)
- Externe factoren (medische behandeling, maaltijdvoorziening, omgeving)
- Psychosociaal (angst, depressie)
Dieet
leefregels om het eetpatroon aan te passen (om medische reden of met gezondheidsdoel)
Let op verschil tussen Engels en Nederlands
- Diet = normale voeding, zonder restricties.
- Therapeutic diet = dieet.
Cijfers over het volgen van een dieet:
• Op eigen initiatief, zonder beleiding:
- Schatting 2014: ca … van Nederlanders, vooral ‘afvallen’ en ‘gezonder eten’.
• Begeleiding door diëtist:
- 2019: ruim … patiënten (… vrouw, gemiddelde leeftijd 54 jaar)
-… na doorverwijzing door huisarts, … op eigen initiatief.
• Ongeveer 45% overwicht/obesitas.
50% 73.000 63% 95% 5% 45%
Doelstelling van dieet
- Preventief (progressie chronische ziekten, complicaties)
- Ondersteunend (naast medische behandeling)
- Curatief
Kenmerken van diëten (gemiddeld genomen)
- Preventief (richtlijnen Goede Voeding, dieetvoeding)
- Ondersteunend (dieetvoeding, dieetpreparaten)
- Curatief (dieetvoeding, dieetpreparaten of eliminiatiedieet)
Wat is dieetvoeding (voeding voor medisch gebruik)?
• Producten met een aangepaste samenstelling bestemd voor toepassing in een dieet
- Vervanging: eiwit-arm brood, gluten-vrij brood, natrium-arme kaas, etc.
- Aanvulling: preparaten (bijv. maltodextrine, aminozuren).
• Producten die volledige voeding kunnen vervangen.
- Drinkvoeding (bijv. nutridrink).
- Let op: ‘maaltijdvervangers’ om af te vallen zijn een andere categorie.
• Smaak vaak afwijkend van gangbare producten.
Dieettrouw is groter…
- Als patiënt snapt waarom dieet nodig is (kennis, attitude).
- Als doelen zijn vastgesteld samen met de patiënt.
- Bij voldoende wetenschappelijke onderbouwing.
- Als de patiënt duidelijk effect merkt of in effect gelooft.
- Indien het effect meetbaar is (bijv. aan serumwaarden).
- Als het dieet makkelijk is in te passen.
- Bij voldoende steun van behandelaars en omgeving.
Klinische voeding: 2 vormen
• Sondevoeding: een dun vloeibare, veelal kant- en klare voeding die via een sonde in de maag of darm wordt toegediend. Het bevat alle voedingsstoffen, zoals eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines, mineralen en vocht voor een optimale voeding.
• Parenterale voeding: voeding die via een soort infuus rechtstreeks in de bloedbaan komt.
- Er wordt een dun slangetje geplaatst in een groot bloedvat. Parenteraal betekent: buiten het maag-darmkanaal om.
Niet iedereen wil sondevoeding omdat … + alternatief
- Afkeer van ‘commercieel’ en ‘niet natuurlijk’
- Allergieën, intoleanties, voeding niet goed verdragen.
- Zorgen om mogelijke tekorten (vooral bij kinderen)
- Alternatief: blended diets = gewonde voeding die fijngemalen en per sonde toegediend wordt. Deze voeding is een mogelijkheid voor kinderen die kant-en-klare sondevoeding niet goed verdragen. De effectiviteit van het blended diet is nog niet voldoende onderzocht en bewezen. Individueel worden er bij kinderen positieve resultaten gezien.
3 toedieningswezen van diëten
- Orale voeding
- Sondevoeding (enteraal)
- Infuus (parenteraal)
3 dingen nodig voor dieettrouw
- Vertrouwen in effect
- Ondersteuning en informatie
- Mate van belasting (aanpassingen, kosten)
Ketogeen dieet bij epilepsie
• Voor kinderen met …
• … door ketonvorming
• 60 en %vet (MCT-olie) of gemodificeerd Atkins dieet (…)
• Duur dieet: …
• Beginfase van dieet (2 weken in ziekenhuis)
onbehandelbare epilepsie
Vermindering aanvalsfrequentie
(hoog vet)
ruim 2 jaar