Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Oncologie week 7 > HC.1 - Secundaire preventie - screening > Flashcards

HC.1 - Secundaire preventie - screening Flashcards

1
Q

Wat is de definitie van screening?

A

Het onderzoeken van een in principe gezonde populatie om asymptomatische gevallen van een ziekte of aandoening op het spoor te komen, in de veronderstelling dat deze aandoening in een vroeg stadium misschien beter te behandelen is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de uitleg van screening volgens het RIVM?

A

medisch onderzoek bij mensen die geen gezondheidsklachten hebben. Het onderzoek is gericht op het vinden van ziekte, erfelijke aanleg voor ziekte of risicofactoren die de kans op ziekte vergroten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is het doel van screening?

A

Verhogen van de (gezonde) levensverwachting/kwaliteit van leven in de populatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat zijn twee onderdelen waarop gescreend wordt?

A
  1. op ziekte (met vroege behandeling) –> wel al aanwezig en detecteerbaar –> vroeg behandelen waardoor minder ernstige gevolgen
  2. erfelijke aanleg en risicofactoren voor verandering van levensstijl en/of intensievere screening
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is primaire preventie?

A

Het voorkomen van de ziekte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is secundaire preventie?

A

Het voorkomend dat de ziekte steeds erger wordt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn twee verschillende kenmerken tussen screening versus patiëntenzorg?

A
  1. populatie vs individu
  2. Asymptomatisch vs symptomatisch
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welke van de volgende twee kenmerken past bij patiëntenzorg en welke bij screening?
- Hoge sensitiviteit
- Hoge specificiteit

A

Hoge sensitiviteit: Klinische praktijk draait om detectie en niet missen hiervan

Hoge specificiteit: richt op gezonde mensen (nadelen beperken!!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat wordt bedoeld met geïndividualiseerde screening?

A

welke mensen voordeel hebben (intensiever)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat wordt bedoeld met geïntegreerde screening?

A

Meerdere screenings tegelijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Noem de drie belangrijkste criteria van screening

A
  1. Er is bewijs voor de effectiviteit van de screening (vindbaar vroeg stadium)
  2. De kosten moeten redelijk zijn
  3. De voordelen moeten zwaarder wegen dan de nadelen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Noem de overige criteria van screening

A
  1. Het moet een belangrijke ziekte zijn
  2. Er moet een acceptabele behandeling zijn
  3. Er moeten faciliteiten voor behandeling en diagnose zijn
  4. Er moet een geschikte test zijn
  5. De test moet acceptabel zijn voor de populatie
  6. Natuurlijke beloop van de ziekte moet adequaat begrepen zijn
  7. Er moet een beleid wanneer iemand als patiënt wordt beschouwd
  8. Het moet een continu (doorlopend) proces zijn
  9. Er moet een evaluatie zijn van het programma
  10. Er moet nadruk liggen op de geïnformeerde keuze over deelname
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat wordt bedoeld met het criterium:
Bewijs voor effectiviteit van screening

A

Er moet niet alleen gekeken worden naar survival, want dit leidt tot:
- Lead time bias
- Length bias

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is lead time bias?

A

Wanneer het moment van diagnose eerder is door screening, maar de patient op dezelfde leeftijd sterft aan de ziekte (als bij diagnostiek vanwege klachten) betekent dit NIET dat er winst is in survival!
De tijd dat de patient bewust is van zijn ziekte is langer, maar het moment van sterven blijft gelijk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is length bias?

A

Screening detecteert vooral langzaam groeiende tumoren met een langere survival
Kans dat snelgroeiende tumoren gemist worden is groter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hoe kan de effectiviteit van screening vastgesteld worden?

A

Door studies met als uitkomst ziekte-specifieke sterfte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat zijn de eerste jaren de gevolgen van screening?

A
  1. Stijging van de incidentie (leeftijd kan iets jonger worden)
  2. Nog geen effecten op mortaliteit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat zijn de lange termijn gevolgen van screening?

A
  1. incidentie stabiliseert (mogelijk daling als gescreend wordt op voorstadia)
  2. Daling/lagere mortaliteit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat zijn 5 voordelen van screening?

A
  1. Voorkomen sterfte
  2. Voorkomen morbiditeit van ziekte
  3. Voorkomen morbiditeit van behandeling
  4. Gerechtvaardigde geruststelling
  5. Positief beïnvloeden risicogedrag
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat zijn de 8 nadelen van screening?

A
  1. Belasting/complicaties van screening en diagnostische test
  2. Overdiagnose met overbehandeling
  3. Fout-positieven: onnodige diagnostische tests en behandeling
  4. Fout-negatieven: onterechte geruststelling (potentieel uitstel diagnose)
  5. Onbedoelde nevenbevindingen
  6. Vroeg ontdekking zonder gezondheidswinst
  7. Psychotische belasting
  8. Negatief beïnvloeden risicogedrag (ik heb geen longkanker dus ik hoef niet te stoppen met roken)
21
Q

Wat moet tegen elkaar afgewogen worden bij screening?

A

De voordelen moeten groter zijn dan de nadelen
kan voor een klein groepje mensen een positief effect hebben maar tegelijk voor een grote groep mensen een negatief effect

22
Q

Waar gaat de voorkeur naartoe in de afweging tussen overdiagnostiek vs voorkomen sterfgevallen bij screening?

A

Gezondheidsraad adviseert dat de balans voordelig uitvalt voor screening

23
Q

Waarom moet screening kosten effectief zijn?

A

Omdat de behoeften oneindig zijn, maar het geld is schaars –> geld efficiënt besteden om zo veel mogelijk mensen te helpen

Gezondheid van de bevolking moet worden gemaximaliseerd

24
Q

Hoe willen we met geld omgaan in de gezondheidszorg?

A

Zo veel mogelijk levens redden met zo weinig mogelijk middelen = kosteneffectief

25
Q

Wie maakt in Nederland de beslissingen over de afweging voor screening?

A

De gezondheidsraad

26
Q

Wat zijn twee vormen van screening?

A
  1. Georganiseerde screening
  2. Opportunistische screening
27
Q

Wat houdt Georganiseerde screening in?

A

population based of mass screening
Georganiseerd door de overheid of zorgverzekeraar

28
Q

Wat voor soort verantwoordelijkheid komt kijken bij Georganiseerde screening?

A

Externe verantwoordelijkheid

29
Q

Hoe komt het individu daadwerkelijk bij de screening?

A

Wordt actief benaderd

30
Q

Wat is opportunistische screening?

A

case finding –> overheid geeft toestemming voor screening, maar het initiatief ligt bij het individu

31
Q

Wat voor soort verantwoordelijkheid komt kijken bij opportunistische screening?

A

Interne verantwoordelijkheid

32
Q

Bij welke vorm van screening (georganiseerd of opportunistisch) is de kwaliteit het best en waarom?

A

Bij georganiseerd is de kwaliteit het best
- Grotere coverage
- Minder fout-positieven
- minder lost to follow up
(FU, behandeling, traject)

33
Q

Waarom is georganiseerde screening over het algemeen betere geregeld?

A

Vanwege hoge investeringen
- bereiken van de doelgroep
- registratie
- kwaliteitscontrole

34
Q

Op welke dingen worden nu gescreend in Nederland?

A
  • Cervix carcinoom
  • mammacarcinoom
  • Coloncarcinoom
  • Prostaatcarcinoom (opportunistisch)
35
Q

Wat zijn kenmerken van de screening voor Cervix carcinoom?

A

Test: uitstrijkje
Geslacht: vrouwen
Leeftijd: 30-60 jaar
Interval: per 5 jaar
opkomst: 60%
Kosten: 29 miljoen
sinds 1985

36
Q

Wat zijn kenmerken van de screening voor mamma carcinoom?

A

Test: mammogram
Geslacht: vrouw
Leeftijd: 50-75 jaar
interval: per 2 jaar
Opkomst: 75%
Kosten: 60 miljoen
Sinds 1990

37
Q

Wat zijn kenmerken van de screening voor colon carcinoom?

A

Test: FOBT
Geslacht: mannen en vrouwen
Leeftijd: 55-75 jaar
Interval: per 2 jaar
opkomst: 70%
Kosten: 30 miljoen
Sinds 2014

38
Q

Blijft bij alle screeningsonderzoeken de interval hetzelfde?

A

Bij cervixcarcinoom niet
Als tot 40 jaar niks gevonden wordt kan interval veranderd worden naar per 10 jaar

39
Q

Wat zijn de eerste vereisten voor screening?

A
  • Goede karakteristieken = sensitiviteit en specificiteit
  • Veilig
  • Betaalbaar
  • acceptabel
40
Q

Wat voor screening wordt er gedaan voor prostaatcarcinoom?

A

PSA wordt gemeten
Dit is oppurtunistisch onderzoek en moet dus op initiatief van de patient
Het is nog geen standaard

41
Q

Welke vier concepten beschrijven de prestatie van een screeningstest?

A
  1. Sensitiviteit
  2. specificiteit
  3. Positief voorspellende waarde (PVW)
  4. Negatief voorspellende waarde (NVW)
42
Q

Wat is de sensitiviteit en hoe bereken je dit?

A

= het vermogen van een test om ziektegevallen aan te wijzen (terecht positieve uitslagen)

= TP (TP + FN)
Totaal zijn alle mensen die de ziekte wel hebben (TP + FN)
dus terecht positieven / alle mensen met de ziekte

43
Q

Wat is de specificiteit en hoe bereken je dit?

A

= vermogen van een test om gezonde mensen te selecteren = terecht negatieven

= TN / (TN + FN)
Totaal zijn alle mensen die de ziekte niet hebben
Terecht negatieve mensen / alle mensen die de ziekte niet hebben

44
Q

Wat is de PVW en hoe bereken je dit?

A

= de kans dat je ziek bent als er een positieve test is

= TP / (TP + FP)

45
Q

Wat is de NVW en hoe bereken je dit?

A

= de kans dat je niet ziek bent als er een negatieve test is

= TN / (TN + FN)

46
Q

Wanneer is een screeningstest waardeloos?

A

Als de kans op een positief test resultaat gelijk is voor personen met en zonder de ziekte

47
Q

Wat bepaald dan of de kwaliteit van een screeningstest goed genoeg is?

A

De sensitiviteit en specificiteit in relatie tot de kosten en belasting van de diagnostische follow up na een positieve test

48
Q

Wat zijn 12 manieren om het risico op kanker te verlagen?

A
  1. Geen tabak
  2. geen secundaire tabak
  3. gezond gewicht
  4. Voldoende lichaamsbeweging
  5. Gezonde voeding
  6. Geen alcohol
  7. Zo min mogelijk blootstelling aan zonlicht/UV-stralen
  8. vermijd verontreinigende stoffen
  9. vermijd straling
  10. Pas op met borstvoeding en hormoontherapie
  11. Zorg voor vaccinaties en voorkom infecties
  12. Doe mee aan screening

Oncologie week 7 (15 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions