De fysieke ontwikkeling in de peuter- en kleutertijd Flashcards
Waardoor ontstaan individuele verschillen in lengte en gewicht?
- sekse: jongens zijn vaak hun 6e zwaarder en langer
- economische ontwikkelde landen vs. ontwikkelingslanden: betere voeding en gezondheidszorg zorgen voor betere groei
- economische factoren: kinderen die onder de armoedegrens leven zijn vaak kleiner
Wat gebeurd er met het lichaam vanaf de kleutertijd?
- verliezen mollige en ronde vormen en worden slanker
- armen en benen worden langer en verhoudingen beginnen op die van volwassenen te lijken
- Spieren nemen toe en botten worden steviger en zintuigen ontwikkelen verder
Welk deel van het lichaam groeit het snelst? en waarom?
De hersenen
- Omdat er een toename is in het aantal verbindingen tussen cellen. Deze zorgen voor complexere communicatie tussen neuronen en de snelle groei van cognitieve vaardigheden.
- De hoeveelheid myeline, beschermende isolatielaag rond neurodelen, neemt toe waardoor de overdracht van zenuwsignalen door de hersencellen wordt versneld en het gewicht van hersenen toeneemt.
Waar zorgt de snelle groei van de hersenen voor?
uitbreiding van cognitieve vaardigheden en de ontwikkeling van fijne en grove motorische vaardigheden.
Welke delen zijn aan het eind van de kleutertijd sterk gegroeid?
De Corpus Callosum, een bundel zenuwvezels die de twee hersenhelften met elkaar verbindt, wordt dikker en ontwikkelt 800 miljoen individuele vezels die de hersenfunctie tussen de twee helften helpen coördineren.
Welk proces vindt er plaats in de kleuterjaren en wat is dit?
Lateralisatie: het proces waarbij bepaalde functies hun plek eerder in de ene hersenhelft dan in de andere hersenhelft vinden.
Hoe is de lateralisatie geregeld in de hersenen?
- concentreert linkerhersenhelft op taken waarvoor verbale competentie nodig is, zoals praten, lezen, denken, redeneren.
- Rechterhersenhelft ‘’ non-verbale gebieden als ruimtelijk inzicht, herkennen van patronen en tekeningen, muziek en emotionele uitingen.
Wat is het verschil in hersenhelften met de manier waarop ze informatie verwerken?
- Linkerhelft behandeld informatie sequentieel, een stukje tegelijk.
- Rechterhersenhelft kijkt naar het geheel op een globale manier.
Ondanks de specialisatie werken de helften meestal samen. Ze zijn afhankelijk van elkaar en de verschillen zijn klein. Ook functioneren ze niet alleen op het gespecialiseerde. De ene hersenhelft kan de meeste taken van de andere helft ook uitvoeren.
Waarom zijn hersenen veerkrachtig?
Als de ene hersenhelft die bepaalde functie heeft of informatie verwerkt, schade oploopt, kan de andere hersenhelft deze schade opvullen en de taak overnemen.
Zijn er binnen het lateralisatie ook verschillen?
Ja, bij 10 % van de linkshandigen is taalbegrip geconcentreerd rechts of ontbreekt zo een specifiek taalcentrum.
Wat zeggen gender en cultuur over hersenstructuur?
- vanaf 1 jaar tot kleutertijd zijn er verschillen in de hersenhelften die te maken hebben met de verwerking van informatie dat via het gehoor binnenkomt.
- Bij jongens is taal meer links gelokaliseerd. Bij meisjes is het evenwichtig tussen de twee helften verdeeld.
- Het verschil in hersenstructuur wordt ook duidelijk bij autisme, ontwikkelingsstoornis dat taalproblemen en problemen in de omgang met anderen tot gevolg heeft. Vaak hebben ze een mannelijk brein, waardoor ze goed zijn in systematische ordeningen maar niet in de emoties van anderen.
- Mannen hebben een grotere corpus callosum dan vrouwen
- Omgevingsfactoren hebben ook een factor op de ontwikkeling. Zo wordt er meer tegen meisjes gepraat waardoor bepaalde gebieden eerder groeien bij meisjes.
- Ook cultuur speelt een rol. In het westen worden klinkerklanken links verwerkt en in Japan links en dat heeft te maken met het feit dat complexe concepten met klinkerklanken worden uitgedrukt in Japan.
Wat is het verband tussen cognitieve ontwikkeling en de groei van hersenen?
In de kindertijd zijn er periodes waarin de hersenen groeispurts doormaken. Deze periodes zijn gekoppeld aan vorderingen op cognitief gebied.
> Uit onderzoek blijkt dat rond 18-24 maanden er veel elektrische activiteit is in de hersenen en rond die tijd neemt ook de taalvaardigheid toe. Tevens zijn andere periodes ook gekoppeld aan andere groei van cognitieve sprongen
> toename myeline, beschermlaag rond delen van de neuronen, houdt verband met groei cognitieve vaardigheden. Toename in myeline in deel hersenen dat te maken heeft met aandacht en concentratie is voltooid rond 5/6 jaar en rond die tijd is ook de concentratieboog aan het groeien. Evenals toename myeline in deel van herinneringen en verbetering geheugen.
De ontwikkeling van de hersenen zorgt ook voor de ontwikkeling van de zintuigen
- betere beheersing oogbewegingen en vermogen om scherp te stellen. Maar toch kunnen ze nog niet goed scherpstellen met woordjes. Ze kijken naar de eerste letter en gokken het woord. Pas vanaf 6 jaar kunnen ze effectief scherpstellen en scannen, maar ook nog niet optimaal.
- hoe kleuters samengestelde objecten zien. Kinderen focussen eerst op losstaande onderdelen. Pas na 7/8 jaar kunnen ze het object in het geheel bekijken. Dit heet ook wel perceptuele schematisering, het vermogen om in een tekening die opgebouwd is uit verschillende figuurtjes zowel het geheel als de afzonderlijke delen te zien.
- gehoor wordt scherper. de buis van Eustachius die eerst horizontaal lag, gaat nu in een hoek liggen > soms leidt dit tot oorpijn. Echter is de ontwikkeling niet al te groot op dit gebied en hebben kinderen nog steeds moeite om specifieke geluiden te isoleren van andere geluiden.
Wat zijn de belangrijkste motorische vaardigheden van jonge kinderen?
3 jaar: kan niet plotseling draaien of stoppen, springt met beide voeten tegelijk. kan zelfstandig trap lopen met beurtelings voeten, kan 5 seconden op 1 been staan
4 jaar: heeft meer controle over stoppen, draaien en starten, springt 70 cm ver, kan met de ene voet na andere voet lange trap lopen, 4/6 stappen hinkelen
5: effectief draaien, starten en stoppen, springt met aanloop 90cm, kan zelfstandig lange trap lopen, 5 m hinkelen
Hoe ontstaat de motorische ontwikkeling?
Ontwikkeling hersenen en myeline vorming rond neuronen in gebieden die te maken hebben met evenwicht en coördinatie.
Maar ook doordat peuters en kleuters veel oefenen. Ze hebben een grote activiteitsniveau en hun fysieke behendigheid neemt toe.
Wat is belangrijk in het bepalen van de activiteitsniveau van kinderen?
Genen, de erfelijkheid van het temperament geeft de activiteitsniveau aan. Maar ook omgevingsinvloeden als opvoedstijl en de opvattingen over gepast gedrag.
Welke zenderverschillen zijn er in de motorische ontwikkeling?
- jongens zijn sterker dan meisjes
- activiteitsniveau van jongens ligt hoger dan die van meisjes.
- meisjes zijn beter in coördineren van armen en benen
- gender wordt steeds bepalender voor het soort activiteiten dat de maatschappij acceptabel vindt voor jongens en meisjes.
Zo spelen jongens meer wildere spelletjes waardoor hun grove motoriek beter geoefend wordt.
Wat is de ontwikkeling van de fijne motoriek in de kinderjaren?
3 jaar: kleren verwijderen voor wc, papier knippen, plakken met vingers, 0/+ tekenen, poppetjes tekenen en eenvoudige puzzels maken.
4 jaar: papier in driehoek vouwen, naam schrijft, kralen rijgen, X en lijnen kopiëren, knijpers openen en ergens op vastzetten
5 jaar: papier vouwen in helft en kwarten, driehoek cirkel en rechthoek tekenen, juiste potloodgreep, letters naschrijven, twee korte woorden naschrijven.
