Hc 3.1 Consultatie In Verband Met Geboorteregeling Flashcards

1
Q

Wat is anticonceptie/contraceptie?

A

Alle middelen die tot doel hebben
bevruchting en zwangerschap te voorkomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wat is de ideale vorm van anticonceptie?

A

100% betrouwbaar
geen negatieve effecten op gezondheid
eenvoudig te gebruiken
goedkoop
toegankelijk
direct toepasbaar
reversibel
geen effect op seksualiteitsbeleving
toepasbaar door man en vrouw

voldoet bijna nooit aan alle eisen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Welke ontwikkelingen hangen samen met anticonceptie?

A
  • Sociologische en economische ontwikkeling
  • Afname moeder & kind sterfte
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe wordt betrouwbaarheid van anticonceptie uitgedrukt?

A

Pearl index: aantal zwangerschappen per 100 gebruikersjaren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn vrij onbetrouwbare manieren van anticonceptie?

A
  • Periodieke onthouding
  • Coitus interruptus
  • Temperatuur meten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat is coitus interruptus?

A

oudste vorm van anticonceptie

voor het klaarkomen de penis uit de vagina trekken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wat is de hoofdwerking van hormonale anticonceptie?

A
  • Verhinderen follikelontwikkeling en ovulatie (onderdrukken LH-piek met progesteron)
  • Onderdrukken follikelontwikkeling (onderdrukken FSH met oestrogeen & progesteron)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn nevenwerkingen van hormonale anticonceptie?

A
  • Transformatie endometrium
  • Verandering cervicaal slijmvlies
  • Beinvloeding tubamotoriek/peristaltiek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

wat zit er in de normale pil?

A

de normale anticonceptiepil is een combinatie van progestativum en oestrogeen wat leidt tot hypogonadotrofie (laag FSH en LH)

er worden vaak monofasische combinatiemethoden gebruikt (iedere anticonceptiepil heeft dezelfde hoeveelheid hormonen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

hoezo wordt oestrogeen ook gegeven bij de pil?

A

oestrogeen wordt gegeven ter stabilisering van het endometrium in de vorm van ethinyl-estradiol.

dit voorkomt atrofie van het endometrium (oestrogeen zorgt normaal voor differentiatie van endometrium). hierdoor krijg je geen doorbraakbloedingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

waarvan zijn progestagenen bij hormonale anticonceptie afgeleid?

A

nor-testosteron. hierdoor kan het gebruik van de hormonale anticonceptie een androgene werking hebben.

dit is minder in de nieuwere pillen (2e en 3e generatie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn voordelen van hormonale anticonceptie?

A

Cyclus regulatie, minder bloedverlies, minder androgeen effect (SHBG), minder endometrium/ovarium carcinomen, minder dysmenorroe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wat zijn nadelen van hormonale anticonceptie?

A

tromboserisico verhoogd
- oestrogenen verhogen stollingsfactoren zoals V, VII, VIII, X, fibrinogeen
- 2e generatie mogelijke beter dan 3e generatie

cardiovasculaire aandoeningen risico verhoogd
- lage EE dosis
- androgene werking
- - hypertensie
- dyslipidemie

cerebrovasculaire accidenten
- geassocieerd met oestrogene component

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat zijn klachten die voorkomen bij gebruik van hormonale anticonceptie?

A

hoofdpijn
- spanningshoofdpijn bij starters
- door oestrogeen onttrekking tijdens stopweek

onregelmatige bloedingen
- spotting tgv < EE

libidovermindering
- stress, ansgt

stemmingswisselingen
- PMS
- onttrekking progestageen en/ of EE
- als dit onafhankelijk van de stopweek is: relatief E rijkere pil en/ of P armer

gewichtstoename

  • Vaak na 3 maanden over
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

welke neveneffecten heeft hormonale anticonceptie?

A

metabolisme: verstoorde glucose tolerantie test (geen DM)

serum lipiden: verhoogt triglyceriden, HDL/ LDL ratio: afhankelijk androgeniciteit progesteron

binding globulines: TBG, SHBG, CBG: hoger, vrije fractie langer

lever adenomata (goedaardige gezwellen): waarschijnlujk door hogere EE component

stolling; oestrogenen verhogen stollingsfactoren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Waar moet je over nadenken bij het voorschrijven van hormonale anticonceptie?

A
  • Betrouwbaarheid en gebruiksgemak (innamefouten)
  • VG: trombose, HVZ, leveraandoeningen, mammacarcinomen, diabetes
  • Medicatie: anti epileptica, rifampicine, sint-Jans kruid
  • Migraine met aura
  • Roken > 35 jaar
17
Q

wat is kanker risico bij hormonale anticonceptie?
- mamma
- ovarium en endometrium
- pil gebruik en BRCA genmutatie
- benigne leverafwijkingen en hepatocellulair carcinoom

A

mamacarcinoom lijkt verhoogd. mn bij jonge gebruikers maar effect verdwijnt na staken

ovariumcarcinoom en endomentriumcarcinoom; beschermend effect

BRCA genmutatie: onduidelijk. beschermend ovariumca, onduidelijk mamaca

benigne leverafwijkingen en hepatocellulaircarcinoom: lijkt verhoogd, echter vooral bij 1e generatie OAC, zijn a priori zeer zeldzame aandoeningen

18
Q

contraindicaties van hormonale anticonceptie?

A

trombose in VG of trombofilie

cardiovasculaire aandoeningen
- potentierend effect van roken, leeftijd, hypertensie
- daarentegen huidige generatie progestagenen gunstiger voor lipidenprofiel

ischemic stroke
- arteriele trombose door vnl oestrigenen
- migraine met aura–> progesteron only preparaat

leveraandoeningen
- progesterone-only-pill lijkt minder risico te hebben

mammacarcinoom, gyn. maligniteit

19
Q

Wat zijn voorbeelden van hormonale anticonceptie?

A
  • Nuva ring
  • EVRA pleister
  • Minipil
  • Implanon
  • Prikpil
  • Orale anticonceptie pil
20
Q

wat is de NUVA ring?

A

combinatie van oestrogeen (EE= ethinylestradiol) en progesteron (etonogestrel= ENG)

heeft constante spiegels

3 weken in vagina, 1 week niet

lagere dosering nodig dan bij de normale pil want er is geen first pass effect

pearl index (PI)= 0,4 dus zeer betrouwbaar
-0,4 zwangerschappen per 100 vrouwenjaren

doorgebruiken

21
Q

wat is de EVRA pleister?

A

pleister die bestaat uit drielagen

bevat progestageen (norelgestromin) en EE

3 weken, 1x per week
stopweek (doorgebruiken kan)

geen huidverzorgende producten gebruiken
bij baden en douchen kan pleister loslaten
doorgebruiken kan

22
Q

wat is de minipil?

A

alleen progestativa (progestageen)
- desogestrel

endometrium decidualisatie (geschikt worden voor zwangerschap wordt onderdrukt)
cervix slijm (wordt dikker, lastiger voor sperma om er doorheen te komen)
mindere mate ovulatie remming

continue gebruik

marge van vergeten is kritiek (3-6 uur)

betrouwbaar

kan met borstvoeding (2 weken postpartum starten)

23
Q

wat is hormonale anticonceptie: impanon?
(implantaat in arm)

A

alleen progestageen
- etonogestrel

onderdrukt mn ovulatie (LH piek)
minder follikelGROEI

spotting (1/2 jaar)
bloedingspatroon verandert
3 jaar werkzaam

uiterst betrouwbaar
inbrengen vergt ervaring

24
Q

wat is hormonale anticonceptie: prikpil of depo provera?
intramusculaire injectie

A

medroxyprogesteron

vrijwel volledige onderdrukking ovariele activiteit

atrofische bloedingen en niet altijd bereiken amenorroe

lange nawerking (soms 1-2 jaar). werking pil houdt dus na stoppen nog lang aan

< botmineraaldichtheid!

25
Q

Wat moet je doen als je de pil vergeet?

A

7 dagen regel: 7 dagen onderdrukking nodig
- Langer dan 7 dagen: minder betrouwbaar
- Interval <36 uur: alsnog innemen

26
Q

Wat zijn noodopties bij mogelijke ongewenste zwangerschap?

A
  • Levonorgestrel: LH piek onderdrukken met progesteron (binnen 72 uur/3 dagen)
  • Ulipristal (receptor modulator): LH piek onderdrukken & endometrium beinvloeden (binnen 120 uur/5 dagen)
  • Koperhoudend spiraal: endometrium beinvloeden (binnen 120 uur/5 dagen)
27
Q

wat is de 7 dagen regel bij een vergeten pil?

A

Eerste 7 dagen: Aanvullende maatregelen:

Als je in de eerste 7 dagen van de pilstrip een pil bent vergeten, wordt aanbevolen om aanvullende anticonceptieve maatregelen te nemen, zoals het gebruik van condooms, gedurende 7 dagen.
Tweede 7 dagen:

Als je in de tweede 7 dagen van de pilstrip 1-3 anticonceptiepillen hebt gemist, wordt vaak geadviseerd om de strip af te maken en aanvullende anticonceptieve maatregelen te nemen (zoals condooms) gedurende 7 dagen.

Als je in de tweede 7 dagen van de pilstrip meer dan 3 anticonceptiepillen hebt gemist, wordt aanbevolen om de strip af te maken en aanvullende anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende de resterende dagen van de huidige strip en de daaropvolgende 7 dagen.

Laatste 7 dagen: Strip doorslikken, geen stopweek houden:
Als je in de laatste 7 dagen van de pilstrip zit en je hebt alle eerdere pillen correct ingenomen, dan wordt vaak geadviseerd om de strip door te slikken zonder een stopweek te nemen. Dit zorgt ervoor dat er geen pauze is in de bescherming tegen zwangerschap

28
Q

wat is doel van hormonale anticonceptie bij nood?

A

verhinderen van de ovulatie door hormonale onderdrukking van de LH piek en/of

verhinderen innestelen embryo

principe: hoge dosis progestagenen: onderdrukt LH piek en verstoort implantatie window

29
Q

Welke mechanische anticonceptie zijn er?

A
  • Condoom
  • Pessarium
  • Spiraal (IUD): hormonaal of koper
30
Q

Hoe werken de verschillende soorten spiralen?

A
  • Koper: steriel ontstekingsinfiltraat bij endometrium en tuba
  • Hormoon: progesteron beinvloedt endometrium
    -> Beide geen effect op ovulatie
31
Q

Wat zijn nadelen van de koperspiraal?

A

Menorragie, grotere kans op buitenbaarmoederlijke zwangerschap, expulsie, infectie

32
Q

Wat zijn contra-indicaties voor een spiraal?

A

Bloeding met onbekende oorzaak, actieve infectie, maligne aandoening, kleine uterus/uterus afwijkingen, menorraghae, pas geleden bevallen

33
Q

Wat zijn kenmerken van sterilisatie?

A

Vrouw: filshie clips, coagulatie of tuberectomie
Man: simpel en reversibel

34
Q

Waar let je op bij anticonceptie na de bevalling?

A

Eerste 3-6 weken geen oestrogenen
Eerste 10-12 weken geen spiraal

35
Q

Wat is het verschil tussen een eenfase en een meerfase tablet?

A

Eenfase: elk tablet heeft dezelfde hoeveelheid werkzame stof
- Voorkeur: eenfase, 2e generatie