Hoofdstuk 1: Plaats van de diagnostiek in de hulpverlening en onderwijs Flashcards
Hoe ziet een kleine geschiedenis van diagnostiek eruit?
-Afkeer tegen diagnostiek
-Sinds jaren ‘90
-Testbatterijen en verlamming
-Heden/tegenwoordig
Waarom was er vroeger een afkeer tegen diagnostiek?
-Medisch model en categoriale diagnostiek
-Interventiegericht
Wat gebeurde er in de jaren ‘90?
-Bewustwording oordeelsfouten
-Pleidooi voor empirische cyclus
-Maar: testbatterijen en verlamming
Wat is de huidige aanpak van diagnostiek?
Handelingsgerichte diagnostiek en klinische cyclus
Welke soorten diagnostische vraagstellingen zijn er?
-Onderkennend
-Verklarend
-Indicerend
Wat is een onderkennende diagnostische vraagstelling en welke soorten zijn er?
Resulteert in verschillende soorten uitspraken/antwoorden:
-Beschrijvend
-Niveaubepalend
-Classificerend
Wat is een beschrijvende diagnostische vraag?
-Onderkennende diagnostiek
-Objectieve beschrijving van aard, omvang en ernst specifiek probleem
Wat is een niveaubepalende diagnostische vraag?
-Onderkennende diagnostiek
-Niveau bepaalde ontwikkelingsgebieden of schoolse vaardigheden bepalen
Wat is een classificerende diagnostische vraag?
-Onderkennende diagnostiek
-Categorie of stoornis waartoe probleemgedrag volgens classificatiesysteem behoort
Wat is een verklarende diagnostische vraagstelling?
-Resulteert in samenhangend beeld waarin 1 of meer condities met bepaalde mate van waarschijnlijkheid als verklaring voor probleem gelden
-Factoren die problemen in veroorzaken, in stand houden of verergeren
Wat is een indicerende diagnostische vraagstelling?
Resulteert in uitspraak/antwoord op hulpvraag over empirisch en/of theoretisch onderbouwde aanbeveling voor 1 of meer mogelijke interventies of soms conclusies dat bepaalde interventie niet wenselijk/nodig is
Waar ligt de focus binnen de bijzondere jeugdzorg?
Op wijze waarop ontwikkeling kinderen en jongeren in gevaar komt
Welke 2 situaties worden onderscheiden binnen de bijzondere jeugdzorg?
-Verontrustende situatie
-Als misdaad omschreven feit
Hoe ziet jeugdzorg eruit?
(afbeelding)
Uit welke “teams” bestaat jeugdzorg?
-Team indicatiestelling
-Team jeugdhulpregie
-Gemandateerde voorzieningen
-Gerechtelijke jeugdhulp
Wat doet het team indicatiestelling van de jeugdzorg?
Dossierbeheerder onderzoekt hulpvraag en situatie jongere en bepaalt welke vorm jeugdhulp meest geschikt is
Wat doet het team jeugdhulpregie van de jeugdzorg?
Zoekt uit wie hulpverlening effectief zal uitvoeren
Welke zijn de gemandateerde voorzieningen van de jeugdzorg?
-Ondersteuningscentrum jeugdzorg
-Vertrouwenscentrum kindermishandeling
Welke zijn de gerechtelijke jeugdhulp van de jeugdzorg?
-Sociale dienst jeugdrechtbank
-Jeugdrechter
Waarop richt diagnostiek zich binnen onderwijs en leerlingenbegeleiding?
-In kaart brengen van context en afstemming kind-context
-Onderwijs- en opvoedingsbehoeften en indicering
-Samenwerking met school, ouders en andere betrokkenen
Hoe doet de school aan diagnostisch handelen?
-Leerlingenvolgsysteem
-Screening en signalering
-Klasobservatie
-Gesprekken met leerling, ouders, leerkrachten, etc.
Wat is het M-decreet?
Maatregelen betreffende leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften
Wat zijn redelijke aanpassingen die de school moet doen volgens het M-decreet?
-Remediërende maatregelen
-Differentiërende maatregelen
-Compenserende maatregelen
-Dispenserende maatregelen
Wat zijn remediërende maatregelen binnen het M-decreet?
Leerlingen individueel helpen
Wat zijn differentiërende maatregelen binnen het M-decreet?
Leerstof en lesaanpak variëren
Wat zijn compenserende maatregelen binnen het M-decreet?
Hulpmiddelen toelaten
Wat zijn dispenserende maatregelen binnen het M-decreet?
Vrijstellingen van onderdelen van curriculum toelaten
Uit welke fasen bestaat het zorgcontinuüm?
-Fase 0: brede basiszorg
-Fase 1: verhoogde zorg
-Fase 2: uitbreiding van zorg
-Fase 3: individueel aangepast curriculum (IAC)
Wat is de brede basiszorg (fase 0) in het zorgcontinuüm?
-Voor alle leerlingen
-School moet alle leerlingen krachtige leeromgeving aanbieden: ontwikkeling stimuleren, leerlingen systematisch opvolgen, actief werken aan vermindering risicofactoren en versterking van beschermende factoren
Wat is de verhoogde zorg (fase 1) in het zorgcontinuüm?
-Voor kinderen met extra noden
-School neemt extra maatregelen met als doel gemeenschappelijk curriculum te blijven volgen (remediëren, differentiëren, compenseren, dispenseren)
Wat is de uitbreiding van zorg (fase 2) in het zorgcontinuüm?
-CLB onderzoekt wat leerling, leraren en ouders kunnen doen en nodig hebben
-CLB stelt gemotiveerd verslag op: motiveert nood aan uitbreiding zorg
-School kan ondersteuning vanuit ondersteuningsnetwerk of school voor buitengewoon onderwijs inschakelen
Wat is een individueel aangepast curriculum (IAC)(fase 3) in het zorgcontinuüm?
-CLB stelt verslag op voor toegang buitengewoon onderwijs of IAC in gewoon onderwijs (noodzakelijk voor alle types, behalve type 5)
-Indien leerling IAC in gewoon onderwijs volgt, kan school ondersteuning inschakelen vanuit ondersteuningsnetwerk of vanuit school voor buitengewoon onderwijs
Welke “types” van kinderen zijn er?
-Type 1
-Type 2
-Type 3
-Type 4
-Type 5
-Type 6
-Type 7
-Type 8
-Type 9
Wat is type 1 van kinderen?
Basisaanbod
Wat is type 2 van kinderen?
-Aangepast aan kinderen en jongeren met verstandelijke beperking
-Kinderen met verstandelijke beperking die voldoen aan alle onderstaande criteria
–>Significante beperking in intellectueel functioneren (2SD onder gemiddelde, IQ<70)
–>Significante beperking in adaptief gedrag (2SD onder gemiddelde)
–>Functioneringsproblemen ontstaan voor leeftijd van 18 jaar
-Onderzoek en diagnostisering door psycholoog volstaat
Wat is type 3 van kinderen?
-Aangepast aan kinderen en jongeren met emotionele of gedragsstoornis
-Voor kinderen met emotionele of gedragsstoornis die niet voldoen aan criteria type 2
-Kinderen bij wie obv diagnostiek door multidisciplinair team 1 van volgende problematieken wordt vastgesteld: aandachtstekort met hyperactiviteit, oppositioneel-opstandige gedragsstoornis, gedragsstoornis in enge zin (conduct disorder), angststoornis, stemmingsstoornis, hechtingsstoornis
Wat is type 4 van kinderen?
Voor kinderen met een motorische beperking
Wat is type 5 van kinderen?
Voor kinderen in een ziekenhuis, preventorium of residentiële setting
Wat is type 6 van kinderen?
Voor kinderen met een visuele beperking
Wat is type 7 van kinderen?
Voor kinderen met een auditieve beperking en taal- en spraakstoornissen
Wat is type 8 van kinderen?
~Basisaanbod
Wat is type 9 van kinderen?
Voor kinderen met autismespectrumstoornissen (zonder verstandelijke beperking)
Waaruit bestaat het decreet leerlingenbegeleiding?
-School moet beleid op leerlingenbegeleiding ontwikkelen en uitvoeren
-School moet kwaliteitsvolle begeleiding uitvoeren
-School moet ondersteund worden door CLB, PDB of een andere externe dienst
Op welke 4 domeinen moet de school kwaliteitsvolle begeleiding aanbieden volgens het decreet leerlingenbegeleiding?
-Preventieve gezondheidszorg
-Leren en studeren
-Onderwijsloopbaan
-Psychisch en sociaal functioneren
Wat is buitenschoolse hulp?
-Aangeboden door dienst/organisatie/persoon niet verbonden aan school
-Stijgende trend
-Doelen: directe begeleiding, diagnostiek en indirecte begeleiding
Uit welke hulp kan buitenschoolse hulp bestaan?
-Hulp gericht op (bevorderen van) leren, welzijn leerling en in kaart brengen van problemen
-Hulp kan aangeboden worden door zelfstandige persoon, organisatie of gesubsidieerd centrum
-Hulp kan gratis of betalend zijn
Wat zijn mogelijke verklaringen voor de stijgende trend in buitenschoolse hulp?
-Normale variaties in ontwikkeling gezien als stoornissen waarvoor gespecialiseerde hulp nodig is
-Vervanging familiale/informele ondersteuning door professionele ondersteuning
-Prestatiedruk huidige samenleving
-Verlaagde drempel voor intensieve en gespecialiseerde 1-op-1 hulp
-Geen uitzondering: “gangbaar” onderdeel van schools traject
