Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Ekonomie > Dinamika Van Markte > Flashcards

Dinamika Van Markte Flashcards

1
Q

Mark

A

Enige plek waar kopers en verkopers bymekaar kom/ kontak het
Hoef nie ‘n fisiese plek te wees nie, dit kan ook virtueel van aard wees

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Samestelling van markte

A

1) ten minste een potenisële koper en een potensiële verkooper van ‘n spesifieke produk/ diens
2) die koper moet oor die wil en vermoë beskik om die produk te verkoop
3) die produk/ diens wat verkoop moet word moet ‘n omskryfbare en identifiseerbare produk/diens wees
4) verkoper moet oor die produk/ diens beskik om te verkoop (hoef nie fisies in die besit van die verkoper te wees nie)
5) die 2 partye moet bepaal hoeveel eenhede van g/ d verkoop moet word
6) markprys moet vasgestel word en daar moet oor die markprys ooreengekom word
7) die koop moet ter goedere trou en volgens die ooreengekome reëls plaasvind

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Markprys

A

Prys waarteen goedere verkoop word (verkoopsprys = kosprys + wins)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Goedere trou

A

Opregte motief om sonder boosheid handel te dryf en bedrog en oneerlik voor te kom
Latynse term: bona fide

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Faktore wat die struktuur en dinamika van elke mark beïnvloed

A

1)aard van die produk
2) aantal kopers & verkopers
3) prysbeleid
4) beskikbaarheid van inligting
5)toetrede tot die mark / markversperrings

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Onvolmaakte mededinging

A

Deelnemers het die vermoë om markpryse te verander
3 vorme: monopolie, oligopolie en monopolistiese mededinging

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Monopolie

A

Markstruktuur waar slegs een verkoper sake doen
Toegang is geblokkeer en produk het nie soortgelyle plaasvervangers nie
Bv) Eskom, Transnet, Suid-Afrikaanse Posdienste

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Suiwer monopolie

A

Markstruktuur waarin daar geen mededinging bestaan nue
Onderneming geniet gunstige omstandighede in geografiese gebied
Beskerming deur wetgewing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kwasi monopolie

A

Markstruktuur wat op die oog af na ‘n monopolie lyk, maar nie aan al die vereistes voldoen nie
Daar is dikwels substitute vir die produkbeskikbaar en niks verhoed ander ondernemers om tot die mark toe te tree nie

Word verdeel in: natuurlike monopolie en kunsmatige monopolie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kunsmatige monopolie

A

Die versperrings wat toetrede verhoed is nie - ekonomies van aard nie
Bv) patentregte en wetgewing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Natuurlike monopolie

A

Hoë ontwikkelingskoste/ aanvangkoste verhoed ander om die mark toe te tree

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Kenmerke van ‘n monopolie: aantal verkopers en kopers

A

Slegs een verskaffer/ produsent van hierdie spesifiek produk
Nie noodwendig net een maatskappy nie
Geen mededinging in mark
Een verskaffer in mark kontroleer aanbod van produk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kenmerke van ‘n monopolie: aard van die produk

A

Produk is uniek. Kan nie maklik nageaap, vervals of vervang word deur ander ondernemings nie
Geen substitute vir hierdie produk nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Kenmerke van ‘n monopolie: aard van die produk

A

Produk is uniek. Kan nie maklik nageaap, vervals of vervang word deur ander ondernemings nie
Geen substitute vir hierdie produk nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Substituut goedere

A

Goedere wat as alternatief gebruik kan word om ten einde dieselfde behoeftes kan bevredig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Unieke goedere

A

Produkte is enig in hulle soort en daar bestaan nie direkte substitute vir daardie produkte nie en kan dus gesien word as uniek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Monopolie: kenmerke, prysbeleid

A

Monopolis word beskou as ‘n prysmaker
Bepaal self die prys van g&d en word dus nie bepaal deur markkragte nie
Monopolis is in staat om die markprys te beïnvloed deur die hoeveelheid wat beskikbaar gestel word op die mark (markaanbod) te verminder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Prysmaker

A

Bepaal self die prys van g&d en word dus nie bepaal deur markkragte nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Prys

A

Die monetêre waarde van g&d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Monopolis as ‘n prysmaker

A

Sodra die monopolis op ‘n prys besluit het, word die hoeveelheid wat verkoop word, deur die markvraag bepaal
Deur prys te verlaag kan monopolis meer eenhede van sy produk verkoop of andersom
Ander deelnemers kan nie optree nie want in die geval van ‘n monopolie is toetrede tot die mark beperk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Monopolie: kenmerke, waarde

A

Skaarsheid bepaal die waarde van g&d
Hoe skaarser die g&d hoe meer is die waarde van die produkte
Selfs al kan die monopolis besluit oor die pryse van hulle produkte, sal verbruiker die hoeveelheid wat hulle wil aankoop teen verskillende prysvlakke bepaal
Indien die vraag buitensporig hoog word sal verbruikers na alternatiewe begin soek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Monopolie: kenmerke, toetrede en uittrede tot die mark

A

Toegang word versper weens patentregte en ander vorme van intellektuele eiendom, beheer oor hulpbronne, regeringsregulasies en afnemende koste
Groot bedrae aanvangskapitaal word benodig
Monoplieë het wetlike oorwegings, nuwe uitvindings word deur patentregte beskerm
Dit is moeilik en selfs onmoontlik om monopolie markte te betree

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Patentreg

A

‘n Patentreg bied ‘n wetlike en ekslusiewe reg om ‘n produk te vervaardig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Aanvangskapitaal

A

Aanvanklike kapitaal wat benodig word om ‘n onderneming te begin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Monopolie: kenmerke, beskikbaarheid van markinligting

A

Omrede die monopolis die enigste verskaffer in die mark is, word hulle nie verplig om strategieë of inligting aangaande marktoestande te deel nie
Daarom is daar onvolledige inligting beskikaar oor die marktoestande in ‘n monopolistiese mark

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Die vraagkurwe van die monopolis

A

Vraag van monopolis sal ook die vraag van die bedryf wees omrede die monopolis verantwoordelik is vir die algehele uitset van die nywerheid
Selfs al verkoop monopolistiese onderneming ‘n unieke produk waarvoor daar geen ooreenstemmende substitute bestaan nie, is die vraag steeds onderhewig aan die wet van vraag
Verbruikersvraag sal afneem wanneer die prys van die produk verhoog omdat mense minder produkte kan bekostig of die produk met ander sal vervang, al is dit nie ooreenstemmende substitute nie
Indien die vraag onelasties is, kan die monopolis in staat wees om die verbruiker uit te buit deur die hoeveelheid aangebied te beperk

Vraagkurwe van die monopolis is ook die gemiddelde inkomste kurwe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Oligopolie

A

Bestaan wanneer ‘n klein hoeveelheid groot ondernemings in staat is om aanbod van ‘n produk in die mark te beïnvloed
Doelwit: om hoë pryse en winste te handhaaf deur die aanbod van g&d op die mark te kontroleer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Duopolie

A

Kom voor wanneer daar slegs 2 produsente in hierdie mark is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Oligopolie: kenmerke, aantal kopers en verkopers

A

Beperkte mededinging, slegs ‘n paar verskaffers vervaardig dieselfde produk
Mark word gekenmerk deur wedersydse afhanklikheid
Besluite van een oligopolis sal die ander beïnvloed en kan self beïnvloed word deur ander oligopolieë se besluite

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Oligopolie: kenmerke, aard van die produk

A

Kan homogeen of heteorogeen van aard wees
Homogeen produk: suiwer oligopolie
Gedifferensieerde produk: gedifferensieerde oligopolie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Homogene goedere

A

Goedere met dieselfde karaktereienskappe

32
Q

Heterogeniese goedere

A

Goedere se karaktereienskappe verskil van mekaar

33
Q

Oligopolie: kenmerke, toetrede en uittrede tot die mark

A

Toetrede is moeilik weens handelsmarklojaliteit, groot aanvangskoste en kapitaal investering wat benodig word om die onderneming te begin

34
Q

Oligopolie: kenmerke, beskikbaarheid van markinligting

A

Onvolledige inligting beskikbaar aangaande marktoestande in hierdie mark

35
Q

Oligopolie: kenmerke, prysbeleid

A

Oligopolis het taamlike beheer maar is nie ten volle prysbepalers nie
Onderneming het min beheer oor die pryse van ‘n produk. Elke onderneming verkoop teen sy eie pryse aangesien ‘n bepaalde prys nie vir reeks gedifferensieerde goedere vasgestel kan word nie
Oligopolieë kan hulle pryse dikwels verander ten einde hulle markaandeel te vergroot, dit kan egter aanleiding gee tot prysoorloë
Ween hierdie moontlike prysoorloë is oligopolieë huiwerig om hulle pryse te verander omrede dit tot prysverlaging gaan lei en wins uitgewis sal word
Dus maak hulle eerder gebruik van nie-prysmededinging om kliënte te lok en hulle markaandeel te vergroot

36
Q

Nie- prysmededinging

A

1) advertensie en bemarking
2) verlengde inkopie-, handelsure
3) na- uurse dienste en bykomende dienste
4) lojaliteitsprogramme vir kliënte
5) deur-tot-deur aflewering

37
Q

Prysoorloë

A

Kom voor wanneer een oligopolis hulle pryse verlaag sal ander oligopolieë in die mark ook hulle pryse moet verlaag of hulle sal kliënte verloor
‘n Prysoorlog kan egter ook die natuurlike resultaat van ekonomiese gebeure wees

38
Q

Markaandele

A

Die persentasie van die moontlike teikengroep wat verkies om by ‘n spesifieke oligopolis te koop

39
Q

Handelsmerklojaliteit

A

Kom voor wanneer ‘n persoon verkies om by een handelsmerk te koop

40
Q

Oligopolie: samespanning

A

oligopoliee funksioneer in ‘n omgewing wat baie onseker is weens beleide en optredes van hulle mededingingers
Samespanning vind plaas wanneer mededingende ondernemings saamwerk deur pryse te verhoog en produksie te verminder ten einde wins te maksimeer
M.a.w hulle kom ooreen oor die pryse wat hulle gaan vra en die hoeveelhede wat hulle gaanproduseer. die voordele van sulke ooreenkomste is: toeneming in wins, minder onsekerheid en ander onderneming se toetrede tot die mark word versper

41
Q

oligopolie: samespanning, kartel

A

wanneer mededingende ondernemings formeel ooreenkom om saam te span
‘n Kartel is ‘n groep produsente wat ‘n kollektiewe monopolie vorm met die doelwit om pryse vas te stel en aanbod sowel as mededinging te beperk
Kartelle is ekonomies onstabiel omdat dit aanloklik is vir lede om nie by die ooreenkoms te hou nie deur ny prysoorloe betrokke te raak en pryse te verlaag en meer as wat die kwota bepaal het te verkoop
dus oor die langtermyn is kartelle onsuksesvol
Kartelle word as onwettig beskou
‘n Kartel is ‘n vorm van stilwyende samespanning

42
Q

Oligopolie: samespanning, prysleierskap

A

Sonder om formeel te kommunikeer of ooreenkomste te sluit, probeer hulle maniere kry om onsekerhede in die mark te verminder
Prysleierskap is ‘n situasie waar een onderneming die prys vasstel en die ander dit as die markprys aanvaar
Een onderneming stel die pryse vas en die ander tree as prysvolgers op
Die prysleier is gewoonlik die grootste of dominerende onderneming in die bedryf. soms die onderneming met die laagste produksiekoste
Prysleierskap is ‘n vorm van openlike samespanning

43
Q

monopolistiese mededinging

A

‘n Hibriede struktuur, ‘n kombinasie van mededinging en ‘n monopolie
Monopolie: onstaan weens produkdifferensiasie. Elke monopolistiese mededingende produsent beskik tot ‘n mate monopoliemag en is inderwaarheid ‘n mini- monopolis, in die sin dat dit die enigste produsent van daardie spesifieke handelsmark of variant van die produk is

Volmaakte mededinging: baie kopers en verkopers van gedifferensieerde produkte. verkopers besit ‘n relatiewe klein markaandeel in vergelyking met die mark as geheel. Produsente kan oor die langtermyn vryelik die mark toetree of verlaat

44
Q

monopolistiese mededinging: kenmerke, aantal kopers en verkopers

A

Baie verkopers, dit dui ‘n element van mededingendheid aan

45
Q

Monopolistiese mededinging: kenmerke, aard van die produk

A

Produkte is gedifferensieerd
Lyk dieselfde, maar is nie identies nie. Verpakking kan verkil maar produk is dieselfde
Dieselfde behoeftes van verbruiker bevredig, dus substitute van mekaar
Samespanning is nie moontlik nie weens aard van produk
Skep geleentheid vir nie prys mededinging

46
Q

drie dimensies van produksiedifferensiasie

A

1) Produkte is nie identies nie: bevredig dieselfde behoeftes, maar is nie heeltemal identies nie
2) Verskille kan denkbeeldig wees: verskille bloot denkbeeldig soos in die geval van medisyne waarvan handelsname kan verskil, maar dieselfde basiese bestanddele bevat
3) Verskille in verpakking: selfs net verpakking van ‘n produk kan dit van ander soortgelyke produkte laat verskil

47
Q

Monopolistiese mededinging: kenmerke, beheer oor pryse

A

Onderneming het min beheer oor pryse van produkte
Elke onderneming verkoop teen sy eie prys, aangesien ‘n vaste prys vir ‘n gedefferensieerde produk nie bepaal kan word nie
Hoe groter die produkdifferensiasie is, hoe meer onelasties is die vraag van die produk

48
Q

Monopolistiese mededinging: nie- prysmededinging

A

1) Fokus op goeie gesondheid: produsente kan produkte meer aanloklik maak en advertensies sal die produsent op gesondheidsbewuste kopers konsentreer
2) Fokus op superioriteit: differensiasie kan denkbeeldig wees en alhoewel daar nie verskille voorkom nie sal produsente voorgee dat daar wel ‘n verskil is
3) Produkdifferensiasie: hang af hoe die verbruiker daaroor voel, produsente sal probeer die ‘goeie gevoel’ te beklemtoon

49
Q

Monopolistiese mededingiing: kenmerke, toetrede en uittrede tot die mark

A

toetrede tot die mark is maklik, geen voorsperrings kom voor nie

50
Q

Monopolistiese mededinging: kenmerke, beskikbaarheid van inligting

A

inligting aangaande marktoestande vir kopers en verkopers is onvolledig

51
Q

Volmaakte mededinging

A

Belangrike kenmerk: onpersoonlike aard daarvan, waar individuele deelenmers totaal onafhanklik van mekaar optree. M.a.w die individuele besighede sal onder volmaakte mededinging in sy strewe na maksimum wins slegs die markprys en sy eie kostestruktuur in ag neem om sy produksiehoeveelheid te bepaal en hom glad nie aan sy mededingers steur nie

52
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, aard van die produk

A

Identies van aard
Mag geen verskille in kwalieit, verpakking of ontwerp wees nie
Dus geen produk differensiasie nie
Geen verbruikerslojaliteit nie en verbruikers beweeg maklik van een produsent na die volgende

53
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, aantal kopers en verkopers

A

groot aantal deelnemers

54
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, prysbeheer

A

Behoort nie moontlik te wees vir een enkele verkoper om die prys te beinvloed nie (markaandele is te klein, omdat daar so baie verkillende produsente is)
Verkopers is prysnemers, as hulle hul prys verhoog sal hulle kliente verloor

55
Q

Prysnemer

A

Prysnemers vra die prys vir hulle produkte soos bepaal deur markkragte
Prysnemer kan geen ander prys behalwe markpryse vra nie aangesien die vraag na hulle produkte hoogs elasties is
Verandering in prys sal lei daartoe dat vraag daal na nul

56
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, toetrede en uiitrede tot die mark

A

Verkopers is totaal vry om mark toe te tree of mark te verlaat
Geen werlike-, finansiele-, tegniese-, ens. beperkinge wat ‘n hindernis veroorsaak nie
Toetrede en uittrede van die mark is maklik omrede minder kapitaal nodig is en minder wetlike beperkings bestaan

57
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, beskikbaarheid van inligting

A

Alle verkopers en kopers moet ten volle bewus wees van wat in enige markdeel gebeur
Tegnologie het mededingingheid verskerp omrede inligting makliker bekombaar is via die internet

58
Q

Volmaakte mededingiing: kenmerke, geen voorkeurbehandeling of diskriminasie

A

Geen samespanning vind plaas nie
Deelnemers baseer hulle aktiwiteite suiwer op pryse
Homogene produkte behaal dieselfde prys en daarom speell voorkeur geen rol om aan ‘n spesifieke persoon te koop/ verkoop nie

59
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, vrye mededinging

A

Kopers moet vry wees om wat hulle wil en soveel hulle wil van enige onderneming te koop
Daar moet geen staatsinmenging en prysbeheer wees nie
Verkopers moet vry wees om wat hulle aanbied, hoeveel daarvan en waar hulle wil te verkoop

60
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, doeltreffende vervoer en kommunikasie

A

Doeltreffende infrastruktuur vir vervoer verseker dat produkte oral beskikbaar is
Sodoende sal vraag- en aanbodveranderinge in een markdeel die prys in die totale mark beinbvloed
Doeltreffende kommunikasie hou verbruikers en produsente ingelig oor veranderinge in marktoestande

61
Q

Volmaakte mededinging: kenmerke, produksiefaktore is volkome beweeglik

A

Produksiefaktore het ten volle geografiese mobaliteit en kan maklik tussen markte beweeg
In werklikheid is daar maar enkele volmaakte markte, hoewel in sommige sektore soos mynbou en landbou wat aan hierdie voorwaardes voldoen

62
Q

Nywerheid

A

Verwys na al die produsente in die mark wat soortgelyke produkte verkoop
Al die produsente saam skep die mark

63
Q

Die individuele produsent

A

Verwys na die kleinste produseerende eenheid in die mark. Onderhewig aan die gedrag van die mark

64
Q

Die aard van die vraagkurwe van die nywerheid en die individuele produsent

A
  • Die individuele produsent aanvaar die markpryse as die pryse waarteen huille produkte sal verkoop aan die mark
  • Indien die individuele produsent besluit om pryse te styg sal die hoeveelheid aangevra na hierdie spesifieke produk daal na 0, omrede die verbruiker by ‘n ander produsent die goedere sal aankoop wat goedkoper is
  • Die vraag na hierdie goedere is dus elasties van aard
65
Q

Markprys van die individuele produsent in ‘n volmaakte mark

A
  • 2 grafieke moet langs mekaar getrek word
  • Die individuele produsent kan enige hoeveelheid aanbied teeen die heersende markprys. (kan nie afwyk van die markprys nie)
66
Q

Waarom kan die individuele produsent nie markpryse beinvloed nie

A
  1. Die individuele produsent vervaardig slegs ‘n klein gedeelte van die totale markaanbod en besit daarom ‘n klein markaandeel
  2. Daar word homogene produkte met dieselfde karaktereienskappe verkoop wat veroorsaak dat die vraag na die produk perfek elasties is
  3. Daar is ‘n groot aantal substituut goedere beskikbaar in die mark
67
Q

Winsmaksimeringspunt

A

die punt waar die individuele produsent optimale wins sal verdien

68
Q

Wins kan op 2 maniere gerealiseer en vasgestel word

A
  1. Gebruik maak van totale inkomste en totale koste. Waar daar die grotste verskil is tussen TK en TI
  2. Gebruik gemaak word van marginale koste en marginale inkomste (MI = MK)
69
Q

Totale koste

A

Die koste of vergoeding vir al die produksiefaktore wat in die produksieproses aangewend word
TK = VK (veranderlike koste)+ FC (vaste koste)

70
Q

Totale inkomste

A

Dis somtotaal van alle inkomste wat ontvang is uit die verkoop van produkte
TI = P x Q

71
Q

Marginale koste

A

Die koste om een addisionele eenheid te produseer
Verandering van Totale koste gedeel deur die verandering in die hoeveelheid

72
Q

Marginale inkomste

A

Die ekstra inkomste wat verdien word wanneer een addisionele eenheid geproduseer word
MI= verandering in totale inkomste gedeel deur die verandering in hoeveelheid

73
Q

Winste beskryf in ekonomie

A

Die toename in welvaart van die investeerders, met inagneming van alle koste insluitende geleentheidskoste van kapitaal

74
Q

Normale wins

A

Die gelykbreekpunt waar die individuele produsent net genoeg verdien om aan te hou produseer en sy skuld te delg

75
Q

Ekonomiese winste

A

Die addisionele wins wat bo en behalwe normale wins gemaak kan word
Wanneer die gemiddelde koste minder is as gemiddelde inkomste, verdien die onderneming ekonomiese wins

76
Q

Ekonomiese verlies

A

Vind plaas waneer totale koste meer is as totale inkomste of wanneer gemiddelde koste meer is as gemiddelde inkomste

77
Q

Onderste sluitingspunt

A

(stilstaanpunt) is die laagste koste waarteen ‘n onderneming kan produseer sonder om uit die mark te tree

Ekonomie (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions