Hoofdstuk 3

Question 1

uit welke twee typen zenuwcellen bestaat hersenweefsel

Answer 1

neuronen en gliacellen

Question 2

algemene structuur neuronen?

Answer 2

• dendrieten; heb je veel van, verzamelt informatie
• cellichaam; 1, integreert informatie
• axon; 1, verstuurt informatie

Question 3

3 algemene soorten neuronen

Answer 3

• sensorische neuronen
• interneuronen
• motorneuronen

Question 4

sensorische neuronen?

Answer 4

input (afferent)
- lange dendrieten en korte axonen.
- dendrieten+cellichaam buiten CNS
- axon buiten CNS

Question 5

interneuronen?

Answer 5

associatie
- korte dendrieten en korte axonen
- dendrieten, cellichaam + axon binnen CNS

Question 6

Motorneuronen?

Answer 6

output (efferent)
- korte dendrieten en lange axon
- dendrieten + cellichaam binnen CNS
- axon buiten CNS

Question 7

Gliacellen?

Answer 7

ondersteunen neuronen bij informatieverwerking door:
- fysieke steun
- voedingsstoffen
- verhogen van geleiding
- lijmen neuronen aan elkaar

zelf niet direct betrokken bij informatieverwerking

Question 8

5 types gliacellen?

Answer 8

• ependymellen
• astrocyten
• microgliacellen
• oligodendrogliacellen
• schwann cellen

Question 9

ependymcellen

Answer 9

productie cerebrospinale vloeistof. zit in binnenwand ventrikels en genereert heel de dag vloeistof

blokkade noemen we waterhoofd. bij baby’s nog uitzetten schedel

Question 10

Astrocyten?

Answer 10

bloed-hersenbarriere (nauwe verbinding tussen bloedvaten en neuronen)
- structurele ondersteuning
- transporteren voedingsstoffen door bloedvaten en neuronen
- verhogen bloedtoevoer naar brein
- herstel beschadigd hersenweefsel door vorming littekenweefsel

Question 11

Microgliacellen

Answer 11

verdedigingscellen
- ontstaan in het bloed als onderdeel imuumsysteem en migreren dan naar het centrale zenuwstelsel
- vallen lichaamsvreemd weefsel aan
- dringen beschadigd hersenweefsel binnen en stimuleren groei
- consumeren dood een geïnfecteerd hersenweefsel

alle andere gliacellen hebben oorsprong in hersenweefsel

Question 12

Shwann cellen

Answer 12

in perifere zenuwstelsel. myeleniseren een klein stukje van axon, want herstel is belangrijk.

Question 13

oligodendrogliacellen

Answer 13

in centrale zenuwstelsel. myeleniseren meerdere axonen want hechte verbinding is nodig.

Question 14

myeleniseren door oligodendrogliacellen en Schwann cellen?

Answer 14

verbeteren geleiding van axonen -> verhogen snelheid en efficiëntie van neurale transmissie.

Question 15

herstel na beschadiging in perifere zenuwstelsel

Answer 15

Schwann cellen laten los en blijven zweven. als axon weer opnieuw gaat groeien heeft hij pad van schwann cellen en komen schwann cellen er weer op af.

oligodendrogliacellen kunnen dit niet

Question 16

histologie?

Answer 16

het kleuren van cellen of delen ervan om ze te kunnen zien.

• Clarity maakt hersenweefsel transparant
• brainbow is een transgenetische techniek

dit kon lang alleen post mortum, maar met recentere technieken kan het wel bij levende wezens.

van dunne plakjes hersenweefsel

Question 17

interne structuur van een (zenuw)cel?

Answer 17

• celmembraam
• nucleus
• nucleair membraam
• endoplasmatisch reticulum
• golgi lichamen
• microtubuli

Question 18

Celmembraam?

Answer 18

scheidt intercellulaire van extracellulaire vloeistof.
bestaat uit 2 lagen van fosfolide moleculen:
- kop = hydrofiel
- staart = hydrofoob

is semipermeabel

Question 19

semipermeabel

Answer 19

alleen specifieke ionen kunnen passeren

Question 20

kanaal?

membraameiwit

Answer 20

laat specifieke ionen door

Question 21

poort?

membraameiwit

Answer 21

laat specifieke ionen door als de poort open is

Question 22

pomp?

membraameiwit

Answer 22

actief transport, gebruikt energie. pompt specifieke ionen de cel en andere eruit.

Question 23

Nucleus

Answer 23

celkern
- binnenin de celkern bevinden zich chromosomen

Question 24

chromosomen

Answer 24

dubbelstrengs DNA moleculen. bevatten het menselijk genoom

lett. gekleurde lichamen

Question 25

bouwstenen DNA?

Answer 25

opgebouwd uit chemische bouwstenen (nucleotides) die uit 3 onderdelen bestaan:
- fosfaat groep(en)
- pentose (suiker)
- een van vier type nucleobasen
- Adenine (A)
- cytosine (C)
- guanine (G)
- thymine (T)

Question 26

Hoeveel paar chromosomen en welke bevat de nucleus?

Answer 26

23 paren.
- 1-22 = autosomen; bepalen fysieke kenmerken
- 23 = geslachtschromosomen

Question 27

Genen?

Answer 27

elk gen is een segment van een DNA streng en elk chromosoom bevat duizenden genen.

Question 28

allelen?

Answer 28

overeenkomstige genen binnen een chromosomenpaar.

een allel van moeder en een allel van vader

Question 29

homo- en heterozygoot?

Answer 29

• als DNA-sequenties op beide allelen hetzelfde zijn = homozygoot
• als ze verschillend zijn = heterozygoot

Question 30

Type DNA-sequenties

Answer 30

• wild-type allel
• mutaties (neutraal, positief, negatief)

Question 31

Wetten van Mendel

Answer 31

allelen kunnen dominant of recessief zijn. Ze leiden tot een bepaalde eigenschap of niet.

Question 32

wat zijn de bases van gedrag

Answer 32

basen -> aminozuren -> peptiden -> eiwitten -> cellen -> gedrag

Question 33

genen en gedrag?

Answer 33

genen zijn de blauwdruk voor eiwitsynthese in het endoplasmatisch reticulum (eiwitfabriek).
de sequentie van basen in een gen codeert in welke volgorde aminozuren verzameld moeten worden en aan elkaar geplakt om een specifiek eiwit te vormen.

Question 34

aminozuren?

Answer 34

de bouwstenen van eiwitten. worden gecodeerd in DNA-sequenties van codons en getranscribeerd op mRNA.

Question 35

codons?

Answer 35

3 nucleotide basen

Question 36

mRNA?

Answer 36

enkelstreng DNA

Question 37

peptideverbindingen?

Answer 37

aminozuren zijn verbonden aan ekaar door peptideverbindingen.
- ketens van aminozuren heten (poly)peptiden
- lange peptideketens met een specifieke vorm heten eiwitten

Question 38

stappen eiwitsynthese?

Answer 38

• ontvouwen DNA met genetische code
• code overschrijven op mRNA
• dat wordt gebruikt om allerlei aminozuren/eiwitten te maken

Question 39

waar gaan eiwitten heen?

Answer 39

sommige blijven in de cel, sommigen gaan naar het celmembraam en andere verlaten de cel en werken als soort neurotransmitter.

Question 40

waar gaan eiwitten heen?

Answer 40

sommige blijven in de cel, sommigen gaan naar het celmembraam en andere verlaten de cel en werken als soort neurotransmitter.

Question 41

Golgi lichamen

Answer 41

eiwitten verpakken en voorzien van “adres en postzegel”

Question 42

eiwitten in celmembraam

Answer 42

eiwitten die opgenomen worden in het celmembraam vormen kanaal, poort en pomp.

Question 43

microtubili

Answer 43

transport