HC.5 - Onvruchtbaarheid en gezondheid Flashcards
wat is prepubertal fase, reproductieve fase ?
prepubertal fase is de fase voor de reproductieve fase. hierin ligt GnRH stil
reproductieve fase is fase vanaf menarche tot menopauze
benoem hoe pariteit (hoe vaak je zwanger bent geweest) en menstruatie cycli is gerelateerd aan mortaliteit
bij ongeveer 3 kinderen minste risico op overlijden. neemt toe met aantal. vanaf 5 neemt dit weer af
lagere kans overlijden als je veel menstruatie cycli hebt
als je oud je eerste kind krijgt heeft dit een gunstig risico op overlijden
hoe langer de reproductieve fase (tijd tussen menarche en menopauze) en dus hoe langer je de regelmatige cyclus houdt, hoe beter
wat is gemiddelde leeftijd menopauze?
51-52 jaar
vroegere menopauze geeft hoger risico op…
cardiovasculaire ziekte
coronary heart disease
stroke
wat zijn cardiovasculaire effecten van oestrogeen?
oestrogeen is belangrijk voor veel dingen zoals
- botopbouw
- HVZ
- lipide huishouding
- soepele vaatwand
- oxidatieve stress
weinig oestrogeen leidt tot athelosclerose–> ischaemic heart disease and stroke
wat zegt een vroege menopauze over DNA reparatie?
als je eerder in de menopauze komt kan je lichaam DNA minder goed repareren (ook indirecte associatie met kanker dys)
wat doet te weinig oestrogeen met botgezondheid?
je ziet dat bij leeftijd van de menopauze, de botgezondheid/ -dichtheid afneemt
stimuleren activiteit osteoblast
remmen osteoclast
hoezo osteoporose bij anorexia nervosa?
anorexia nervosa valt onder WHO I (hypogonadotroop en hypogonadisme)
geen LH en FSH–> geen oestrogenen –> oa osteoporose
wat is criteria van polycysteus ovarium syndroom (PCOS)?
minimaal 2 van de 3:
- oligo/ anovulatie
- hyperandrogenisme en/of hirsutisnme
- PCOM: polycysteuze ovariele morfologie >20 fillikels in een of beide ovaria of >10 ml volume in een of beide ovaria
wat is pathofysiologie van PCOS?
abnormale GnRH pulsaties–> abnormale gonadotropine levels (LH productie hoger dan FSH)–> ovulatie disfunctie–> hyperandrogenisme (door verhoogde LH) en folliculaire arrest
bij PCOS ook sprake van insuline resistentie en metabool syndroom en overgewicht
hebben vrouwen met PCOS voor of na menopauze vaker hart en vaatziekten?
premenopauzaal hoger risico op cardiovasculaire ziekte. na menopauze dus minder kans op hart en vaatziekten
komt doordat je door PCOS later in menopauze komt, dus langer oestrogenen hebt
en mensen met PCOS hebben betere DNA repair genen
hebben subfertiele mannen een hogere of lagere mortaliteit?
subfertiele mannen hebben een hogere mortaliteit
hoe slechter de sperma kwaliteit, hoe hoger het risico
hebben sub/ -infertiele mannen verhoogde kans op kanker?
1,5 x hogere kans op kanker (vooral van de prostaat, testis, blaas, schildklier, leukemie en lymfomen)
waarmee gaat de menopauze vooraf
een periode van verminderde vruchtbaarheid (15 jaar voor menopauze) en onvruchtbaarheid (10 jaar voor menopauze).
premature variele insufficientie
- voor je 40e in de menopauze
- gaan gemiddeld eerder dood