H5 Betalen voor informatie Flashcards
chequeboekjournalistiek
de wijze van nieuwsgaring waarbij een journaliste of een medium het initiatief neemt om een bekende of nog onbekende informant te benaderen met het verzoek om tegen betalingen informatie te verschaffen over een bepaalde zaak, onder de voorwaarde dat informatie exclusief aan hem wordt verstrekt waardoor vrijheid van nieuwsgaring voor concurrentie wordt geblokkeerd.
steekpenningen
journalist accepteert geld van derden en houdt als tegenprestatie bepaalde zaken uit het nieuws. Absoluut verkeerd volgens de journalistieke codes.
Het betalen van informanten valt te onderscheiden in:
-Het honoreren van door derden aangeleverde journalistieke producten.
-Het honoreren van deskundigheid en verrichte arbeid of de inkomstenderving en vergoeding van reis
en verblijfkosten.
- Betalen van smeergeld om contacten met informaten en leveranciers van primeurs warm te houden.
-Het exclusieve interview dat wordt gekocht door blad.
chequeboekjournalistiek VS
Lange tijd traditie dat ze hun bronnen niet betaalden, maar met komst van televisie en tabloids is het een normale zaak geworden. In een tijd waarin primeurs van levensbelang zijn nieuwsmedia is informatie koopwaar geworden.
chequeboekjournalistiek Engeland
Press Council stelde Declaration of Principle op: een krant mag geen betalingen of zelfs aanbiedingen doen aan iemand van wie bekend is of verwacht kan worden dat hij moet getuigen in een strafproces waarin nog geen uitspraak is gedaan.
Later aanscherping: niet allen direct of indirect betalen van criminele is ongeoorloofd maar ook van hun vrienden, familie, buren en collega‟s. En media kunnen niet meer beroepen op algemeen belang. Veel kritiek. Robertson kwam toen met idee om te verplichten de prijs te vermelden bij artikel.
1998 Press Council vervangen door Press Complaints Commission PCC en maakte de Code of Practice: voor verhalen van getuigen en mensen die veroordeeld zijn mag niet worden betaald, tenzij dat gerechtvaardigd kan worden met beroep op algemeen belang, geldt ook voor familie, vrienden en collega‟s.
chequeboekjournalistiek Duitsland
Duitse Presserat keert zich ook tegen praktijken om informatie te monopoliseren door exclusiviteit te verwerven langs de weg van overeenkomsten met informanten of door informaten af te schermen van concurrenten.
voorargument
Wie er door bepaalde informatie te verstrekken voor zorgt dat een blad goed verkocht wordt, ontvangt
daar terecht een vergoeding voor, geldend voor iemand die veel heeft moeten investeren in het verwerven van kennis of deskundigheid, voor iemand wiens tijd kostbaar is.
tegenargumenten
- Eenmaal aan begonnen, is het einde zoek!
- journalisten kunnen tegen elkaar worden uitgespeeld via prijsopdrijving.
- Exclusieve informatie waarvoor betaald is, is moeilijk op betrouwbaarheid te controleren
- extra reden voor de informant om informatie aan te dikken
- uitlokking
wat is het fundamentele bezwaar tegen chequeboekjournalistiek?
de aantasting van de vrijheid van nieuwsgaring, essentieel onderdeel van de vrije stroom van informatie
vrije nieuwsgaring wordt bedreigd
in het geval van chequeboekjournalistiek wordt vrije nieuwsgaring bedreigd door de journalistieke concurrentie die informatie exclusief verwerft en zo het nieuws monopoliseert door te betalen in ruil voor die exclusiviteit
vrijheid van nieuwsgaring
essentieel onderdeel van de vrije stroom informatie. er is
hiervoor geen wet speciaal en maar het vormt zeker een onderdeel van de regeling die wordt aangeduid als: communicatievrijheid, ookwel informatievrijheid of uitingsvrijheid.
vrijheid
- een vrijheid in ten opzichte van de overheid die zich dient te onderhouden van inmenging
- institutionele vrijheid van de media
Communicatievrijheid wordt onderscheiden in:
- ontvangstvrijheid: beleid moet gericht zijn op pluriformiteit van informatievoorziening en meningsuiting
- uitingsvrijheid: burgers maar vooral de journalisten moeten ongehinderd informatie kunnen
verzamelen om publiek te kunnen informeren
chequeboekjournalistiek not done en waar berust dit op?
berust niet alleen op morele en juridische argumenten, maar op de overtuiging dat deze wijze van nieuwsgaring ‘niet past binnen de journalistieke cultuur in ons land’.
journalistieke cultuur
Chequeboekjournalistiek als het zwaaien met de geldbuidel in de jacht op nieuws en exclusieve interviews druist in tegen de ongeschreven regel van fair play in het proces van nieuwsgaring.
Daarnaast is er nog een ander element in de journalistiek cultuur, of beter: in de samenleving. In tegenstelling tot vele andere landen hoeft een krant het hier niet hebben van de losse verkoop en dus van het dagelijks scoren in de kiosken met spectaculaire primeurs en daverende ‘scoops’.
