Hoofdstuk 14

Question 1

wat is leren

Answer 1

een relatief permanente verandering in gedrag als gevolg van ervaringen

Question 2

wat is geheugen

Answer 2

het vermogen om eerdere ervaringen te herinneren of herkennen

Question 3

leren en geheugen

Answer 3

worden op gedragsnibveau gedefinieerd, nemen aan dat functionele gedragsveranderingen gerelateerd zijn aan structurele veranderingen in ons zenuwstelsel

Question 4

mentale representatie

Answer 4

of geheugen sporen, het resultaat van fysieke veranderingen in het bren, zowel op het niveau van synapsen (synaptogenese) als op structureel celniveau (neurogenese)

Question 5

amnesie

Answer 5

verlies van expliciet of impliciet geheugen.

Question 6

soorten geheugenverlies

Answer 6

• anterograde amnesie: geen opslag nieuwe herinneringen
• retrograde amnesie: verlies van bestaande herinneringen

Question 7

syndroom van Korsakoff

Answer 7

beide vormen van amnesie en aangetast korte termijn geheugen.
oorzaak: langdurig tekort aan thiamine (B1)
neurale mechanisme; afsterven van cellen in tussenhersenen, waaronder mediale thalamus en corpora mammillaria in hypothalamus ook corticale atrofie.

mensen met Korsakoff hebbem geen besef van hun beperkingen

Question 8

consolidatie van geheugen, 3 stadia.

Answer 8

• encoderen: fragiele staat, sterke competitie bestaande en nieuwe herinneringen
• opslag: relatief permanente representatie, vereist structurele veranderingen in de hersenen
• ophalen “recall”: ophalen van herinneringen, integratie met bestaande herinneringen, open voor re-consolidatie.

Question 9

Lokaliseren geheugensporen - Karl Lashley

Answer 9

zocht bij ratten naar locatie fysieke geheugensporen. - conclusie was relatie tussen omvang laesie en ernst geheugenproblemen, geen relatie locaties.

Question 10

neuroanatomie van geheugen - korte termijn

Answer 10

• vooral frontaalkwab
• resoneren van actiepotentialen (reverberatie)

Question 11

langetermijngeheugen

Answer 11

consolidatie - structurele veranderingen
- expliciet geheugen: mediale temporaalkwab (waaronder hippocampus en amygdala); semantisch in default mode netwerk; episodisch; hippocampus, ventromediale prefrontale cortex
- impliciet geheugen: vooral basale ganglia (motorisch leren) en cerebellum

Question 12

Henry Molaison

Answer 12

ernstige anterograde amnesie, na verwijderen hippocampus. kon impliciet wel nieuwe dingen leren.
-> conclusie: hoppocampus bevat een mechanisme om nieuwe herinneringen op te slaan in expliciet geheugen

wel complexer dan dit

Question 13

neuroanatomie van expliciet geheugen

Answer 13

anatomie van de mediale temporaalkwab; connecties hierin zijn wederkerig. hierdoor kunnen we herinneringen ophalen.
- perirhinale cortex: visueel object geheuegen (ventrale stroom input)
- parahippocampale cortex: visuospatieel geheugen (pariëtele gebied input)
- entorhinale cortex: integratie van visueel geheugen (eerste symptomen alzheimer)
- hippocampus: voornamelijk spatieel geheugen (plaatsen, object locaties)

Question 14

neuraal plaatsbepalingssysteem (GPS)

in hippocampus en entorhinale cortex

Answer 14

• place cellen
• head direction cellen
• grid cellen
• border cellen

Question 15

place cellen

Answer 15

in hippocampus vuren alleen als het dier op een bepaalde plaats is, onafhankelijk van hoofd oriëntatie

Question 16

head direction cellen

Answer 16

in hippocampus vuren wanneer het hoofdd in een specifieke richting staat (vestibulaire systeem)

Question 17

Grid cellen

Answer 17

in entorhinale cortex vormen een virtueel raster ‘grid’ om de omvang van de omgeving in te schatten

Question 18

border cellen

Answer 18

in entorhinale cortex vuren alleen bij randen en grenzen van de omgeving.

Question 19

neurale netwerken voor expliciet geheugen

Answer 19

• prefrontale cortex; reverberatie van actiepotentialen
• prefrontale cortex naar mediale temporaalkwab van KGT naar LTG
• mediale temporaalkwab projecteert terug naar neocortex: houdt ervaringen in leven, maakt ophalen mogelijk

Question 20

Clive Wearing

geheel verlies van expliciet geheugen

Answer 20

schade aan hippocampus, temporaalkwab en frontaalkwab ten gevolge van virusinfectie in het hersenweefsel
-> impliciet nog wel intact, want kan wel piano spelen en nieuwe stukken leren

Question 21

neuroanatomie impliciet geheugen

Answer 21

basale ganglia belangrijkste hersenstructuur voor impliciet geheugen

patiënt JK had parkinson.

Question 22

neurale netwerken voor impliciet geheugen

Answer 22

basale ganglia worden beschouwd alsvolumeknop motorisch hersengebieden -> impliciet geheugen is gelinkt aan actie.
hier wel uni-directioneel.
geen terugkoppeling neocortex, brandstof systeem is dopamine

Question 23

neurale netwerken voor emotioneel geheugen

Answer 23

amygdala is essentieel
emotioneel geheugen kan zowel expliciet als impliciet zijn

Question 24

long term potentation (LTP)

Question 25

hoe werkt LTP

Answer 25

• AMPA receptoren reageren op zwakke stimulatie en produceren een initiële EPSP -> Na+ influx
• NMDA receptoren worden normaal gesproken geblokkeerd door magnesium ionen

als er genoeg stimulatie is laat magnesium los. als er dan weer een stimulatie is heeft die magnesium losgelaten en gaat de transmissie dus sneller/efficiëntere

Question 26

long term depression

Answer 26

potentieel cellulair mechanisme voor wissen van bestaande herinneringen

Question 27

neurale plasticiteit - ervaringen

Answer 27

• modificatie van bestaande netwerken = synaptogenese
• creatie van nieuwe cellen en netwerken = neurogenese

Question 28

neurale plasticiteit - omgevingsinvloeden

Answer 28

opgroeien in een verrijkte omgeving leidt tot structurele veranderingen

Question 29

neurale plasticiteit - motorisch leren

Answer 29

experimenteel bewijs
training van fijne motoriek verandert de somatotopische organisatie in de motorische cortex
-> grotere representatie van de vingers na training van moeilijk motorische taak versus eenvoudige taak bij apen
- bij mensen ook geobserveerd

Question 30

neurale plasticiteit - corticale reorganisatie na laesies

Answer 30

bijvoorbeeld fantoompijn, op gedragsniveau leidt aanraking ergens tot sensatie ergens anders, dit is doordat afgesneden neuronen reageren op aangrenzende gebieden.

Question 31

neurale plasticiteit - chemische en hormonale invloeden

Answer 31

hormonen kunnen synaptische organisatie beïnvloeden
- neurotrofe factoren en psychoactieve middelen/psychofarmaca

Question 32

neurale plasticiteit - herstel na hersenbeschadiging

Answer 32

• constrained-induced therapy
• compensatie strategieën
• reorganisatie bestaande neurale circuits
• vervangen beschadigde neuronen -> in de toekomst