Hoofdstuk 10b: Ontwikkelingscontexten: leerkracht - leerling Flashcards
Welke theoretische perspectieven zijn er van leerkracht-leerling ontwikkelingscontext?
-Dynamische systeembenadering
-Motivationele systeembenadering
-Interpersoonlijke benadering
-Gehechtheidsbenadering
Wat is de dynamische systeembenadering?
-Leerkracht-leerlingrelatie: (dyadisch) microsysteem
-Onderscheid tussen mentale representaties onderlinge relatie leerkracht en leerling, en extern waarneembaar interactief gerag dat leerkracht en leerling naar elkaar vertonen
Wat zijn mentale representaties van onderlinge relaties?
-Verzameling geïnternaliseerde gevoelens, gedachten en verwachtingen tav zichzelf, ander en onderlinge relatie
-Ontwikkelt obv dagelijkse ervaringen met interactiepartner
-Mede beïnvloed door eigen opvoedingsgeschiedenis
-Beleving relatie kan sterk uiteenlopen
-Hangt niet noodzakelijkerwijs samen met kwaliteit van interacties
Waaruit bestaat de motivationele systeembenadering?
-Kwaliteit leerkracht-leerlingrelatie: mate waarin leerkracht afgestemd op psychologische basisbehoeften (verbondenheid, autonomie, ondersteuning) leerling, leidt tot motivatie en engagement
-Instrument: TASC
Op welke manier kan de leerkracht afgestemd zijn op de behoefte aan verbondenheid van de leerling volgens de motivationele systeembenadering?
Betrokkenheid
-Affectieve kwaliteit van interactie leerkracht met leerling
-Afgestemd op leefwereld leerling
-Tijd en energie vrijmaken voor leerling
-Beschikbaar wanneer nodig
Op welke manier kan de leerkracht afgestemd zijn op de behoefte aan autonomie van de leerling volgens de motivationele systeembenadering?
Autonomie-ondersteuning
-Hoeveelheid ruimte die leerkracht aan leerling geeft om eigen gedrag te bepalen
-Veel keuzes overlaten aan leerlingen zelf
-Aanmoedigen van zelfsturing
-Weinig controle uitoefenen
-Niet autoritair of directief
-Onderkennen belang van eigen ideeën en gevoelens van leerlingen
-Belang of nut doen inzien van schoolse activiteiten
Op welke manier kan de leerkracht afgestemd zijn op de behoefte aan competentie van de leerling volgens de motivationele systeembenadering?
Structuur
-Hoeveelheid info aanwezig in context over hoe leerling op meest effectieve manier gewenst gedrag en gewenste resultaten kan bewerkstelligen
-Duidelijk communiceren van verwachtingen
-Consistent, contingent en voorspelbaar reageren
-Strategieën aanpassen aan niveau van leerling
Waaruit bestaat de persoonlijke benadering?
-Interactief gedrag beschreven op 2 orthogonale dimensies: dominantie vs afhankelijkheid en affiliatie (vriendelijk vs vijandig)
-Door combineren: 8 modaliteiten/gedragsgroepen
-Wanneer interactiepatroon inflexibel: onvoldoende afgestemd op relationele behoeften leerling
-Instrumenten: Interactiewijzer en VIL
Waaruit bestaat de dimensie dominantie vs afhankelijkheid volgens de persoonlijke benadering?
-Mate waarin mensen macht en controle over elkaar (willen) uitoefenen
-Principe van complementariteit: afhankelijk gedrag leerling, lokt dominant gedrag leerkracht uit, leidt tot meer afhankelijk gedrag leerling
Waaruit bestaat de dimensie affiliatie (vriendelijk vs vijandig) persoonlijke benadering?
-Mate waarin mensen met elkaar betrokken zijn
-Principe van symmetrie: gedrag dat vriendelijkheid/vijandigheid uitdrukt, lokt zelfde gedrag uit bij ander
Waaruit bestaat de gehechtheidsbenadering?
-Leerkrachten ad hoc gehechtheidsfiguren met secure base en safe haven functie
-Leerkracht-kindrelatie getypeerd adhv 3 dimensies: nabijheid, conflict en afhankelijkheid
-Instrumenten: LLRV, LRI, ABC-schema’s (observatie), CLASS (gestandaardiseerd observatieschema)
Waaruit bestaat de nabijheidsdimensie volgens de gehechtheidsbenadering?
-Mate van genegenheid, warmte en open communicatie in relatie
-Mate waarin kind leerkracht gebruikt als safe haven in tijden van stress
Waaruit bestaat de conflictdimensie volgens de gehechtheidsbenadering?
-Onveiligheid in relatie
-Gekenmerkt door negatieve interacties
Waaruit bestaat de afhankelijkheidsdimensie volgens de gehechtheidsbenadering?
-Mate van leeftijdsinadequate afhankelijkheid van leerling tov leerkracht
-Uit zich in bezitterig, aandacht vragend en aanhankelijk gedrag
-Geeft aan dat leerling leerkracht onvoldoende als secure base kan benutten
Wat is het algemene uitgangspunt bij interventies in leerkracht-leerlingrelaties?
-In eerste plaats heeft leerkracht als professional verantwoordelijkheid voor veranderen van relatie
-Verschillende interventiemogelijkheden
