Dinamika Van Markte

Question 1

Mark

Answer 1

Enige plek waar kopers en verkopers bymekaar kom/ kontak het
Hoef nie ‘n fisiese plek te wees nie, dit kan ook virtueel van aard wees

Question 2

Samestelling van markte

Answer 2

1) ten minste een potenisële koper en een potensiële verkooper van ‘n spesifieke produk/ diens
2) die koper moet oor die wil en vermoë beskik om die produk te verkoop
3) die produk/ diens wat verkoop moet word moet ‘n omskryfbare en identifiseerbare produk/diens wees
4) verkoper moet oor die produk/ diens beskik om te verkoop (hoef nie fisies in die besit van die verkoper te wees nie)
5) die 2 partye moet bepaal hoeveel eenhede van g/ d verkoop moet word
6) markprys moet vasgestel word en daar moet oor die markprys ooreengekom word
7) die koop moet ter goedere trou en volgens die ooreengekome reëls plaasvind

Question 3

Markprys

Answer 3

Prys waarteen goedere verkoop word (verkoopsprys = kosprys + wins)

Question 4

Goedere trou

Answer 4

Opregte motief om sonder boosheid handel te dryf en bedrog en oneerlik voor te kom
Latynse term: bona fide

Question 5

Faktore wat die struktuur en dinamika van elke mark beïnvloed

Answer 5

1)aard van die produk
2) aantal kopers & verkopers
3) prysbeleid
4) beskikbaarheid van inligting
5)toetrede tot die mark / markversperrings

Question 6

Onvolmaakte mededinging

Answer 6

Deelnemers het die vermoë om markpryse te verander
3 vorme: monopolie, oligopolie en monopolistiese mededinging

Question 7

Monopolie

Answer 7

Markstruktuur waar slegs een verkoper sake doen
Toegang is geblokkeer en produk het nie soortgelyle plaasvervangers nie
Bv) Eskom, Transnet, Suid-Afrikaanse Posdienste

Question 8

Suiwer monopolie

Answer 8

Markstruktuur waarin daar geen mededinging bestaan nue
Onderneming geniet gunstige omstandighede in geografiese gebied
Beskerming deur wetgewing

Question 9

Kwasi monopolie

Answer 9

Markstruktuur wat op die oog af na ‘n monopolie lyk, maar nie aan al die vereistes voldoen nie
Daar is dikwels substitute vir die produkbeskikbaar en niks verhoed ander ondernemers om tot die mark toe te tree nie

Word verdeel in: natuurlike monopolie en kunsmatige monopolie

Question 10

Kunsmatige monopolie

Answer 10

Die versperrings wat toetrede verhoed is nie - ekonomies van aard nie
Bv) patentregte en wetgewing

Question 11

Natuurlike monopolie

Answer 11

Hoë ontwikkelingskoste/ aanvangkoste verhoed ander om die mark toe te tree

Question 12

Kenmerke van ‘n monopolie: aantal verkopers en kopers

Answer 12

Slegs een verskaffer/ produsent van hierdie spesifiek produk
Nie noodwendig net een maatskappy nie
Geen mededinging in mark
Een verskaffer in mark kontroleer aanbod van produk

Question 13

Kenmerke van ‘n monopolie: aard van die produk

Answer 13

Produk is uniek. Kan nie maklik nageaap, vervals of vervang word deur ander ondernemings nie
Geen substitute vir hierdie produk nie

Question 14

Kenmerke van ‘n monopolie: aard van die produk

Answer 14

Produk is uniek. Kan nie maklik nageaap, vervals of vervang word deur ander ondernemings nie
Geen substitute vir hierdie produk nie

Question 15

Substituut goedere

Answer 15

Goedere wat as alternatief gebruik kan word om ten einde dieselfde behoeftes kan bevredig

Question 16

Unieke goedere

Answer 16

Produkte is enig in hulle soort en daar bestaan nie direkte substitute vir daardie produkte nie en kan dus gesien word as uniek

Question 17

Monopolie: kenmerke, prysbeleid

Answer 17

Monopolis word beskou as ‘n prysmaker
Bepaal self die prys van g&d en word dus nie bepaal deur markkragte nie
Monopolis is in staat om die markprys te beïnvloed deur die hoeveelheid wat beskikbaar gestel word op die mark (markaanbod) te verminder

Question 18

Prysmaker

Answer 18

Bepaal self die prys van g&d en word dus nie bepaal deur markkragte nie

Question 19

Prys

Answer 19

Die monetêre waarde van g&d

Question 20

Monopolis as ‘n prysmaker

Answer 20

Sodra die monopolis op ‘n prys besluit het, word die hoeveelheid wat verkoop word, deur die markvraag bepaal
Deur prys te verlaag kan monopolis meer eenhede van sy produk verkoop of andersom
Ander deelnemers kan nie optree nie want in die geval van ‘n monopolie is toetrede tot die mark beperk

Question 21

Monopolie: kenmerke, waarde

Answer 21

Skaarsheid bepaal die waarde van g&d
Hoe skaarser die g&d hoe meer is die waarde van die produkte
Selfs al kan die monopolis besluit oor die pryse van hulle produkte, sal verbruiker die hoeveelheid wat hulle wil aankoop teen verskillende prysvlakke bepaal
Indien die vraag buitensporig hoog word sal verbruikers na alternatiewe begin soek

Question 22

Monopolie: kenmerke, toetrede en uittrede tot die mark

Answer 22

Toegang word versper weens patentregte en ander vorme van intellektuele eiendom, beheer oor hulpbronne, regeringsregulasies en afnemende koste
Groot bedrae aanvangskapitaal word benodig
Monoplieë het wetlike oorwegings, nuwe uitvindings word deur patentregte beskerm
Dit is moeilik en selfs onmoontlik om monopolie markte te betree

Question 23

Patentreg

Answer 23

‘n Patentreg bied ‘n wetlike en ekslusiewe reg om ‘n produk te vervaardig

Question 24

Aanvangskapitaal

Answer 24

Aanvanklike kapitaal wat benodig word om ‘n onderneming te begin

Question 25

Monopolie: kenmerke, beskikbaarheid van markinligting

Answer 25

Omrede die monopolis die enigste verskaffer in die mark is, word hulle nie verplig om strategieë of inligting aangaande marktoestande te deel nie Daarom is daar onvolledige inligting beskikaar oor die marktoestande in ‘n monopolistiese mark

Question 26

Die vraagkurwe van die monopolis

Answer 26

Vraag van monopolis sal ook die vraag van die bedryf wees omrede die monopolis verantwoordelik is vir die algehele uitset van die nywerheid Selfs al verkoop monopolistiese onderneming ‘n unieke produk waarvoor daar geen ooreenstemmende substitute bestaan nie, is die vraag steeds onderhewig aan die wet van vraag Verbruikersvraag sal afneem wanneer die prys van die produk verhoog omdat mense minder produkte kan bekostig of die produk met ander sal vervang, al is dit nie ooreenstemmende substitute nie Indien die vraag onelasties is, kan die monopolis in staat wees om die verbruiker uit te buit deur die hoeveelheid aangebied te beperk Vraagkurwe van die monopolis is ook die gemiddelde inkomste kurwe

Question 27

Oligopolie

Answer 27

Bestaan wanneer ‘n klein hoeveelheid groot ondernemings in staat is om aanbod van ‘n produk in die mark te beïnvloed Doelwit: om hoë pryse en winste te handhaaf deur die aanbod van g&d op die mark te kontroleer

Question 28

Duopolie

Answer 28

Kom voor wanneer daar slegs 2 produsente in hierdie mark is

Question 29

Oligopolie: kenmerke, aantal kopers en verkopers

Answer 29

Beperkte mededinging, slegs ‘n paar verskaffers vervaardig dieselfde produk Mark word gekenmerk deur wedersydse afhanklikheid Besluite van een oligopolis sal die ander beïnvloed en kan self beïnvloed word deur ander oligopolieë se besluite

Question 30

Oligopolie: kenmerke, aard van die produk

Answer 30

Kan homogeen of heteorogeen van aard wees Homogeen produk: suiwer oligopolie Gedifferensieerde produk: gedifferensieerde oligopolie

Question 31

Homogene goedere

Answer 31

Goedere met dieselfde karaktereienskappe

Question 32

Heterogeniese goedere

Answer 32

Goedere se karaktereienskappe verskil van mekaar

Question 33

Oligopolie: kenmerke, toetrede en uittrede tot die mark

Answer 33

Toetrede is moeilik weens handelsmarklojaliteit, groot aanvangskoste en kapitaal investering wat benodig word om die onderneming te begin

Question 34

Oligopolie: kenmerke, beskikbaarheid van markinligting

Answer 34

Onvolledige inligting beskikbaar aangaande marktoestande in hierdie mark

Question 35

Oligopolie: kenmerke, prysbeleid

Answer 35

Oligopolis het taamlike beheer maar is nie ten volle prysbepalers nie Onderneming het min beheer oor die pryse van ‘n produk. Elke onderneming verkoop teen sy eie pryse aangesien ‘n bepaalde prys nie vir reeks gedifferensieerde goedere vasgestel kan word nie Oligopolieë kan hulle pryse dikwels verander ten einde hulle markaandeel te vergroot, dit kan egter aanleiding gee tot prysoorloë Ween hierdie moontlike prysoorloë is oligopolieë huiwerig om hulle pryse te verander omrede dit tot prysverlaging gaan lei en wins uitgewis sal word Dus maak hulle eerder gebruik van nie-prysmededinging om kliënte te lok en hulle markaandeel te vergroot

Question 36

Nie- prysmededinging

Answer 36

1) advertensie en bemarking 2) verlengde inkopie-, handelsure 3) na- uurse dienste en bykomende dienste 4) lojaliteitsprogramme vir kliënte 5) deur-tot-deur aflewering

Question 37

Prysoorloë

Answer 37

Kom voor wanneer een oligopolis hulle pryse verlaag sal ander oligopolieë in die mark ook hulle pryse moet verlaag of hulle sal kliënte verloor ‘n Prysoorlog kan egter ook die natuurlike resultaat van ekonomiese gebeure wees

Question 38

Markaandele

Answer 38

Die persentasie van die moontlike teikengroep wat verkies om by ‘n spesifieke oligopolis te koop

Question 39

Handelsmerklojaliteit

Answer 39

Kom voor wanneer ‘n persoon verkies om by een handelsmerk te koop

Question 40

Oligopolie: samespanning

Answer 40

oligopoliee funksioneer in 'n omgewing wat baie onseker is weens beleide en optredes van hulle mededingingers Samespanning vind plaas wanneer mededingende ondernemings saamwerk deur pryse te verhoog en produksie te verminder ten einde wins te maksimeer M.a.w hulle kom ooreen oor die pryse wat hulle gaan vra en die hoeveelhede wat hulle gaanproduseer. die voordele van sulke ooreenkomste is: toeneming in wins, minder onsekerheid en ander onderneming se toetrede tot die mark word versper

Question 41

oligopolie: samespanning, kartel

Answer 41

wanneer mededingende ondernemings formeel ooreenkom om saam te span 'n Kartel is 'n groep produsente wat 'n kollektiewe monopolie vorm met die doelwit om pryse vas te stel en aanbod sowel as mededinging te beperk Kartelle is ekonomies onstabiel omdat dit aanloklik is vir lede om nie by die ooreenkoms te hou nie deur ny prysoorloe betrokke te raak en pryse te verlaag en meer as wat die kwota bepaal het te verkoop dus oor die langtermyn is kartelle onsuksesvol Kartelle word as onwettig beskou 'n Kartel is 'n vorm van stilwyende samespanning

Question 42

Oligopolie: samespanning, prysleierskap

Answer 42

Sonder om formeel te kommunikeer of ooreenkomste te sluit, probeer hulle maniere kry om onsekerhede in die mark te verminder Prysleierskap is 'n situasie waar een onderneming die prys vasstel en die ander dit as die markprys aanvaar Een onderneming stel die pryse vas en die ander tree as prysvolgers op Die prysleier is gewoonlik die grootste of dominerende onderneming in die bedryf. soms die onderneming met die laagste produksiekoste Prysleierskap is 'n vorm van openlike samespanning

Question 43

monopolistiese mededinging

Answer 43

'n Hibriede struktuur, 'n kombinasie van mededinging en 'n monopolie Monopolie: onstaan weens produkdifferensiasie. Elke monopolistiese mededingende produsent beskik tot 'n mate monopoliemag en is inderwaarheid 'n mini- monopolis, in die sin dat dit die enigste produsent van daardie spesifieke handelsmark of variant van die produk is Volmaakte mededinging: baie kopers en verkopers van gedifferensieerde produkte. verkopers besit 'n relatiewe klein markaandeel in vergelyking met die mark as geheel. Produsente kan oor die langtermyn vryelik die mark toetree of verlaat

Question 44

monopolistiese mededinging: kenmerke, aantal kopers en verkopers

Answer 44

Baie verkopers, dit dui 'n element van mededingendheid aan

Question 45

Monopolistiese mededinging: kenmerke, aard van die produk

Answer 45

Produkte is gedifferensieerd Lyk dieselfde, maar is nie identies nie. Verpakking kan verkil maar produk is dieselfde Dieselfde behoeftes van verbruiker bevredig, dus substitute van mekaar Samespanning is nie moontlik nie weens aard van produk Skep geleentheid vir nie prys mededinging

Question 46

drie dimensies van produksiedifferensiasie

Answer 46

1) Produkte is nie identies nie: bevredig dieselfde behoeftes, maar is nie heeltemal identies nie 2) Verskille kan denkbeeldig wees: verskille bloot denkbeeldig soos in die geval van medisyne waarvan handelsname kan verskil, maar dieselfde basiese bestanddele bevat 3) Verskille in verpakking: selfs net verpakking van 'n produk kan dit van ander soortgelyke produkte laat verskil

Question 47

Monopolistiese mededinging: kenmerke, beheer oor pryse

Answer 47

Onderneming het min beheer oor pryse van produkte Elke onderneming verkoop teen sy eie prys, aangesien 'n vaste prys vir 'n gedefferensieerde produk nie bepaal kan word nie Hoe groter die produkdifferensiasie is, hoe meer onelasties is die vraag van die produk

Question 48

Monopolistiese mededinging: nie- prysmededinging

Answer 48

1) Fokus op goeie gesondheid: produsente kan produkte meer aanloklik maak en advertensies sal die produsent op gesondheidsbewuste kopers konsentreer 2) Fokus op superioriteit: differensiasie kan denkbeeldig wees en alhoewel daar nie verskille voorkom nie sal produsente voorgee dat daar wel 'n verskil is 3) Produkdifferensiasie: hang af hoe die verbruiker daaroor voel, produsente sal probeer die 'goeie gevoel' te beklemtoon

Question 49

Monopolistiese mededingiing: kenmerke, toetrede en uittrede tot die mark

Answer 49

toetrede tot die mark is maklik, geen voorsperrings kom voor nie

Question 50

Monopolistiese mededinging: kenmerke, beskikbaarheid van inligting

Answer 50

inligting aangaande marktoestande vir kopers en verkopers is onvolledig

Question 51

Volmaakte mededinging

Answer 51

Belangrike kenmerk: onpersoonlike aard daarvan, waar individuele deelenmers totaal onafhanklik van mekaar optree. M.a.w die individuele besighede sal onder volmaakte mededinging in sy strewe na maksimum wins slegs die markprys en sy eie kostestruktuur in ag neem om sy produksiehoeveelheid te bepaal en hom glad nie aan sy mededingers steur nie

Question 52

Volmaakte mededinging: kenmerke, aard van die produk

Answer 52

Identies van aard Mag geen verskille in kwalieit, verpakking of ontwerp wees nie Dus geen produk differensiasie nie Geen verbruikerslojaliteit nie en verbruikers beweeg maklik van een produsent na die volgende

Question 53

Volmaakte mededinging: kenmerke, aantal kopers en verkopers

Answer 53

groot aantal deelnemers

Question 54

Volmaakte mededinging: kenmerke, prysbeheer

Answer 54

Behoort nie moontlik te wees vir een enkele verkoper om die prys te beinvloed nie (markaandele is te klein, omdat daar so baie verkillende produsente is) Verkopers is prysnemers, as hulle hul prys verhoog sal hulle kliente verloor

Question 55

Prysnemer

Answer 55

Prysnemers vra die prys vir hulle produkte soos bepaal deur markkragte Prysnemer kan geen ander prys behalwe markpryse vra nie aangesien die vraag na hulle produkte hoogs elasties is Verandering in prys sal lei daartoe dat vraag daal na nul

Question 56

Volmaakte mededinging: kenmerke, toetrede en uiitrede tot die mark

Answer 56

Verkopers is totaal vry om mark toe te tree of mark te verlaat Geen werlike-, finansiele-, tegniese-, ens. beperkinge wat 'n hindernis veroorsaak nie Toetrede en uittrede van die mark is maklik omrede minder kapitaal nodig is en minder wetlike beperkings bestaan

Question 57

Volmaakte mededinging: kenmerke, beskikbaarheid van inligting

Answer 57

Alle verkopers en kopers moet ten volle bewus wees van wat in enige markdeel gebeur Tegnologie het mededingingheid verskerp omrede inligting makliker bekombaar is via die internet

Question 58

Volmaakte mededingiing: kenmerke, geen voorkeurbehandeling of diskriminasie

Answer 58

Geen samespanning vind plaas nie Deelnemers baseer hulle aktiwiteite suiwer op pryse Homogene produkte behaal dieselfde prys en daarom speell voorkeur geen rol om aan 'n spesifieke persoon te koop/ verkoop nie

Question 59

Volmaakte mededinging: kenmerke, vrye mededinging

Answer 59

Kopers moet vry wees om wat hulle wil en soveel hulle wil van enige onderneming te koop Daar moet geen staatsinmenging en prysbeheer wees nie Verkopers moet vry wees om wat hulle aanbied, hoeveel daarvan en waar hulle wil te verkoop

Question 60

Volmaakte mededinging: kenmerke, doeltreffende vervoer en kommunikasie

Answer 60

Doeltreffende infrastruktuur vir vervoer verseker dat produkte oral beskikbaar is Sodoende sal vraag- en aanbodveranderinge in een markdeel die prys in die totale mark beinbvloed Doeltreffende kommunikasie hou verbruikers en produsente ingelig oor veranderinge in marktoestande

Question 61

Volmaakte mededinging: kenmerke, produksiefaktore is volkome beweeglik

Answer 61

Produksiefaktore het ten volle geografiese mobaliteit en kan maklik tussen markte beweeg In werklikheid is daar maar enkele volmaakte markte, hoewel in sommige sektore soos mynbou en landbou wat aan hierdie voorwaardes voldoen

Question 62

Nywerheid

Answer 62

Verwys na al die produsente in die mark wat soortgelyke produkte verkoop Al die produsente saam skep die mark

Question 63

Die individuele produsent

Answer 63

Verwys na die kleinste produseerende eenheid in die mark. Onderhewig aan die gedrag van die mark

Question 64

Die aard van die vraagkurwe van die nywerheid en die individuele produsent

Answer 64

* Die individuele produsent aanvaar die markpryse as die pryse waarteen huille produkte sal verkoop aan die mark * Indien die individuele produsent besluit om pryse te styg sal die hoeveelheid aangevra na hierdie spesifieke produk daal na 0, omrede die verbruiker by 'n ander produsent die goedere sal aankoop wat goedkoper is * Die vraag na hierdie goedere is dus elasties van aard

Question 65

Markprys van die individuele produsent in 'n volmaakte mark

Answer 65

* 2 grafieke moet langs mekaar getrek word * Die individuele produsent kan enige hoeveelheid aanbied teeen die heersende markprys. (kan nie afwyk van die markprys nie)

Question 66

Waarom kan die individuele produsent nie markpryse beinvloed nie

Answer 66

1. Die individuele produsent vervaardig slegs 'n klein gedeelte van die totale markaanbod en besit daarom 'n klein markaandeel 2. Daar word homogene produkte met dieselfde karaktereienskappe verkoop wat veroorsaak dat die vraag na die produk perfek elasties is 3. Daar is 'n groot aantal substituut goedere beskikbaar in die mark

Question 67

Winsmaksimeringspunt

Answer 67

die punt waar die individuele produsent optimale wins sal verdien

Question 68

Wins kan op 2 maniere gerealiseer en vasgestel word

Answer 68

1. Gebruik maak van totale inkomste en totale koste. Waar daar die grotste verskil is tussen TK en TI 2. Gebruik gemaak word van marginale koste en marginale inkomste (MI = MK)

Question 69

Totale koste

Answer 69

Die koste of vergoeding vir al die produksiefaktore wat in die produksieproses aangewend word TK = VK (veranderlike koste)+ FC (vaste koste)

Question 70

Totale inkomste

Answer 70

Dis somtotaal van alle inkomste wat ontvang is uit die verkoop van produkte TI = P x Q

Question 71

Marginale koste

Answer 71

Die koste om een addisionele eenheid te produseer Verandering van Totale koste gedeel deur die verandering in die hoeveelheid

Question 72

Marginale inkomste

Answer 72

Die ekstra inkomste wat verdien word wanneer een addisionele eenheid geproduseer word MI= verandering in totale inkomste gedeel deur die verandering in hoeveelheid

Question 73

Winste beskryf in ekonomie

Answer 73

Die toename in welvaart van die investeerders, met inagneming van alle koste insluitende geleentheidskoste van kapitaal

Question 74

Normale wins

Answer 74

Die gelykbreekpunt waar die individuele produsent net genoeg verdien om aan te hou produseer en sy skuld te delg

Question 75

Ekonomiese winste

Answer 75

Die addisionele wins wat bo en behalwe normale wins gemaak kan word Wanneer die gemiddelde koste minder is as gemiddelde inkomste, verdien die onderneming ekonomiese wins

Question 76

Ekonomiese verlies

Answer 76

Vind plaas waneer totale koste meer is as totale inkomste of wanneer gemiddelde koste meer is as gemiddelde inkomste

Question 77

Onderste sluitingspunt

Answer 77

(stilstaanpunt) is die laagste koste waarteen 'n onderneming kan produseer sonder om uit die mark te tree