Hoorcollege 1 - Introductie Flashcards
Ziekte tijdens prehistorie
- Lichaam en geest verstrengeld
- Ziekte ontstaat door boze geesten
- Behandeling = geesten uit lichaam verdrijven (exorcisme)
Oude Grieken en ziekte
Hippocrates en humorale theorie
Humorale theorie van Hippocrates
- Er zitten vier vloeistoffen in het lichaam, wanneer deze uit balans zijn ontstaat er ziekte
- Behandeling bestaat uit herstellen van het evenwicht
4 vloeistoffen humorale theorie
- Bloed (gepassioneerd temperament)
- Zwarte gal (droefheid)
- Gele gal (boze instelling)
- Flegma/ slijm (relaxte benadering)
Middeleeuwen en ziekte
- Ziekte is een straf van God
- Behandeling bestaat uit martelen, later gebed en goed doen
Renaissance tot heden en ziekte
- Betere wetenschappelijke kennis en beoordeling
- 1e ziekenhuizen
- Biomedisch model ontstond
Biomedisch Model
- Alle ziekte kunnen verklaard worden door te kijken wat er biologisch gezien in het lichaam gebeurd.
- Gezondheid is biochemisch of fysiek
- Psychologische en sociale processen zijn grotendeels irrelevant
- Gaat uit van geest-lichaam dualisme
- Hierdoor niet alle ziektes verklaard
Verandering biomedische standpunt door psychologie
- Er werd aangetoond dat psychologie ook een rol speelt bij ziekten
- Jean-Marin Charcot hypnotiseerde patiënt
- Freud werkte verder aan theorie
- Aanleiding tot psychosomatische geneeskunde
Psychosomatische geneeskunde
Idee dat specifieke ziekten voortkomen uit interne conflicten bij mensen. Bijvoorbeeld zweren, astma en hoge bloeddruk.
Als je mentale problemen hebt, kan dit invloed hebben op het lichaam.
Dunbar en Alexander (1943, 1950)
Psychosomatische geneeskunde
Persoonlijkheidspatronen in verband met specifieke ziekten. Als je een bepaalde persoonlijkheid hebt dan zal je een bepaalde ziekte eerder ontwikkelen.
Ucler-prone personality
Iemand met buitensporige behoefte aan afhankelijkheid en liefde, zal eerder maagzweren ontwikkelen. Als ze geen aandacht krijgen zorgt dit voor stress.
Kritiek psychomatische geneeskunde
Innerlijk conflict of een persoonlijkheidstype is niet genoeg om een ziekte te veroorzaken
Biopsychosociaal model (Engel 1977)
Gezondheid en ziekte zijn het gevolg van een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren.
Relatie tussen patiënt en behandelaar verbetert in biopsychosociale model door:
- Het gebruik van diensten door patiënt
- Doeltreffendheid van de behandeling
- Snelheid waarmee ziekte wordt opgelost
Multimorbiditeit
Het hebben van twee of meer ziektes
Verschil psychologie en geneeskunde
- Geneeskunde is monocausaal, er wordt maar één enkele verklaring voor een ziekte gegeven.
- Nadruk ligt ook op biologische wegen.
- Duidelijk onderscheidt lichaam en geest