H8 Trauma- en stressorgerelateerde stoornissen Flashcards
Wat is het verschil tussen een type I trauma en een type II trauma?
1) Type I: Eenmalig Kortdurend Onverwacht vb: verkeersongeval, verkrachting
2) Type II Herhaald Langdurig Patroon vb: seksueel misbruik, foltering
Wat is er anders in de stress respons tussen gezonde individuen en personen met een pathologische stressaandoening?
Stress veroorzaakt het ‘fight or flight’ mechanisme, dit laat adrenaline en cortisol vrij om het individu in staat te stellen zich te verweren of te vluchten.
Nadat de vijandige stimulus weg is gaan deze levels terug naar normaal.
Bij een pathologische patiënt gebeurt dit niet, ze zitten in een staat van continue ‘hyper-arousal’ ook als er geen gevaar meer is.
Welke lichamelijke reactie ziet men vaak bij slachtoffers van een verkrachting?
Daar ziet men vaak ‘freezing’ in plaats van ‘fight or flight’. Het lichaam verstijfd helemaal en ze voelen niets meer en kunnen ook niet om hulp roepen. Gelijkaardige reactie is terug te zien bij dieren die van een predator trachten te ontsnappen.
Een trauma leidt altijd eerst tot een acute stressstoornis voordat er een posttraumatische stressstoornis optreed.
Fout,
Trauma kan leiden tot zowel een acute stressstoornis als een posttraumatische stressstoornis. Het verschil zit in de duur van de klachten, langer dan een maand –> PTSS
Van patiënten met een acute stressstoornis zal:
1/3 herstellen
1/3 een posttraumatische stressstoornis ontwikkelen
1/3 een psychiatrische stoornis ontwikkelen
Wat zijn de criteria voor een acute stressstoornis volgens de DSM-V?
1) acute reactie op trauma, die op spelen korte tijd na het trauma en minder lang dan een maand
2) Minstens 9 symptomen uit volgende clusters (p. 181): Intrusieve symptomen (N = 4) Negatieve stemming (N = 1) Dissociatie (N = 2) Arousal (N = 5) Vermijding (N = 2)
PTSS is een complex van symptomen die in 4 clusters ondergebracht kunnen worden, dewelke?
1) Herbelevingen
vb: flashbacks, dromen, herinneringen uitgelokt door geluid
2) Vermijding
vb: vermijden van met auto te rijden na zwaar ongeval
3) Negatieve veranderingen in cognitie en stemming
vb: dissociatieve amnesie (dingen van trauma vergeten), anhedonie, zelfbeeld verwrongen, …
4) Arousal
vb: roekeloos, prikkelbaar, schrikreacties, slaapproblemen, …
Wat is een PTSS with delayed expression?
Een PTSS waarbij het klinische beeld zich pas later dan 6 maanden na het trauma volledig toont. Het wordt dan vaak getriggerd door een herinnering aan het trauma.
Geef enkele risicofactoren voor een PTSS.
De ernst van het trauma. De subjectieve beleving van het slachtoffer. Het bewust toebrengen van lijden (vb: seksueel misbruik meermaals) Vrouwen Allochtoon Lage intelligentie Lage zelfwaardering Emotionele problemen vóór het trauma Eerdere trauma's
Een langdurige of repetitieve traumatisering kan aanleiding geven tot een complexe PTSS, zij vertonen naast de PTSS symptomen nog andere symptomen die kunnen worden opgedeeld in 3 domeinen. Dewelke?
1) Emotie- en impulsregulatie
vb: trieste stemming, suïcidegedachten, emotioneel verdoofd of verhoogde emotionaliteit, …
2) Zelfbeeld
vb: schaamte en schuldgevoel, gepreoccupeerd met relatie met de dader of wraakgevoelens
3) Interpersoonlijke relaties
vb: isolement, of op zoek naar ‘redders’ die hen opnieuw misbruiken
