Ekonomiese Groei & Ontwikkeling Flashcards
Welvaart
Die geakkumuleerde bates vir die skep van inkomste
Finansiële welvaart
Monetêre bates wat deur die deelnemers in die ekonomiese kringloop besit word
Kom voor in die vorm van kontant, beleggings, bankdeposito’s, lenings en aandele
Fisiese welvaart
Reële bates wat deelnemers in die ekonomiese kringloop besit
Grond, geboue, handelsvoorraad, masjinerie, meubels en klere
Nasionale welvaart
Wanneer fisiese welvaart + finansiële welvaart
Word slegs deur regering, produsente en verbruikers besit
Hoe vind welvaartskepping plaas
Welvaartskepping is ‘n langtermyn doelwit
Welvaartkan nie oor die korttermyn versamel word nie tensy dit geërf / gekenk/ gewen word
Welvaartskepping
Die proses waarwelvaart versamel word
Determinante van welvaartskepping: welvaartskepping deur lande
1) navorsing wat lei tot produksie van unieke goedere
2) beleggings in gehalte onderwys en opleiding
3) toename in menslike kapitaal
4) beleggings in infrastruktuur
5) internasionale beleggingsgeleenthede
Determinante van welvaartskepping: welvaartskepping deur individue
1) verbeterde onderwys en opleiding
2) spaar vir die toekoms
3) investerinig (koop van aandele)
4) appresiasie van bates
5) entrepreneurs aktiwiteite
6) geluk (luck)
Verdeling van welvaart oor die wêreld
Indien ‘n land ‘n tekort het aan menslike kapitaal sal hulle nie in staat wees om welvaart te versamel nie
Produksiefaktore is ongelyk oor die wêreld verdeel
Lande met ‘n lae BBP per capita het dus nie die vermoëns om welvaart te skep nie
Faktore wat bydra tot ongelyke verdeling van inkomste en welvaart
1) onderwys vlakke en naskoolse kwalifikasies
2) geografiese gebiede (stedelik meer as landelik)
3) sektor waarin die ekonomie funksioneer en gewerk word
4) peil van diensbillikheid
5) die mag van vakbonde om beter lone te beding
Ongelykheid kan deur verskillende metodes gemeet word
1) Quintile verhouding
2) Lorenz-kurwe
3) Gini- koëffisiënt
Quintile verhouding
Die bevolking word in 5 gelyke quintiles verdeel, ooreenkomstig met die inkomste wat hulle verdien
Die inkomste groep wat die minste verdien is aan die onderpunt en die wat die meeste verdien is aan die bopunt
Formule van Quintile verhouding
% inkomste verdien deur die hoogste 20% / % inkomste verdien deur die laagste 20%
Hoe groter die waarde van die Quintile verhouding, hoe groter is die aard van die ongelykheid wat ervaar word
Lorenz- kurwe
‘n Grafiese voorstelling van die kumulatiewe verdeling van inkomste in ‘n spesifieke land
Die Gini- koëffisiënt
Word bereken uit die inligting wat deur die Lorenz- kurwe verskaf word
Die Gini-koëffisiënt meet die presiese graad van ongelykheid wat deur die Lorenz-kurwe aangedui word
‘n Waarde tussen 0 en 1
Indien die inkomste volmaak gelyk verdeel is, is die Gini-koëffisiënt = 0
In die geval sal die Lorenz-kurwe saam smelt met die lyn van absolute gelyke verdeling en die gebied van ongelykheid daal na 0
Hoe hoër die waarde is, hoe groter is die mate van ongelykheid
Gini-koëffisiënt formule
A / A + B
Gini- indeks
Gini- koëffisiënt word vermeningvuldig met 100
Wissel tussen 0 en 100
Gebruike van die Gini- koëffisiënt
1) dui die verspreiding van inkomste tussen verskillende groepe van die bevolking aan en maak dit moontlik om vergelykings te tref tussen hierdie groepe ( inkomste is ongelyk versprei ooreenkomstig verdeel soos ras, ouderdom, geslag)
2) dui die tendens van inkomste- verspreiding met die verloop van tyd aan
3) word deur reisigers gebruik om die stand can die ekonomie te bepaal
4) Die BBP dui slegs die totale inkomste aan wat deur die kand verdien is oor ‘n sekere tydperk en neem nie in ag hoe dit onder landsburgers verdeel word nie, waar die Gini- koëffisiënt meer akkurate weerspieëling van die lewenstandaard van die bevolking vir ons bied
Verhouding tussen die Gini-koëffisiënt en die Lorenz-kurwe
Die Gini-koëffisiënt word bereken deur gebruik te maak van die Lorenz- kurwe
Die Gini-koëffisiënt = die area van ongelykheid soos aangedui deur die Lorenz-kurwe, gedeel deur die totale oppervlakte onder die gelykeverdelingslyn
Die Gini-koëffisiënt is ‘n nommer wat bereken word ten einde die mate van inkomste ongelykheid aan te dui
Dit is die ratio van die area tussen die Lorenz-kurwe, die lyn van absolute gelyke verdeling en die totale area van absolute ongelyke verdeling
Ekonomiese groei
Verwys na die toename in die produksiekapasiteit van die land
Word gemeet in reële BBP
Maak slegs gebruik van nominale BBP om pryse van ‘n relevante tydperk uit te druk
Reële Bruto Binnelande Produk
BBP waar die invloed van inflasie op nominale BBP in berekening gebring is en die syfers verander deur die indeks te defleer
Word vanaf basisjaar bereken
Ook bekend as BBP teen konstante pryse
Basisjaar (Verwysingsjaar)
Waar min tot geen prysveranderinge plaas gevind het nie
Huidige basisjaar 2015
Pryse word so konstant moontlik gehou vir die doeleindes van vergelyking
Hoe word die effek van inflasie in berekening gebring
Inflasie word uitgeskakel deur gebruik te maak van ‘n indeks: BBP-deflator
Die BBP- deflator word gebruik as maatstaf om inflasie vanaf die basisjaar uit te skakel
Waarom word nominale BBP nie gebruik om ekonomiese groei te meet nie
Verskaf nie ‘n ware beeld van ekonomiese groei nie
Dit maak nie voorsiening vir verhogings in die algemene prysvlakke nie
Waarom gebruik ons eerder reële BBP
Doel is om huidige jaar se pryse in terme van die pryse van die basisjaar weer te gee
Word gebruik om vas te stel wat die BBP sou wees indien die pryse nie verander het sedert die basisjaar nie
Reële BBP kan nie gebruik word vir die bepaling van inkomsteverspreiding in die land nie
Word gedeel met die grootte van die bevolking (BBP per capita)
Reële BBP: ekonomiese groei te meet
Nominale BBP per capita: ekonomiese ontwikkeling te meet
BBP deflator formule
Nominale BBP/ Reële BBP x 100
Reële BBP formule
Nominale BBP x 100/ BBP deflator
Reële BBP formule (as jy net Nominale BBP het)
Uitset van die huidige jaar x Prys van basisjaar
Nominale BBP formule
Uitset van die huidige jaar x prys van huidige jaar
Reële BBP per capita
Reële BBP/ bevolking
Metodes vir die bevordering van ekonomiese groei
1) verhoging in produktiwiteit
2) beskikbaarheid van produksiefaktore
3) tegnologiese ontwikkeling
4) toename in investering
Metodes vir die bevordering van ekonomiese groei: verhoging in produktiwiteit
Belangrikste manier waarop ekonomiese groei bevorder en nasionale inkomste verhoog kan word aangsien dit lei tot ‘n verhoging in reële BBP
Ekonomiese groei neem toe namate werkers meer goedere produseer
Toename in produktiwiteit vereis dat daar meer produksiefaktore in die produksieproses aangewend word
Alle produksiefaktore sal meer verdien en dit sal die verspreiding van inkomste verbeter
Metodes vir die bevordering van ekonomies groei: beskikbaarheid van produksiefaktore
Arbeid: toename in ekonomiese groei hang af van die beskikbaarheid van gekwalifiseerde werknemers. Die owerheid het SOOO’s in plek gestel om mense op te lei en vaardighede te ontwikkel vir die sektor waarin hulle werk. Opgeleide werkers is meer produktief
Kapitaal: gebruik om uitset te verhoog deur produsente in staat te stel om in groot volumes te produseer
Natuurlike hulpbronne: noodsaaklik vir bevordering van ekonomiese groei, bron van alle produksie. ‘n Land met ‘n oormaat natuurlike hulpbronne sal moontlik ekonomiese groei ervaar (ceteris paribus)
Entrepreneurskap: iemand wat risiko’s loop om geld te belê in ‘ spesifiek projek in die hoop dat dit ‘n opbrengs sal lewer. Geen produksie vind plaas sonder entrepreneurskap nie
Fisiese kapitaal
Bestaan in tasbare vorm
(Reële kapitaal)
Finansiële kapitaal
Sluit kontantbedrae en fondse in wat benodig word om kapitaalgoedere aan te koop
Menslike kapitaal
Sluit arbeismag in
Metodes vir die bevordering van ekonomiese groei: tegnologiese ontwikkeling
Sluit uitvindings, wetenskaplike ondekking en innovering in
Toename in tegnologiese ontwikkeling kan gebruik word om ekonomiese groei te bevorder
Metodesvir die bevordering van ekonomiese groei: makro ekonomiese strategieë
Owerheid maak gebruik van fiskale beleid om ekonomiese groei aan te moedig
Monetêre beleid is die manier waarop die sentrale bank (SARB) die geldvoorraad beheer ten einde die vraag na geld te bestuur
Belangrikheid van ekonomiese groei
1) dit bewerkstellig meer werksgeleenthede vir landsburgers
2) meer mense is in staat om werksgeleenthede te kry en ‘n inkomste te verdien
3) dit sal hulle in staat stel om meer g&d aan te koop wat hulle lewenstandaard verbeter
4) wanneer ekonomie groei is dit beter in staat om inkomste en welvaart eweredig te versprei
Beperking tot ekonomiese groei: lae onderwys en opleidingsvlakke
Onderwys speel ‘n belangrike rol in die verhoging van werkers se produktiwiteit
‘n Geskoolde werker is meer produktief as ‘n ongeskoolde werker
Beperking tot ekonomiese groei: lae vlakke van investering
Investering lei tot ‘n toename in die uitset en is ‘n funksie van besparing
Indien die besparingvlakke laag is, en ander faktore gelyk is, sal die geld wat vir lenings beskikbaar is, beperk en die besteding aan investering laag wees
Dit beperk ekonomiese groei
Verskil tussen ekonomiese groei en ekonomiese ontwikkeling
Ekonomiese groei: toename in die produktiewe kapasiteit van die ekonomie gedurende ‘n sekere tydperk, gewoonlik een jaar. Word gemeet deur gebruik te maak van Reele BBP. Toename in die aantal finale goedere wat gedurende een jaar vervaardig word
Ekonomiese ontwikkeling: die verbetering van die lewenstandaard van die grootste gedeelte van ‘n land se inwoners. Die proses konsentreer op mense se lewenstandaard, selfrespek en vryheid van keuse. Word gemeet deur gebruik te maak van die reele BBP per capita