De cognitieve ontwikkeling in de peuter- en kleutertijd Flashcards
Wat is Piaget zijn opvatting over de cognitieve ontwikkeling in de peuter en kleutertijd?
Hij zag de peuter- en kleutertijd als een tijd van stabiliteit als grote verandering
Hij ontwikkelde de stadiatheorie en volgens hem hebben de peuter- en kleutertijd 1 stadium dat van 2 tot 7 jaar duurt en dit heet de preoperationeel stadium
Wat is het preoperationeel stadium?
Het stadium dat duurt van tweede tot zevende jaar en waarin het gebruik van symbolisch denken groeit, het vermogen om te redeneren ontstaat en het gebruik van begrippen toeneemt.
> VB: kind dat zijn rokende oom nadoet met een krijtje lang nadat hij uit zicht is.
> het kind kan bij het imiteren van gedrag geen beroep doen de actuele waarneming, maar baseert het op een mentale voorstelling die het heeft gevormd van dat gedrag.
Wat zijn cognitieve operaties?
Georganiseerde, formele en logische mentale processen.
Het kind krijgt meer te maken met mentale representaties, maar kan nog niet goed overweg met nieuwe inhoud, omdat het nog niet over de cognitieve operaties beschikt.
> hierdoor neemt een kind zijn fantasie voor werkelijkheid.
Een belangrijk aspect van het pre operationeel denken is symboolgebruik volgens Piaget, wat is dit?
Het vermogen om een mentaal symbool, een woord of object te gebruiken om iets wat niet fysiek aanwezig is weer te geven of te vervangen
> zo begrijpen kleuters dat het mentale symbool voor auto (het woord auto) is en begrijpen ze dat ook een speelgoedauto representatief is voor een echt auto
> door vermogen symbolen te gebruiken, hoeven kinderen geen directe ervaring te hebben met een echte auto om het gebruik en doel van een auto te begrijpen.
Wat wordt er ingezet om symbolen te begrijpen?
gesystematiseerde tekeningen of afbeeldingen worden ingezet om kinderen te ondersteunen bij het begrip van symbolen. Voorbeeld is PECS (picture exchange Communication system) > bij dagkaarten op school
Welke grote vordering maken kinderen tijdens het pre operationeel stadium?
Vordering van het gebruik van complexere taalgebruik. Symboolgebruik vormt de kern hiervoor. Volgens Piaget zijn taal en denken onlosmakelijk met elkaar verbonden en dat de ontwikkeling van taalgebruik verbetering met zich meebrengt.
Wat is het verschil met denkprocessen in het sensomotorische periode?
Denkprocessen die zijn ingebed in sensomotorische activiteiten verlopen traag, omdat ze afhankelijk zijn van het lichaam. Symbolisch denken stelt peuters en kleuters in staat acties symbolisch weer te geven, waardoor het denken veel sneller gaat. Tevens stelt gebruik van taal kinderen in staat niet alleen over het heden te denken, maar ook over de toekomst.
Leidt verbeterde taalvaardigheid volgens Piaget tot efficiënter denken of anders?
Volgens Piaget vloeit taal voort uit cognitieve vooruitgang. Volgens hem zijn de ontwikkelingen uit de sensomotorische periode noodzakelijk voor de taalontwikkeling en de voortdurende groei van cognitieve vaardigheden de basis vormt voor taalvaardigheid.
Wat is centratie in het preoperationeel stadium?
Het onvermogen van jonge kinderen om zich op meer dan 1 aspect van een stimulus te concentreren.
> als een kat een hondenmasker opzet is het volgens een 3/4 jarige een hond.
> Peuters en kleuters kunnen zich niet op alle beschikbare informatie van een stimulus richten en focussen op op het oog springende elementen en dit gaat het denken domineren en leidt tot onnauwkeurigheden in het denken
> VB: rij met kralen die meer uit elkaar ligt is volgens hun met meer kralen, terwijl evenveel zijn
Wat is de oorzaak van vergissing centratie?
Neiging centratie domineert het denken. Richten alleen op een bepaalde kenmerk in plaats van te kijken naar de relevante kenmerken. Ook hebben kleuters vooral oog voor toestanden en letten ze niet op transformaties. Zo kijkt een kind alleen naar begin en eindtoestand en niet naar alles wat daar tussen zit.
Wat is conservatie?
Het inzicht dat kwantiteit niet gerelateerd is aan de opstelling en de uiterlijke verschijningsvorm van objecten.
> ze begrijpen niet dat verandering in 1 dimensie (kwantiteit: hoeveelheid) noodzakelijkerwijs ook betekent dat de andere dimensie veranderd is. Als je 8 knopen hebt, maakt het niet uit hoe je ze legt, het blijven 8 knopen.
> zelfde hoeveelheid andere soort glazen, kinderen denken dan dat er een andere hoeveelheid zit in de glazen terwijl zelfde is.
Hoe manifesteert het gebrek van conservatie zich in ruimtelijk inzicht?
> Koe in het veld: kinderen krijgen 2 stukken groen papier. Op elk veld wordt een koe geplaatst en dan een schuurtje maar op een andere plek. Welke koe heeft het meest te eten? Bij gebrek aan conservatie zullen ze zeggen dat bij de een meer eten heeft dan bij de ander
Wat is transformatie en hoe uit zich dat?
Het proces waarbij de ene toestand verandert in een andere.
> een kind dat in preoperationele stadium zit en buiten wormen ziet, denkt dat elke keer dezelfde worm is. Hij ziet de ontmoeting in isolatie en is niet in staat de transformatie te reconstrueren. Worm kan eigenlijk niet zo snel van ene naar andere plek.
> Als een potlood valt denken ze alleen aan de begin en eind stadium.
Een ander kenmerk van de preoperationele stadium is egocentrisme, wat is dit?
Het onvermogen om zich te verplaatsen in anderen.
> begrijpen niet dat andere mensen anders naar dingen aankijken als henzelf.
Egocentrisme kent twee vormen, welke?
- gebrek aan besef dat anderen dingen vanuit een ander perspectief zien
- onvermogen om zich te realiseren dat anderen gedachten, gevoelens, standpunten hebben die anders zijn dan die van hunzelf.
Wat is het gevolg van egocentrisme bij kinderen?
Maken zich geen zorgen over hun non-verbale gedrag en de invloed die het heeft op anderen.
> lelijk kijken bij een lelijk cadeau
Tot welk gedrag kan egocentrisme zich uiten?
In zichzelf praten, een ander negeren. Achter veel gedrag van peuters en kleuters gaat geen sociale motivatie schuil.
> verstoppertje en achter hun handen verschuilen. Ze denken dat dat de ander hem niet kan zien, omdat hij de ander niet ziet.
Een andere vermogen dat zich ontwikkelt in het preoperationele stadium is Intuïtief denken, wat is dit?
vorm van denken waarbij peuters en kleuters gretig kennis over de wereld verwerven en primitief redeneren (waardoor ze vaak niet-kloppende verklaringen hebben over alles wat ze waarnemen).
> tussen 4-7 jaar bereikt de nieuwsgierigheid hoogtepunt. Ze proberen continu antwoorden te vinden op vragen. Kinderen denken dat ze deskundig zijn en zijn zeker van hun antwoord op die vraag > vliegtuig vliegt omdat het vleugels heeft.
Hoe ontwikkelt dit intuïtief denken zich?
- eind pre. stadium beginnen ze het begrip functionaliteit te begrijpen, acties, gebeurtenissen, resultaten volgens vaste patronen aan elkaar gerelateerd zijn > fiets gaat sneller als je harder trapt, andere zender op tv door op een knopje te drukken
- eind pre. stadium bewust worden van identiteit, besef dat bepaalde dingen hetzelfde blijven ongeacht veranderingen in vorm, omvang of uiterlijk > klei in een bol is zelfde als poppetje. Begrip van identiteit is noodzakelijk om conservatie te begrijpen, het besef dat kwantiteit niet gerelateerd is aan fysieke verschijning. De ontwikkeling van conservatie betekent dan ook het einde van pre. stadium. n begin operationeel.
Pre operationele stadium bereidt hun dus voor op geavanceerde vormen van redeneren.
Wat zijn de meningen over Piaget zijn benadering van cognitieve ontwikkeling?
- gebaseerd op observaties van weinig kinderen.
- Piaget onderschatte capaciteiten van kinderen. Zo komt uit andere onderzoeken naar voren dat kinderen een aangeboren vermogen bezit om te tellen en dit druist in tegen de opvatting van Piaget dat kinderen pas na de preoperationele periode kunnen tellen.
- Piaget meende dat ontwikkeling in stadia verloopt, andere vooral informatieverwerkingstheorie zeggen dat dit meer continu verloopt en de ontwikkelingen zijn volgens hen kwantitatief van aard ipv kwalitatief.
- Ook meende Piaget dat conservatie eind van pre. stadium plaatsvindt pas plaatsvindt en conservatie nog niet kunnen begrijpen, maar uit onderzoek blijkt dat conservatie kan worden verbeterd door kinderen bepaalde soorten training of ervaring te verschaffen
Wat is de verklaring van de onderschatting van Piaget?
- hij gebruikte te moeilijke taal
2. hij had de neiging te concentreren op onvolkomenheden van peuters en kleuters.
Hoe kijkt de informatieverwerkingstheorie naar cognitieve veranderingen?
De cognitieve veranderingen in de peuter en kleuterjaren zijn te vergelijken met een computerprogramma dat steeds complexer wordt doordat een programmeur het op basis van zijn ervaringen wijzigt.
Cognitieve ontwikkeling is een kwestie van geleidelijke verbeteringen in de manier waarop mensen informatie opnemen, begrijpen en onthouden. Als een kind ouder wordt, doet het meer ervaringen op en gaan ze informatie efficiënter en beter verwerken. Het zijn de kwantitatieve verbeteringen die zorgen voor de cognitieve ontwikkeling (verder ontwikkelen van wat er al is) ipv Piaget, die verklaarde dat er in elke stadia nieuwe mogelijkheden waren.
Op welke twee gebieden focust de informatieverwerkingstheorie?
- begrip van getallen
2. ontwikkeling van het geheugen in de peuter- en kleutertijd
Wat bedoelen ze met het begrip van getallen in de informatieverwerkingstheorie?
De informatieverwerkingstheorie gaat ervan uit dat kinderen een beter begrip hebben van getallen dat Piaget dacht. Zo kan de gemiddelde kleuter niet alleen tellen, ook doet hij dit op een systematische en consistente manier.
