Hoofdstuk 11

Question 1

hoe produceert het zenuwstelsel beweging

Answer 1

eerst plan maken
- grote hersenen: initiëren beweging
- informatie gaat over hersenstam (soort-specifieke bewegingen) naar
- ruggenmerg: voert beweging uit

Question 2

2 motorondersteunende hersengebieden?

Answer 2

• basale ganglia: reguleren kracht
• cerebellum: reguleren timing en accuratesse

Question 3

grote hersenen; frontaal kwab

Answer 3

initieert en controleert motorbewegingen in 3 stadia:
1. planning: in prefrontale cortex, specificeren van doel en beslissen om beweging uit te voeren
2. organisatie; in premotorische cortex, organiseren en op volgorde zetten van motorsequenties (bewegingen)
3. uitvoeren; in primaire motorische cortex, vertalen motorsequenties naar actiepotentialen -> spieren krijgen info.

Question 4

complexe bewegingen?

Answer 4

hoe complexer de bewegingen, hoe meer hersengebieden.
- simpel: M1, S1
- reeks: M1, S1, dorsaal premotorische cortex
- complex: M1, S1, dorsaal premotorische cortex, prefrontale cortex, temporale en pariëtele

Question 5

complexe bewegingen?

Answer 5

hoe complexer de bewegingen, hoe meer hersengebieden.
- simpel: M1, S1
- reeks: M1, S1, dorsaal premotorische cortex
- complex: M1, S1, dorsaal premotorische cortex, prefrontale cortex, temporale en pariëtele

Question 6

corticale controle?

Answer 6

• hiërarchisch; prefrontaal -> premotorisch -> M1
• Parallel; plannen en uitvoeren meerdere onafhankelijke bewegingen tegelijk

Question 7

organisatie motorische cortex

Answer 7

spatieel gecodeerd en somatotopische organisatie
- disproportioneel (homunculus)
- discontinu (maakt niet uit, want als het maar op zelfde plek brein komt kunnen hersenen daar wat van maken_
-

Question 8

aansturen bewegingen?

Answer 8

• grove bewegingen; door premotorische cortex
• precieze bewegingen: door M1

Question 9

neurale plasticiteit

Answer 9

somattotopische organisatie in M1 is flexibel.
neurale plasticiteit faciliteert
- motorisch leren
- herstel na schade; constraint-induced therapy = door wel intacte gebieden niet te gebruiken stimuleer je neurale plasticiteit.

Question 10

van motorische cortex naar ruggenmerg

Answer 10

via banen = tractus corticospinalis
verbinding is efferent en ontspringt in M1 laag 5 en eindigt in voorzijde/anterieure van ruggenmerg. ookwel piramidebanen genoemd, omdat ze bulten vormen ten hoogte van hersenstammen die lijken op piramiden

moeilijkste is kruising

Question 11

kruising tractus corticospinalis

Answer 11

• tractus corticospinalis lateralis: kruis in medulla (hersenstam), 90% naar contralaterale zijde en eindigt in laterale zijde van contralaterale anterieure hoorn. distale spieren (ledematen en vingers)
• tractus corticospinalis ventralis: kruist niet, 10% van vezels blijft ipsilateraal en eindigt in mediale zijde van ipsilaterale anterieure hoorn, proximale spieren.

Question 12

als het dan in ruggenmerg is?

Answer 12

in de anterieure hoorn verbinden synapsen:
- tractus corticospinalis met interneuronen
- interneuronen met mororneuronen
- motorneuronen met spiervezels

Question 13

organisatie in het ruggenmerg

Answer 13

ook somatotopisch
- laterale = vooral laterale interneuronen (ledematen en vingers)
- ventrale = mediale interneuronen (romp)

Question 14

spierbeweging

Answer 14

de efferente verbinding tussen motorneuronen en spiervezels = neuromusculaire synaps of junctie

actiepotentiaal van motorneuron wordt omgezet in spierbeweging op de motorische eindplaat

als de ene spier samentrekt ontspant de andere

Question 15

basale ganglia

Answer 15

kernen in grote hersenen
-> modueleren de activiteit van corticale motorische hersengebieden
functie is als volumeknop op stereo, reguleert kracht van bewegingen.
voornamelijk DA als neurotransmitter
- indirect pad: blokkeert bewegingen
- direct pad: versterkt bewegingen

Question 16

te veel en te weinig kracht basale ganglia?

Answer 16

• te weinig = hypokinesie parkinson
• te veel = hyperkinesie

Question 17

cerebellum?

Answer 17

timing en accuratesse
kritisch voor aanleren en uitvoeren motor skills.
ook somatotopische organisatie
- basis = oogbeweging en balans
- mediaal = gezicht en romp
- lateraal = ledematen, handen, vingers en voeten

aanpassing door feedback

Question 18

Hoe weten we dat het cerebellum doet wat het doet?

Answer 18

mensen met laesies en andere diersoorten. en testje met bril en aanpassen.

Question 19

vestibulaire systeem - balans en evenwicht

Answer 19

zit op het slakkenhuis, betrokken bij motorfuncties die ons in staat stellen tot lichaamsbalans
bestaat uit 2 groepen receptoren

Question 20

2 groepen receptoren vestibulaire systeem

Answer 20

• halfvormige kanalen
• otolieten (statolietorganen)

Question 21

halfvormige kanalen

Answer 21

functie: oriëntatie hoofd, detecteren veranderingen in hoofdbeweging
- 3 kanalen voor elke richting
- vestibulaire haarcellen
- vloeistof = endolymphe
- hoofdbewegingen bewegen vloeistof

temporele codering

Question 22

otolieten (statolietorganen)

Answer 22

functie = lichaamsorientatie
- dikke vloeistof met kristallen die tegen haarvaten botsen

temporele codering

Question 23

wat is het somatosensorisch systeem?

Answer 23

= uniek sensorisch systeem (afferent) wat door het hele lichaam is gedistribueerd.
niet evenredig gedistribueerd; behaarde gebieden minder sensitief

heeft 3 systemen

Question 24

3 somatosensorische systemen

Answer 24

• nociceptie = irritatie (pijn, temp en jeuk)
• Hapsis = druk (aanraking, druk en tastzin)
• proprioceptie = spierfeedback (perceptie lichaamslocatie en beweging)

voor ieder systeem langzame en snelle receptoren.

Question 25

snelle en langzame receptoren

Answer 25

- snelle adapterende receptoren; activeren neuronen wanneer stimulatie begint en eindigt (registreren informatie over stimulus onset en offset) bv. jas aandoen en uitdoen - langzaam adapterende receptoren; activeren neuronen zolang de stimulatie aanwezig is (registreren of een stimulus nog voortduurt) bv jas aanhebben ## Footnote hoef je niet te kennen maar nu heb ik het kaartje al gemaakt dus leer maar lekker

Question 26

somatosensorische input (afferent)

Answer 26

vanuit de huid naar posterieure hoorn ruggenmerg

Question 27

somatosensorische systeem axonen?

Answer 27

hoe dikker en gemyleniseerder een axon hoe sneller informatie - nociceptie = duurt langer - hapsis en proprioceptie sneller kan wel verschillen bij soorten pijn

Question 28

kruising van somatosensorische paden naar cortex

Answer 28

alles kruist naar tegenovergestelde hemisfeer, maar plek verschilt tussen twee tractussen - tractus spinothalamicus dorsalis - tractus spinothalamicus ventralis

Question 29

tractus spinothalamicus dorsalis

Answer 29

hapsis en proprioceptie - van ruggenmerg naar hersenstam via dorsale kolom - kruist in hersenstam - via mediala lemniscus naar ventrolaterale thalamus in S1

Question 30

tractus spinothalamicus ventralis

Answer 30

nociceptie - eerst naar anterieure zijde van ruggenmerg - kruist naar contralaterale anterieure ruggenmerg - via mediale lemnicus naar ventrolaterale thalamus naar S1

Question 31

tractus spinothalamicus ventralis

Answer 31

nociceptie - eerst naar anterieure zijde van ruggenmerg - kruist naar contralaterale anterieure ruggenmerg - via mediale lemnicus naar ventrolaterale thalamus naar S1

Question 32

ruggenmergreflexen

Answer 32

bij reflexen gebruik je de cortex niet. je trekt bijvoorbeeld eerst ja hand weg en hebt dan pas de temperatuur/pijn door. twee soorten reflexen - monosynaptisch = simpel zoals been - multisynaptisch = complexer, houden ons staande

Question 33

pijnperceptie

Answer 33

- pain gating theory; stelt dat er 2 paden zijn, een voor pijn en een voor druk. als je die voor druk exciteert inhibeer je die van pijn, dus kun je pijn verminderen met wrijven over plek. inwendige pijnreceptoren gebruiken zelfde paden als uitwendige, dus inwendige pijn voel je uitwendig.

Question 34

somatosensorische cortex

Answer 34

S1 en S2 beiden in parietaalkwab en tegen motorcortex aan. - ook somatotopische organisatie - hoe verder in stroom hoe meer informatie een cel heeft - net als visuele veld neemt grootte receptieve veld toe bij complexiteit

Question 35

schade in het somatosensorische systeem

Answer 35

- schade op niveau cortex = schade aan contralaterale kant - schade op perifere niveau = schade aan ipsilaterale zijde van dat dermatoom - schade in het ruggenmerg = ipsilateraal verlies van hapsis en proprioceptie, contralateraal verlies van nociceptie