Hoorcollege 10: Evenwicht

Question 1

zenuw evenwichtsorgaan

Answer 1

n. vestibulo cochlearis

Question 2

waar gaat proprioceptie van evenwichtsorgaan naartoe?

Answer 2

proprioceptie naar cerebellum

Question 3

vestibulair apparaat

Answer 3

evenwichtsapparaat

Question 4

opbouw labyrint (binnenoor)

Answer 4

1. Cochlea (slakkenhuis) = gehoorzintuig; orgaan van Corti
2. Vestibulair labyrint = evenwichtszintuig:
   a. Utriculus & sacculus = otolietorgaantjes; Maculae
   b. Drie ½ cirkelvormige kanalen = Cristae

Question 5

locatie labyrinth

Answer 5

• in het benige labyrint ligt het vliezige laybrint dat gevuld is met endolymfe
• de ruimte tussen de vliezige labyrint en de benige wand is gevuld met perilymfe

Question 6

locatie utriculus en sacculus

Answer 6

Utriculus = basis voor de drie ½ cirkelvormige kanalen.
Sacculus = ligt onder utriculus als een soort zakje, verbonden met cochlea.
–> beide gevuld met endolymfe.

Question 7

haarcellen vestibulair apparaat

Answer 7

macula utriculus
macula sacculus
in ½ cirkelvormige kanalen alleen in ampul.

Question 8

AP haarcel

Answer 8

Haarcel met oplopende stereocilia in endolymfe. Als haarbundel afgebogen wordt naar langste haartje, dan komt er spanning in tip-links dan gaan kanaaltjes open. Kalium stroomt vanuit endolymfe naar binnen en zorgen voor depolarisatie. –> neurotransmitter afgifte > n. vestibulocochlearis > cerebellum
Als haartjes naar kortste haartje buigen, dan sluiten de kanalen en kan de cel weer hyper-/repolariseren.

Question 9

locatie otolietorgaantjes

Answer 9

utriculus en sacculus

Question 10

otolietorgaantjes

Answer 10

kristallen, die ingebed liggen in een gelei die de stereocilia omgeven. Er ligt dus massa bovenop de haarbundels.

Question 11

2 mechanisme otolietorgaantjes

Answer 11

door lineaire versnelling (F = m.a; optrekken/afremmen) en zwaartekracht (F = m.g; headtilt)
–> zo worden haartjes afgebogen. Zodra mechanisme stopt, dan vuren stereocilia geen AP meer af.

Question 12

orientatie maculae

Answer 12

Sacculus = verticaal = zwaartekracht
Utriculus = horizontaal = lineaire versnelling

Question 13

orientatie van haarbundel maculae

Answer 13

Er zijn allerlei richtingen: dan kunnen alle bewegingen geregistreerd worden.
Sacculus = langste haarbundel van binnen naar buiten.
Utriculus = langste haarbundel van buiten naar binnen.

Question 14

Intern spiegelbeeld

Answer 14

striolae > zit binnen in maculae. Mechanisme onbekend.

Question 15

ampullen ½ cirkelvormige kanalen

Answer 15

haarcellen hebben allemaal dezelfde orientatie. Als je linksom gaat draaien, dan gaat de haarbundel afbuigen door de vertraging van het endolymfe > vuurfrequentie omhoog.
Als je blijft draaien, dan komt endolymfe ook op gang > haarbundel neutraal.
Als je stopt met draaien, dan blijft endolymfe nog even doordraaien > haarbundel buigt andere kant op > inhibitie AP.

Question 16

½ cirkelvormige kanalen

Answer 16

1 horizontale

2 verticale die met elkaar verbonden zijn.

Question 17

orientatie haarcellen ½ cirkelvormige kanalen

Answer 17

Haarcellen in een kanaal zijn allemaal op dezelfde manier georiënteerd, i.t.t. de haarcellen in de otolietorganen. Elk kanaal werkt samen met zijn spiegelbeeldkanaal aan de andere kant van de kop, waar de haarcellen in de tegenovergestelde richting zijn georiënteerd.

Question 18

samenwerking kanalen

Answer 18

kanalen werken samen met kanalen in het zelfde vlak. Dus links voor en rechts achter; links achter en rechts voor; en midden.
Als het ene kanaal wordt geprikkeld, dan wordt de tegenovergestelde kanaal geremd.

Question 19

linkse draaiing

Answer 19

dan wordt linkse horizontale booggang geprikkeld, en wordt rechtse horizontale booggang geinhibeerd.

Question 20

LARP-plane

Answer 20

Left anterior en Right Posterior werken samen

Question 21

RALP-plane

Answer 21

Right anterior en Left Posterior werken samen

Question 22

LH en RH -plane

Answer 22

Left horizontal en right horizontal werken samen

Question 23

fysiologie otolietorganen

Answer 23

Utriculus & Sacculus:

• reageren enkel op lineaire versnellingen (dynamisch)
• geven continu informatie door over de positie van de kop t.o.v. de constante verticale valversnelling t.g.v. de zwaartekracht (statisch)
• in de utriculus domineren de haarcellen in de pars medialis de respons van de utriculus; bij een ipsilaterale head-tilt neemt de gemiddelde vuurfrequentie toe.

Question 24

fysiologie half-cirkelvormige kanalen

Answer 24

Semi-circulair:

• reageren enkel op hoekversnellingen
• worden normaal gesproken geprikkeld door een rotatie in het vlak van het kanaal waarbij het gezicht naar de ipsilaterale zijde wordt gebracht.

Question 25

vestibulo-oculaire & vestibulo-spinale reflexen

Answer 25

komt terecht in vestibulaire kernen terecht > gaat naar cerebellum > terug naar vestibulaire kernen > aansturen oogbewegingen of beweging van armen bij vallen.

Question 26

Vestibulo-oculaire reflexen

Answer 26

aansturen van buitenste oogspieren = door hoofd naar rechts te draaien maar ogen op zelfde plek te houden. VOR.
Rechtssom draaien > links horizontale booggang gaat vuren > vestibulocochlearis gaat vuren:
OF > interneuron gaat naar abducens van OS > meer afgifte GABA > Chloor kanalen open > remming lower motor neuron.
OF > interneuron naar abducens van OD > meer glutamaat > depolarisatie cel > meer Acetyl choline > activatie spier.

Question 27

spieren rotatie oog

Answer 27

m. obliquus bulbi dorsalis & ventralis

Question 28

spieren rotatie oog

Answer 28

m. obliquus bulbi dorsalis & ventralis

Question 29

wat gebeurt er met VOR als rotatie doorgaat?

Answer 29

vestibulo oculaire reflex (rechtsom dan VOR naar links) onderbroken door saccadische oogbeweging –> nystagmus.

Question 30

Nystagmus

Answer 30

langzame beweging = VOR reflex

snelle beweging = corrigerende beweging om oog weer centraal te krijgen.

Question 31

VOR mechanisme

Answer 31

VORs kunnen worden opgewekt vanuit de otolietorgaantjes (head-tilt; pitch and roll) en de halfcirkelvormige kanalen (yaw).
Aanhoudende stimulatie van een 1/2CK (hoekversnelling) zorgt voor samengestelde oogbewegingen in het vlak van dat kanaal = nystagmus.
De langzamen component van een (post)rotatoire nystagmus is de VOR.

Question 32

vestibulo-spinale reflexen

Answer 32

info uit evenwichtsorgaan komt in vestibulaire kernen terecht en info kan doorgestuurd worden naar ruggenmerg om doorgestuurd te worden naar ledematen

Question 33

fijne motoriek (bewuste aansturing)

Answer 33

UMN > nucleus ruber (hersenstam) > laterale witte & grijze stof (LMN) > distale spieren

Question 34

banen evenwicht, ogen, oren

Answer 34

tectum of vestibulaire kernen (UMN) > mediale witte & grijze stof (LMN) > axiale en proximale anti-zwaartekracht spieren. > gaat via mediale ventrale banen

Question 35

spinale banen sensoriek

Answer 35

liggen tussen de smalle vlindervleugels in = mediaal dorsaal.

Question 36

spinale banen fijne musculatuur (distale spieren)

Answer 36

liggen lateraal (tr. corticospinalis lateralis en tr. rubrospinalis)

Question 37

spinale banen motoriek (proximale spieren)

Answer 37

liggen mediaal ventraal (tr. vestibulospinalis)

Question 38

vestibulair spinaal reflex mechanisme

Answer 38

je staat op een helling: utriculus wordt geprikkeld door steentjes. Vestibulospinaal reflex > extensie ene been en flexie andere been. Bijv. een kat die van een balkon afvalt (alleen dan prominentere rol sacculus = verticale orientatie).

Question 39

vestibulaire nek reflex mechanisme

Answer 39

je staat op een helling en je zet je hoofd weer recht.

Question 40

nek spinaal reflex

Answer 40

je staat op een helling: utriculus wordt geprikkeld door steentjes > extensie ene been, flexie andere been EN je buigt je hoofd.