Evenwichtsstoornissen + KR: Zintuigen Flashcards
Voor de anamnese van evenwichtsstoornissen kan het ezelsbruggetje ‘SO STONED’ gebruikt worden. Waar staat dit acroniem voor?
- Symptoms (vertigo, licht in het hoofd, imbalans, misselijkheid, vallen)
- Often (dagelijks, wekelijks, maandelijks)
- Since
- Trigger (hoofdbewegingen, lopen, omrollen in bed, bukken)
- Otology (gehoorverlies, tinnitus, otitiden, otalgie)
- Neurology (hoofdpijn, migraine, palpitaties, hyperventileren, diplopie)
- Evolution (stabiel, toename)
- Duration of symptoms (secondes, minuten, uren, constant)
Wat staat er in je DD bij evenwichtsstoornissen?
- Cardiologie
- Neurologie (centraal vestibulair)
- KNO (perifeer vestibulair)
De voorlopige DD kan worden ingedeeld in 3 groepen. welke?
- Acute vertigo
- Episodische vertigo
- Chronische vertigo
Wat zijn oorzaken van acute vertigo?
vestibular neuritis of stroke
Wat zijn oorzaken van episodic vertigo?
BPPV, MD, VM, VP, SCD/PF
Wat zijn oorzaken van chronische vertigo?
PPPD, BVP
Hoe kan je BPPV van MD onderscheiden?
BPPV: postale instabiliteit, dagelijks bepaalde periode, bij hoofdbewegingen en positiebewegingen
MD: postale instabiliteit en misselijkheid, interval van weken/maanden, trigger: spontaan, caffeine of stress, gehoorverlies en tinnitus
Wat toetst de head impulse test?
de vestibulo-oculair reflex
Waar duidt een afwezige vestibo-oculair reflex bij een head impulse test op?
verminderd perifeer
vestibulaire functie. Dan is er een correctie saccade zichbaar
Hoe uit de nystagmus zich bij een unilaterale vestibulaire uitval (acute fase)?
- Richting nystagmus wordt benoemd naar de richting van de snelle
fase - Snelle fase richting niet aangedane zijde
- Langzame fase richting aangedane zijde
- Deze nystagmus neemt af bij kijken naar de aangedane zijde
- Verdwijnt na verloop van tijd door centrale compensatie
Hoe uit de nystagmus zich bij bilateraal vestibulaire uitval?
- Vaak lastig te diagnostiseren
- Centrale compensatie in beperkte mate mogelijk
- Afhankelijk van compensatie middels proprioceptie en visus
- Minimum van 2 systemen zijn noodzakelijk voor het houden van balans
- Verminderde ruimtelijke oriëntatie
Wat zijn kenmerken van Benigne paroxysmal positie duizeligheid (BPPD)?
- Positie afhankelijke vertigo
- Aanvallen van vertigo 5-20 seconden, zelden >30 seconden
- Latentie periode
- Afnemende vertigo bij herhaalde manouvres
Wat wordt met de test van Dix Hallpike getest?
er wordt met het hoofd naar rechts gedraaid gecontroleerd op BPPD van het rechter posterieur semicirculair kanaal
Welke onderdelen worden getest bij de Epley manoeuvre?
positie van oorkristallen wordt verplaatst
Wat zijn voorbeelden van vestibulaire revalidatie?
- Centraal vestibulaire compensatie voor vestibulair functie verlies
(neuroplasticiteit) - Trainen van overige sensorische input (visueel, proprioceptie, contralateraal
vestibulair) - Fysiotherapie (of andere bewegingsoefeningen zoals Tai Chi en Qigong)
- Wordt beperkt door comorbiditeiten (neuropathie, verminderde visus,
artrose)
Take home messages
- Anamnese is het belangrijkst diagnostisch instrument bij een duizelige patiënt
- Vraag naar de impact van probleem (werk, onderhouden sociale contacten ed)
en biedt zn begeleiding aan - Klachten van een unilaterale vestibulaire laesie kunnen (grotendeels)
verdwijnen door centrale compensatie, dit geldt niet voor bilaterale
vestibulopathie - Centrale compensatie kan getraind worden en verloopt minder effectief bij
comorbiditeiten
Op welke drie manieren kan duizeligheid worden ingedeeld?
- Draaisensaties – draaiduizeligheid
- Licht in het hoofd
- Bewegingsonzekerheid
(en overig)
Draaiduizeligheid kan worden ingedeeld in perifeer/vestibulair en centraal. Wat zijn perifere oorzaken van draaiduizeligheid?
- BPPD
- neuritis vestibularis
- M Meniere
- reiziekte
- vestibulaire migraine
- overige labyrinthpathologie