H7 De eerbied der terughoudendheid Flashcards
waar heeft privacybescherming mee te maken?
- met herkenbaarheid
- noemen van iemands naam in een publicatie
- herkenbaar afbeelden van iemand op een foto of tekening
waarom is personalisering in beginsel een goede zaak?
doorgaans worden de mensen over wie het gaat in een bericht, met naam en toenaam genoemd
verantwoordelijkheid journalist
dat de persoonlijke levenssfeer van degene over wie wordt gepubliceerd, niet verder mag worden aangetast
waar worden de grenzen van zorgvuldige journalistiek overschreden
waar de aantasting van de privacy niet in redelijke verhouding staat tot het maatschappelijke belang van de publicatie
verdachten en veroordeelden
bijzondere terughoudendheid geboden; een journalist moet voorkomen dat hij gegevens publiceert met behulp waarvan een verdachte kan worden geïdentificeerd.
voortdurende afweging tussen twee fundamentele rechten
- het recht op vrijheid van meningsuiting
- het recht op privacybescherming
initialen oekaze
als algemene richtlijn wordt aanduiding van verdachten met initialen voorgeschreven
initialenregel
Goede journalistiek moet de privacy van verdachten en veroordeelden beschermen door de anonimiteit te waarborgen. Verdachte is onschuldig tot de rechter hem schuldig verklaart. Voor veroordeelde kan een publicatie van zijn naam een onevenredige verzwaring van zijn straf betekenen en goed resocialisatie kan in de weg staan. Media horen deze belangen zwaarder te laten wegen dan het journalistieke belang van openbaarmaking en algemeen belang. Uitzonderingen wanneer:
- De naam een wezenlijk bestanddeel van de berichtgeving is.
- Als niet vermelden van naam door bekendheid geen doel dient, dit slaat op BN‟ers.
- Wanneer er verwarring kan ontstaan met anderen die hierdoor kunnen worden geschaad,
bijvoorbeeld artes, advocaat.
- Als vermelden van naam gebeurt in kader van opsporingsberichtgeving.
- Als betrokkene zelf de openbaarheid zoekt.
publiceren foto
Publiceren van foto van verdachte is goed, maar de betrokkenen moet wel zoveel mogelijk onherkenbaar worden gemaakt. Leidt foto met artikel tot herkenbaarheid dan mag foto niet geplaatst worden ondanks “het balkje”
Bij rechtszaak mag een tekening worden gemaakt van verdachte mits de verdachte of raadsman toestemming heeft gegeven.
bezwaren tegen vermelding initialen
- het niet noemen van namen van verdachten is overbodig, de strafzaken in beginsel zijn toch
openbaar.
- in aantal gevallen wordt lezer in zijn belang getroffen wanneer kranten de namen niet nomen, denk bij
beschuldiging van huisarts, dit horen zijn klanten te weten.
- achterhouden van namen is niet fair in oogpunt van symmetrie: iedereen in ritueel van rechtszitting
wordt met naam en toenaam benoemd, de verdachte is anonymus en zou dan geen stem hebben..
- het zou hypocriet zijn dat wij bij binnenlandse zaken een beroep doen op de waarden als privacy terwijl we zaken uit het buitenland wel vrijmoedig behandelen, daar worden verdachten wel voluit
genoemd. “Globalisering”
- gemiddelde Nederland is bereid een groot gedeelte van zijn persoonlijke levenssfeer op te offeren ten
gunste van veiligheid en criminaliteitsbestrijding.
- de media gaat er slordig en inconsequent met de regels om. “Slordigheid van de regel”
- waarom mensen beschermen wanneer namen, foto‟s en andere gegevens op internetsites voor
iedereen beschikbaar zijn. “Internet”
etnische herkomst
De gedragslijn op dit gebied is dat media alleen de etniciteit van verdachten vermelden wanneer dat relevant is. ( afkomstig van NVJ werkgroep Migranten en Media)
Raad voor de Journalistiek zegt in de Leidraad:
De journalist meldt de etnische afkomst, nationaliteit, ras, religie en seksuele geaardheid van groepen en personen alleen wanneer dit nodig blijkt voor de context van het nieuwsfeit waarover wordt bericht.
Vlaamse code:
De journalist die persoonlijkheidskenmerken vermeldt zoals etnische oorsprong, huidskleur, seksuele geaardheid vermijdt stereotypering, veralgemening en overdrijving, en zet niet aan tot discriminatie.
etnische herkomst
Racisme kan niet alleen met openheid worden bestreden. Het verzwijgen van zaken werkt juist vooroordelen in de hand. De richtlijn om alleen de etnische herkomst van een verdachte te vermelden wanneer dat relevant is, is afkomstig van de voormalige NVJ-werkgroep Migranten en Media. Er moet een directe samenhang zijn met het delict, vermelding moet nodig voor begrip of context van de informatie of de herkomst van de verdachte moet bepalend zijn voor de nieuwswaarde van de informatie. De gedragslijn, dat de media alleen de etniciteit van verdachten vermelden wanneer dat relevant is, wordt eveneens van tijd tot tijd bekritiseerd. Bovendien kan het achterwege laten van de etnische herkomst van verdachten voor de media een dilemma opleveren. Terughoudendheid in berichtgeving om stigmatisering van bevolkingsgroepen te voorkomen, slaat dan om in het verzwijgen van relevant nieuws.
Slachtoffers:
Raad: het is gebruikelijk en aanvaardbaar dat in berichtgeving over ongelukken de volledige namen van slachtoffers worden genoemd, om misverstanden te voorkomen. Uitzonderingen zijn gevallen van zelfdoding, behalve als het een algemeen belang was en het gaat om een bekend persoon. Maar soms horen de belangen van nabestaanden zwaarder te wegen, en moeten de pers een grote terughoudendheid aannemen.
