H14. Leren en geheugen Flashcards
Leren
Relatief permanente verandering in gedrag als gevolg van ervaring –> gedefinieerd op gedragsniveau
Geheugen
Het vermogen om eerdere ervaringen te herinneren of te herkennen –> gedefinieerd op gedragsniveau
Mentale representaties
Geheugen sporen/ memory traces als resultaat van fysieke verandering op synaptisch (synaptogenese) als structureel celniveau (neurogenese)
Klassieke conditionering
- Neutrale stimulus koppelen aan ongeconditoineerde stimulus –> ongecoonditioneerde respons
- Neutrale stimulus wordt geconditioneerde stimulus –> geconditioneerde respons
–> angst conditionering in amygdala en motorische conditionering in basale ganglia/ cerebellum
Operante conditionering
- Leren door bekrachtiging
- gevolgen verhogen/verlagen kans op herhaling gedrag
–> bijv. knop indrukken (gedrag) krijgt eten (beloning)
Expliciet geheugen (declaratief)
Bewust –> semantisch (feitenkennis) en episodisch (persoonlijk)
- top-down –> hogere order, conceptueel gedreven cognitieve processen
- Weten DAT/WAT
Impliciet geheugen (procedueel)
Onbewust –> vaardigheden en gewoontes
- Bottom-up –> aangestuurd door sensorische input (datadriven)
- Weten HOE
Verlies van expliciet geheugen
Geen bewuste herinnering
- wat gebeurde er tijdens de herinnering
Intact impliciet geheugen
(Bij verlies van expliciet)
Wel onbewust weten hoe incomplete figuren te herkennen
Anterograde amnesie
Geen opslag van nieuwe herinneringen
Retrograde amnesie
Verlies van bestaande herinneringen
Syndroom van Korsakoff
Retrograde en antergrade amnesie met aangetast korte termijn geheugen
- door langdurig vitB1 tekort icm chronisch alcohol misbruik
- afsterven tussenhersenen
Consolidatie van geheugen
- encoderen
- opslag
- ophalen
Encoderen
Fragiele staat, sterke competitie van bestaande en nieuwe herinneringen en daardoor groot risico op uitwissen of ‘vervliegen’ (meestal overdag)
Opslag
Relatief permanente representatie, vereist structurele veranderingen in de hersenen –> essentieel om dingen te leren (meest effectief in prikkelarme omgeving/slaap)
Ophalen
Ophalen van herinneringen, integratie met bestaande herinneringen, open voor verdere consolidatie –> re-consolidatie (meestal overdag, misschien ook tijdens slaap)
Neuroanatomie kortetermijngeheugen
reverberatie
- ‘resonerende’ actiepotentialen
- Vooral frontaalkwab (prefrontale cortex)
Neuroanatomie langetermijngeheugen
consolidatie –> structurele veranderingen