Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Diagnostyka > Cwiczenia IV - badanie ogólne moczu > Flashcards

Cwiczenia IV - badanie ogólne moczu Flashcards

1
Q

W jakim celu wykonuje się badanie ogólne moczu?

A
  • Jako badanie przesiewowe w kierunku chorób nerek i dróg moczowych
  • W diagnostyce i monitorowaniu
    • cukrzycy
    • schorzeń wątroby i dróg żółciowych
    • w wykrywaniu zespołów hemolitycznych
    • w wykrywaniu niektórych rzadkich chorób metabolicznych, np. cystynurii
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Rodzaje analizy moczu:

A
  • badanie ogólne moczu (ocena makroskopowa, ocena chemiczna oparta o testy paskowe)
  • ocena mikroskopowa
  • hodowle (analiza bakteriologiczna)
  • analiza cytologiczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jaka jest prawidłowa barwa moczu?

A

jasnożółta do bursztynowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Kolor słomkowy moczu

A

mocz rozcieńczony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kolor ciemnożółty moczu

A

zagęszczony mocz, ryboflawina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kolor pomarańczowy moczu:

A

nadmiar urobilinogenu w żółtaczce hemolitycznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Kolor żółto-zielony moczu:

A

bilirubina/biliwerdyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Kolor czerwony moczu (w tym różne jego odcienie):

A

krew hemoglobina

  • jasno-czerwony - krwawienie z dolnych dróg moczowych
  • ciemno-czerwony - krwawienie pochodzenia nerkowego (kzn)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kolor ciemnobrunatny moczu:

A

melanina, masywna hematuria*, długo przechowywana próbka moczu

*obecność erytrocytów w moczu, w liczbie przekraczającej 5 sztuk/μl.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kolor zielony moczu:

A

zakażenie bakteriami Pseudomonas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Kolor czerwony, czerwono-brunatny:

A

spożycie buraków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jaka powinna być prawidłowo przejrzystość moczu?

A

prawidłowy mocz - całkowicie przejrzysty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Co może powodować zmętnienie moczu?

A
  • najczęściej komórki lub kryształy (krystaluria szczególnie w moczu alkalicznym).
  • czasem leukocyturia, erytrocyturia, bakteriuria, obecność dużej liczby komórek nabłonkowych, ropomocz,
  • Mocz może być mętny po spożyciu dużej ilości tłuszczów, moczanów, fosforanów

Wątpliwości rozwiewa badanie osadu moczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Prawidłowa diureza (dobowa objętość moczu):

A

1000 - 2000 ml/dobę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wymień zaburzenia w ilości oddawanego moczu:

A
  • bezmocz = anuria (<100 ml/dobę)
  • skąpomocz = oliguria (<400 ml/dobę)
  • wielomocz = poliuria (>2000 ml/dobę)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co to bezmocz (anuria)?

A

diureza <100ml/dobę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Co to skąpomocz (oliguria)?

A

diureza < 400 ml/dobę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Co to wielomocz (poliuria)?

A

diureza > 2000 ml/dobę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Testy paskowe:

A
  • Zgodnie z zasadami suchej chemii
  • Szereg pół reakcyjnych przystosowanych przystosowanych do jakościowego lub półilościowego oznaczania wybranych składników moczu
  • Pola testowe zawierają substancje związane z fazą stałą reagujące ze składnikami moczu
  • W wyniku tej reakcji powstają barwne produkty, co pozwala na ocenę występowania i oszacowanie stężenia badanego elementu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Jak ocenia się testy paskowe?

A
  • ocena wzrokowa
  • ocena reflektometryczna (czytniki pasków)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Od czego zależy ciężar właściwy moczu?

A

Ciężar właściwy zależy od ilości substancji rozpuszczonych w moczu i elektrolitów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

W jakim celu wykonuje się badanie ciężaru właściwego moczu?

A

Badanie ciężaru właściwego moczu stosuje się do oceny zagęszczenia moczu i zdolności wydalniczej nerek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Niski i wysoki ciężar właściwy moczu - na co wskazują?

A

Wysoki ciężar właściwy wskazuje, ze mocz jest zagęszczony, niski ciężar właściwy oznacza mocz rozcieńczony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jaka jest prawidłowa wartość ciężaru właściwego moczu?

A

U osoby zdrowej przyjmującej płyny zgodnie zpragnieniem ciężar właściwy moczu pobranego do badania odowolnej porze doby (tzw. przygodna próbka moczu) zwykle jest wzakresie

1,012—1,025 g/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Kiedy ciężar właściwy moczu przyjmuje największą wartość?

A

Największą wartość ma badanie moczu zpierwszej próbki porannej, po co najmniej 8-godzinnej przerwie wprzyjmowaniu płynów i pokarmów. U zdrowych osób ciężar właściwy moczu zwykle przekracza wtedy 1,020 g/ml.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Czego wynikiem może być ciężar właściwy moczu wynoszący 1,010 g/ml?

A
  • Oznaczony ciężar właściwy moczu wynoszący 1,010 g/ml może być wynikiem przyjmowania płynów wokresie poprzedzającym pobranie próbki lub stosowania leków moczopędnych.
  • Może być również objawem uszkodzenia nerek zupośledzeniem ich czynności zagęszczania moczu lub zaburzeń hormonalnych albo elektrolitowych wpływających na tę czynność nerek.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Dla czego jest charakterystyczny stał ciężar właściwy moczu w granicach 1,010-1,012 g/ml?

A

Stały ciężar właściwy moczu w granicach 1,010-1,012 g/ml niezależny od stopnia nawodnienia jest charakterystyczny dla przewlekłej choroby nerek lub przewlekłych nefropatii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Co to jest izostenuria?

A

utrzymujący się obniżony ciężar właściwy moczu, zwłaszcza w zakresie 1,010 -1,012 g/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Co to jest hiposteniria?

A

pojedynczy wynik badania ciężaru moczu w zakresie 1,010 -1,012 g/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Nadmiar jakich składników powoduje wzrost ciężaru właściwego moczu?

A

Wzrost wartości ciężaru właściwego moczu powyżej normy występuje, gdy w moczu pojawia się nadmiar takich składników jak: glukoza, białko, specyficzne leki (wskutek utraty tych składników z moczem)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Z czego może wynikać bardzo wysoki ciężar właściwy moczu?

A

Bardzo wysoki ciężar właściwy może wynikać z dużego zagęszczenia moczu w skutek przyjmowania zbyt małych ilości płynów, odwodnienia, lub nadmiernej ich utraty z organizmu (uporczywe wymioty, nadmierne pocenie się, gorączka, biegunka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Pojedynczy nieprawidłowy wynik ciężaru właściwego moczu:

A

Pojedynczy nieprawidłowy wynik nie jest jeszcze powodem do zmartwień, natomiast alarmująca powinna być stale utrzymująca się nieprawidłowa wartość tego parametru.
Podwyższony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Wartości referencyjne ciężaru właściwego moczu dla testó paskowych:

A

1,016 –1,022 g/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Ciężar właściwy moczu - wartości referencyjne dla pozostałych niż testy paskowe metod oceny ciężaru właściwego moczu:

A

1,023 –1,030 g/ml

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Co sugeruje gęstość względna moczu >1,035 g/ml?

A

Gęstość względna moczu >1,035 g/ml zawsze sugeruje obecność w moczu niefizjologicznego składnika: glukozy, mannitolu, radiologicznego środka cieniującego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Od czego zależy odczyn pH moczu?

A

Odczyn pHmoczu zależy ogólnoustrojowych zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej i funkcji kanalików nerkowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Prawidłowe pH moczu:

A

Prawidłowe pHmoczu –odczyn lekko kwaśny (5,0 –6,5), ale może się wahać od 4,5 –8,0.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

pH moczu, a pH krwi

A

Średnie prawidłowe pHmoczu jest nieco niższe w porównaniu ze średnim pHkrwi (7,4)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

pH moczu, a dieta

A

pHmoczu w dużej mierze zależy od stosowanej diety. Spożycie dużej ilości owoców cytrusowych, produktów mlecznych i warzyw powoduje alkalizację moczu, natomiast dieta bogata w produkty mięsne i niektóre składniki (żurawina) prowadzi do jego zakwaszenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Wpływ leków na pH moczu:

A

Niektóre leki mogą zmieniać pHmoczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Przyczyny odczynu kwaśnego moczu (<5,5)

A
  • Dieta wysokobiałkowa
  • Głodzenie, biegunki, kwasica metaboliczna
  • Skaza moczanowa, gruźlica nerek
  • Leki zakwaszające
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Przyczyny odczynu alkalicznego moczu (>7,5)

A
  • Dieta bogata w cytrusy i warzywa
  • U pacjentów z zasadowicą
  • Spowodowany obecnością bakterii ureazo-dodatnich (rozkładają mocznik do amoniaku)
  • Po posiłku
  • Leki alkalizujące
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Glukoza w moczu:

A
  • Glukoza jest filtrowana z krwi przez kłębuszki nerkowe. W warunkach prawidłowych cała glukoza podlega resorpcji w kanaliku proksymalnym. Gdy stężenie glukozy w osoczu przekroczy próg nerkowy dla glukozy (ok. 180 mg/dl = 10 mmol/l) zaczyna się ona przedostawać do moczu (glukozuria).
  • Gdy stężenie glukozy w osoczu wzrośnie jeszcze bardziej, więcej glukozy przejdzie do moczu.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Glukoza, a spożycie posiłku:

A

Glukozuriamoże wystąpić natychmiast po zjedzeniu posiłku bogatego w węglowodany u pacjentów z niskim maksimum kanalikowej resorpcji dla glukozy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Co to jest glukozuria?

A

Gdy stężenie glukozy w osoczu przekroczy próg nerkowy dla glukozy (ok. 180 mg/dl = 10 mmol/l) zaczyna się ona przedostawać do moczu (glukozuria).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Znaczenie glukozurii(wynik prawidłowy = negatywny)

A
  • W cukrzycy.
  • Glikozuria nerkowa (tubulopatia, Zespół Fanconiego, zaburzenia polekowe)
  • U kobiet w ciąży i wcześniaków
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Poziom glukozy w moczu zależy od:

A
  • jej poziomu we krwi,
  • progu nerkowego dla glukozy (wydolności resorpcyjnej kanalików proksymalnych)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Wynik prawidłowy glukozurii:

A

Wynik prawidłowy: negatywny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Czy w warunkach prawidłowych ciała ketonowe występują w moczu?

A

W warunkach zdrowia ciała ketonowe są nieobecne w moczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Ciała ketonowe (u kogo, co to):

A
  • U pacjentów z niekontrolowaną cukrzycą z hiperglikemią dochodzi do nadmiernego katabolizmu lipidów, którego celem jest zapewnienie źródła energii w sytuacji kiedy glukoza nie może być przetransportowana do wnętrza komórki (brak insuliny)
  • Ciała ketonowe (β-hydroksymaślan, acetooctani aceton) są końcowymi produktami metabolizmu kwasów tłuszczowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Czy ciała ketonowe przechodzą do moczu?

A

Podobnie jak glukoza, ciała ketonowe przechodzą do moczu, kiedy ich stężenie we krwi u pacjentów z cukrzycą jest podniesione

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Znaczenie diagnostyczne ketonurii:

A
  • zwiększona obecność ciał ketonowych w moczu zazwyczaj wiąże się z niewłaściwie kontrolowana cukrzycą
  • w kwasicy ketonowej , która może wystąpić u alkoholików, na czczo, w stanach głodu
  • Dieta ubogo węglowodanowa, bogato białkowa i o wysokiej zawartości tłuszczu może doprowadzić do ketonurii
  • Może wystąpić w chorobach przebiegających z ostrymi stanami gorączkowymi, zwłaszcza u niemowląt i dzieci
  • W zatruciu izopropanolem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

U kogo oznaczanie bilirubiny i urobilinogenu ma znaczenie diagnostyczne?

A

Znaczenie diagnostyczne ma tylko oznaczanie urobilinogenu i bilirubiny w moczu chorych na choroby wątroby i dróg żółciowych.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Wynik prawidłowy bilirubiny:

A

Wynik prawidłowy: negatywny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Wynik prawidłowy urobilinogenu:

A

Wynik prawidłowy: negatywny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Która bilirubina przedostaje się do moczu?

A

tylko bilirubina sprzężona

Bilirubina sprzężona jako substancja rozpuszczalna ulega filtracji w kłębuszku nerkowym i przedostaje się do moczu

57
Q

Czy bilirubina wolna (skompleksowana z albuminą) dostaje się do moczu?

A

NIE!

w moczu pojawia się w postaci metabolitu -urobilinogenu

58
Q

Żółtaczka przedwątrobowa (przyczyny + parametry)

A

Przyczyna:

  • Nadmierna hemoliza
  • Zaburzenia
    • Wychwytu
    • Sprzęgania

↑↑/↑↑↑ Bilirubina niesprzężona

0/↑ Bilirubina sprzężona

0 Bilirubina w moczu

↑ Urobilinogen w moczu

59
Q

Żółtaczka pozawątrobowa (przyczyny + parametry):

A

Przyczyny:

  • upośledzenie odpływu żółci

↑ Bilirubina niesprzężona

↑↑↑ Bilirubina sprzężona

↑↑ Bilirubina w moczu

0 Urobilinogen w moczu

60
Q

Żółtaczka wewnątrzwątrobowa (przyczyny + parametry):

A

Przyczny:

  • uszkodzenie hepatocyta z towarzyszącą niewydolnością

↑↑ Bilirubina niesprzężona

↑ Bilirubina sprzężona

↑ Bilirubina w moczu

↑↑ Urobilinogen w moczu

61
Q

Co to hematuria?

A

obecność erytrocytów w moczu, w liczbie przekraczającej 5 sztuk/μl

(zapalenie nerek, uraz itp)

62
Q

Co to hemoglobinuria?

A

schorzenie, w którym wolna hemoglobina przedostaje się do moczu, co jest efektem chorobowego rozpadu erytrocytów.

(hemoliza, itd)

63
Q

Co to jest myoglobinuria?

A

pojawienie się cząsteczek mioglobiny w moczu

(rabdomioliza, itd)

64
Q

Czemu odpowiada dodatni wynik moczu na obecność krwi?

A

Dodatni wynik testu paskowego odpowiada ilości >3 w polu widzenia w osadzie moczu.

65
Q

Wynik prawidłowy na obecność krwi w moczu:

A

Wynik prawidłowy: negatywny

66
Q

Co to jest krwiomocz mikroskopowy (mikrohematuria)?

A

mimo obecności krwinek czerwonych w moczu, jego kolor pozostanie niezmieniony

67
Q

Jakie barwy przyjmuje mocz w przypadku hematurii?

A

W przypadku hematurii mocz może przybierać różne barwy -od różowego do brązowego, jednak najczęściej jest czerwony lub krwisty

68
Q

Kiedy pojawia się krwiomocz?

A
  • Krwiomocz może pojawić się w stanach zapalnych dróg moczowych, chorobach nerek, w chorobie prostaty, chorobie nowotworowej, w endometriozie.
  • Może się pojawić u pacjentów ze skaza krwotoczną
  • Krew w moczu może być także wynikiem stosowania niektórych leków
    • zwłaszcza po przedawkowaniu leków przeciwzakrzepowych, które powodują, że krew nie krzepnie właściwie i z tego powodu trafia do moczu w zbyt dużej ilości
    • antybiotyków (np. fenazopirydyny)
69
Q

Znaczenie esterazy leukocytarnej:

A

aktywność swoistych esteraz w azurofilnych ziarnistościach granulocytów

Wynik prawidłowy: negatywny

70
Q

Co powoduje leukocyturię?

A

Leukocyturia jest wyrazem procesu zapalnego w układzie moczowym (niekoniecznie o charakterze infekcyjnym):

  • w kłębuszkowym zapaleniu nerek
  • w kamicy
  • przy użyciu cewnika założonego do pęcherza moczowego
  • w niewydolności krążenia
  • po długotrwałym wysiłku fizycznym
  • po gorączce
71
Q

Co to ropomocz?

A

Mocz zawierający leukocyty oraz drobnoustroje w takiej ilości, że powodują zmianę barwy, zmętnienie i specyficzny zapach.

72
Q

Wynik prawidłowy azotynów w moczu:

A

Wynik prawidłowy: negatywny

73
Q

Po co wykonuje się test na obecność azotynów?

A

Test na obecność azotynów jest badaniem przesiewowym w kierunku diagnostyki infekcji dróg moczowych

74
Q

Na czym opiera się test na obecność azotynów w moczu?

A

Test opiera się na zasadzie, że większość bakterii będących patogenami dróg moczowych produkuje enzym reduktazę, który redukuje azotany do azotynów

75
Q

Jakie znaczenie ma występowanie azotyn w moczu?

A

bakteriuria związana z zakażeniem bakteriami Gram(-)

76
Q

Jakie są ograniczenia wykrywania azotynów w moczu?

A
  • test pozwala oznaczyć obecność bakterii redukujących azotany do azotynów (Gram(-))
  • bakterie gram(+) i drożdżaki nie są zdolne do redukcji azotanów, zatem nie mogą być wykrywane tą metodą
  • wynik (+) potwierdza bakteriurię, ale wynik ujemny nie wyklucza jej
  • optymalna próbka -pierwsza poranna porcja moczu zbierającego się wcześniej w pęcherzu moczowym przynajmniej 4 godziny (czas odpowiedni do redukcji azotynów)
77
Q

Jakie inne testy stosuje się przy wykryciu azotynów w moczu?

A
  • wynik koreluje z esterazą leukocytarną
  • ocena mikroskopowa moczu(bakterie)
  • posiewy moczu
78
Q

Kiedy występują zawyżone wyniki azotyów?

A

przy długim przechowywaniu próbki w temperaturze pokojowej (badanie powinno być wykonane w ciągu 2 godzin, lub należy przechowywać mocz w lodówce)

79
Q

Kiedy wystąpić mogą zaniżone wyniki azotynów?

A

1) bakterie gram(+) i drożdżaki nie są zdolne do redukcji azotanów i nie są wykrywane tą metodą
2) przy krótkiej inkubacji moczu w pęcherzu moczowym przed mikcją
3) obniżenie wydalania azotanów pochodzenia pokarmowego u pacjentów niedożywionych lub w trakcie żywienia pozajelitowego

80
Q

Bakteriomocz znamienny i o czym świadczy:

A

104–105/ml może świadczyć o zakażeniu dróg moczowych i nerek

81
Q

Bakteriomocz bezobjawowy (i o czym świadczy):

A

występowanie znamiennego bakteriomoczu bez klinicznych objawów zakażenia dróg moczowych

82
Q

Ropomocz to:

A

mocz zawierający leukocyty oraz drobnoustroje w takiej ilości, że powodują zmianę barwy, zmętnienie i specyficzny zapach moczu

83
Q

Ropomocz jałowy to:

A

brak wzrostu bakterii na zwyczajnych pożywkach u chorego z leukocyturią, co może wskazywać na zakażenie prątkami gruźlicy, bakteriami beztlenowymi, grzybami, wirusami, lub pasożytami.

84
Q

Co jest jednym z najważniejszych wskaźników chorób nerek?

A

Białkomocz (zwykle albuminuria) jest jednym z najważniejszych wskaźników chorób nerek

85
Q

W jakim celu u kobiet w ciąży wykonuje się przesiewowo badania pod kątem obecności białka w moczu?

A

U kobiet w ciąży wykonuje się przesiewowo badania pod kątem obecności białka w moczu, które mogą wskazywać na możliwość wystąpienia stanu przedrzucawkowego

86
Q

W jakim celu (oprócz przesiewowej diagnostyki zespołu nerczycowego) można zastosować test na obecność białka w moczu?

A

Oprócz przesiewowej diagnostyki zespołu nerczycowego test ten można wykorzystać w ocenie powikłań cukrzycy, kłębuszkowego zapalenia nerek, amyloidozyi szpiczaka mnogiego

87
Q

Ograniczenia testy na obecność białka we krwi:

A

w teście paskowym oznaczana jest głównie albumina, inne białka nie (np.łańcuchy lekkie immunoglobulin).

88
Q

Jakie inne testy stosuje się do wykrywania białek w moczu?

A
  • Kwas sulfosalicylowy(SSA)
  • próba zmętnieniowa
  • elektroforeza białek moczu
  • oznaczanie białek BenceJonesa
89
Q

Białko w moczu w warunkach fizjologicznych:

A

W warunkach fizjologicznych pojawia się białkomocz, ale nigdy nie przekracza 150 mg/dobę

U kobiet w ciąży może wzrastać do 300 mg/dobę, u małych dzieci do 250 mg/dobę

90
Q

Białko w moczu u kobiet w ciąży:

A

U kobiet w ciąży może wzrastać do 300 mg/dobę

91
Q

Białko w moczu u małych dzieci:

A

u małych dzieci może wzrastać do 250 mg/dobę

92
Q

Jaki jest wynik prawidłowy na obecność białka w moczu?

A

Wynik prawidłowy: < 150 mg/dobę

negatywny

93
Q

Jak wykrywamy białkomocz rutynowo?

A

Białkomocz wykrywany jest przy użyciu testów paskowych (próg detekcji 200-250 mg/L). Ilość białka w moczu wykrywana jako ilość śladowa testem paskowym przewyższa 3-krotnie wartości prawidłowe.

94
Q

Czy można ‘olać’ dodatni wynik białkomoczu?

A

NIE, NIGDY!!!!!!

Żaden dodatni wynik białkomoczu nie może zostać zlekceważony i musi zostać dokładnie przeanalizowany.

95
Q

Przyczyny białkomoczu funkcjonalnego:

A
  • Białkomocz ortostatyczny.
  • Przegrzanie (opalanie się, sauna, gorąca kąpiel, gorączka).
  • Wychłodzenie.
  • Wysiłek fizyczny.
  • Stres.
96
Q

Na czym polega weryfikacja dodatniego wyniku białkomoczu?

A
  • powtórzeniu badania moczu po przeszkoleniu pacjenta z zakresu prawidłowego przygotowania się do badania i pobrania materiału. Należy także poinstruować pacjenta, jak uniknąć białkomoczu przemijającego
  • Jeżeli pomimo zachowania wszystkich rygorów powtórne badanie białkomoczu da wynik dodatni, to należy rozpocząć dalszą diagnostykę.
97
Q

Co robimy jeśli wyjdzie nam dodatni wynik białkomoczu?

A

Dalsza diagnostyka –odpowiedź na dwa pytania:

  • Jak dużo białka jest w moczu?
    • Białkomocz dobowy.
    • Stosunek białko całkowite/kreatynina w moczu.
  • Jakie białka są obecne w moczu?
    • Elektroforeza białek moczu
    • Oznaczenie stężenia białek markerowych.
98
Q

Zagęszczanie moczu do oceny mikroskopowej moczu:

A
  • zwykle 10 –krotne przez wirowanie
  • w pediatrii bada się osad moczu nieodwirowanego
99
Q

Przechowywanie moczu do oceny mikroskopowej moczu:

A
  • komórki i wałeczki ulegają dezintegracji w ciągu 1 -3 godz. w RT.
  • Przechowywanie w lodówce do 48 godz.(niewielka utrata komórek)
  • W moczu alkalicznym (pH>7) następuje liza leukocytów i rozpad wałeczków oraz precypitacja fosforanów
  • W niskim pH moczu (<5,5) następuje precypitacja moczanów
100
Q

Co dzieje się w moczu alkalicznym z jego skłądnikami?

A

W moczu alkalicznym (pH>7) następuje liza leukocytów i rozpad wałeczków oraz precypitacja fosforanów

101
Q

Co dzieje sie ze skłądnikami moczu w niskim jego pH?

A

W niskim pHmoczu (<5,5) następuje precypitacja moczanów

102
Q

Zalecenia co do przygotowania pacjenta do oddania próbki do mikroskopowej oceny moczu:

A
  • Unikać wysiłku fizycznego
  • Unikać nadmiernej diurezy
  • Nie wykonywać w czasie menstruacji
  • Bez założonego cewnika
103
Q

Co można wykryć w mikroskopowej ocenie moczu?

A
  1. Erytrocyty z oceną morfologii
  2. Leukocyty
  3. Komórki nabłonkowe:
    • Płaskie (cewka moczowa)
    • Przejściowe (kielichy i miedniczki nerki, moczowody i pęcherz moczowy)
    • Kanalikowe
  4. Wałeczki
  5. Kryształy
  6. Bakterie i drożdże
  7. Pasożyty
104
Q

Jaki powinien być prawidłowy osad moczu w ocenie mikroskopowej?

A
  • klarowny, bezbarwny
  • Niewielka ilość składników komórkowych
    • Nieliczne komórki nabłonka płaskiego (nabłonki wielokątne)
    • Pojedyncze leukocyty (do 5 wpw)
    • Sporadyczne erytrocyty (3-4 wpw)
    • Nieliczne pasma śluzu
    • Nieliczne kryształy
    • < 3 wałeczki szkliste i brak białka, leukocytów i erytrocytów
105
Q

Co wskazuje na nieprawidłowy osad moczu w HPF (High Power Field)?

A
  • > 3 erytrocytów,
  • > 5 leukocytów,
  • > 2 komórki kanalików nerkowych
  • Obecne bakterie
106
Q

Powiększenie obrazu w HPF?

A

400x

107
Q

Co wskazuje na nieprawidłowy osad moczu w LPF (Low Power Field)?

A
  • > 3 wałeczki szklistelub
  • > 1 wałeczek ziarnisty
  • > 10 komórek nabłonkowych płaskich, wielobocznych
  • Wałeczki komórkowe (erytrocytarne, leukocytarne)
108
Q

Powiększenie obrazu w LPF?

A

200x

109
Q

Obecność czego w badaniu osadu wskazuje na jego nieprawidłowość?

A
  • Grzybów lub drożdży, pasożytów
  • Patologiczne kryształy (leucyny, tyrozyny, cystyny)
  • Duża ilość kwasu moczowego lub kryształyszczawianów
110
Q

Co jest powodem wyługowania krwinek czerwonych?

A

Wyługowanie krwinek jest konsekwencją ich długotrwałego przebywania w środowisku hipoosmotycznym, np. w świetle cewek nerkowych, w moczowodach lub pęcherzu moczowym, jeśli gęstość względna moczu jest mniejsza niż 1.010 g/ml

111
Q

Co to są erystrocyty wyługowane?

A

Erytrocyty wyługowane –puste krążki z jednorodną, pozbawioną ziarnistości cytoplazmą, erytrocyty stają się okrągłe i przybierają postać cieni krwinek. Stopień wyługowania erytrocytów nie pozwala na wiarygodne określenie miejsca ich pochodzenia

112
Q

Co jest jedynym dowodem nerkowego pochodzenia krwinek czerwonych w erytrocyturii?

A

Jedynym dowodem nerkowego pochodzenia krwinek czerwonych jest stwierdzenie w osadzie moczu krwinek dysmorficznych( często w obecności wałeczków erytrocytarnych)

113
Q

Co sugeruje obecność w moczu duża liczba niezmienionych morfologicznie i niewyługowanych erytrocytów w moczu (i co z tym dalej zrobić)?

A
  • Duża liczba niezmienionych morfologicznie i niewyługowanych (świeżych!) erytrocytów sugeruje, że pochodzą one z dróg wyprowadzających mocz
  • Taka sytuacja wymaga przeprowadzenia pogłębionej diagnostyki urologicznej
114
Q

Skąd się biorą i co to są erytrocyty dysmorficzne?

A
  • Erytrocyty po przejściu przez błonę podstawną kłębuszka nerkowego stają się erytrocytami dysmorficznymi
  • Erytrocyty dysmorficzne:
    • Zmienna wielkość komórki
    • Utrata dyskoidalnego kształtu
    • Pofałdowanie błony komórkowej
    • Utrata cytoplazmy
    • Zmniejszona zawartość Hb i obecność ziaren Hb
115
Q

Kiedy możemy stwierdzić hematurię pochodzenia pozakłębuszkowego?

A

>80% erytrocytów izomorficznych

116
Q

Kiedy możemy stwierdzić hematurię pochodzenia kłębuszkowego?

A
  • >80% erytrocytów dysmorficznych

lub

  • >5% akantocyty
117
Q

Kiedy możemy stwierdzić hematurię mieszaną?

A

~50%/50% isomorficzne vs. dysmorficzne

118
Q

Kiedy występują neutrofile w moczu?

A
  • Infekcje dróg moczowych
  • Nieinfekcyjne choroby nerek
    • niektóre kłębuszkowe zapalenia nerek
    • zapalenie śródmiąższowe
    • wielotorbielowatość nerek
    • nowotwory dróg moczowych
    • kamica układu moczowego
  • Zanieczyszczenia wydzieliną z pochwy (u kobiet + liczne nabłonki płaskie)

Zwiększona liczba leukocytów w moczu może być następstwem m.in. dużego wysiłku fizycznego, gorączki oraz niewydolności krążenia

119
Q

Komórki nabłonka płaskiego w moczu:

A
  • (z dolnych dróg moczowych)
  • niewielka ich ilość jest zawsze obecna w osadzie moczu (u kobiet, złuszczone z cewki moczowej)
  • Duże ilości obecne w zapaleniu pochwy (infekcyjnym)
120
Q

Komórki nabłonka przejściowego w moczu:

A
  • (kielichy, miedniczki nerki, moczowody, pęcherz moczowy),
  • Infekcje dróg moczowych
  • Kamica dróg moczowych
  • Wodonercze
  • Nowotwory dróg moczowych
  • Cewnik w pęcherzu moczowym, stentmoczowodowy
121
Q

Komórki nabłonkowe kanalików nerkowych w moczu:

A
  • Martwica kanalików nerkowych
  • Zapalenia śródmiąższowe
  • Odrzucanie przeszczepu
  • Proliferacyjne zapalenie kłębuszków nerkowych
  • Zespół nerczycowy
  • Leki nefrotoksyczne
122
Q

Co to są wałeczki w moczu i skąd się biorą?

A

odlewy białkowe kanalików nerkowych, powstają w wyniku agregacji i żelowej przemiany włókien glikoproteiny Tamma-Horsfalla w dystalnych cewkach nefronu i cewkach zbiorczych.

123
Q

Wałeczki szkliste (skład i występowanie):

A
  • białko Tamma-Horsfala
  • Po kapieli, saunie, wysiłku, gorączce, białkomocz zastoinowy
124
Q

Wałeczki ziarniste (skład i występowanie):

A
  • Białko i rozpadłe komórki nabłonkowe
  • Stany zap. Nerek, toksyczne uszk. nerek, choroby serca, zapalenie płuc
125
Q

Wałeczki nabłonkowe (skład i występowanie):

A
  • Białko i k. nabłonkowe
  • z. cewki moczowej, pęcherza, miedniczek nerk.
126
Q

Wałeczki erytrocytarne (skład i występowanie):

A
  • Białko i erytrocyty
  • Krwinkomocz pochodzenia nerkowego, kłębuszkowe zap. nerek
127
Q

Wałeczki leukocytarne (skład i występowanie):

A
  • Białko i leukocyty
  • Odmiedn. Zap. Nerek, zapalenie śródmiąższowe nerek
128
Q

Wałeczki woskowe (skład i występowanie):

A
  • Białko
  • Przewlekłe procesy degeneracyjne komórek kanalików nerkowych
129
Q

Wałeczki tłuszczowe (skład i występowanie):

A
  • Białko i tłuszcze
  • Zespół nerczycowy
130
Q

Wałeczki śpiączkowe (skład i występowanie):

A
  • Białko i tłuszcze
  • Śpiączka cukrzycowa, wątrobowa
131
Q

Wałeczki hemoglobinowe (skład i występowanie):

A
  • Białko i hemoglobina
  • Hemoglobinuria
132
Q

Wałeczki bakteryjne (skład i występowanie):

A
  • Bakterie
  • Zakażenie bakteryjne układu moczowego
133
Q

Wałeczki mineralne (skład i występowanie):

A
  • Moczany
  • Stany zapalne dróg moczowych
134
Q

Obecność jakich wałeczków świadczy zawsze o ciężkiej chorobie nerek w stadium daleko zaawansowanej niewydolności?

A

Obecność wałeczków woskowych (tzw. szerokich)

135
Q

Rodzaje próbek moczu:

A
  1. Pierwsza poranna próbka moczu
    • Po nocnym odpoczynku (co najmniej 8-godzinnej inkubacji w pęcherzu moczowym) i przed posiłkiem i przed wysiłkiem fizycznym, najlepsza do oceny ciężaru właściwego moczu, albuminurii i białkomoczu
  2. Druga poranna porcja moczu
    • Zwykle po 2 - 4 h po oddaniu pierwszej porannej mikcji, źródłem błędu może być przyjmowanie płynów i posiłku oraz wysiłek fizyczny
  3. Dobowa zbiórka moczu
    • Wszystkie porcje moczu oddawane w ciągu 24 godzin. Może być rozpoczęta o każdej porze dnia, ale najlepiej od drugiej porannej mikcji, Stosowanie właściwych środków do stabilizacji moczu w zbiórce dobowej,
  4. Próbka przygodna moczu
    • Bez określenia objętości i czasu pobrania, Obarczona największą liczbą wyników fałszywie ujemnych, Uzyskiwana najczęściej od pacjenta w stanach nagłych
  5. Mocz z cewnika
    • Źródłem błędu jest pobieranie moczu do badania z worków przyłączonych lub cewników założonych na dłużej
  6. Punkcja nadłonowa
  7. Mocz z torebek foliowych
136
Q

Co jest podstawowym źródłem błędu przedanalitycznego przy próbce moczu?

A

Podstawowe źródło błędu przedanalitycznegowiąże się z wydłużeniem czasu pomiędzy oddaniem moczu i wykonaniem analizy!

137
Q

Obostrzenia co do próbki i badania moczu testami paskowymi:

A
  • Większość testów paskowych do badań biochemicznych nie wymaga specjalnych konserwantów pod warunkiem, że badanie wykonane jest w ciągu 24 h,
  • Mocz musi być przechowywany w miejscu chłodnym i ciemnym do czasu analizy,
  • Namnażające się bakterie zmieniają pola paskowe dla azotynów i białka!
  • Chłodzenie próbki może powodować precypitację moczanów i fosforanów
  • Wydłużenie czasu do wykonania analizy sprzyja rozpadowi elementów upostaciowanych szczególnie w moczu alkalicznym i przy niskim ciężarze właściwym (np. dzieci z nasiloną diurezą), liczba WBC może być kwestionowana już po 2-4 h od pobrania
138
Q

Aktywny osad moczu (active urinary sediment):

A
  • Zawiera liczne erytrocyty, szczególnie z obecnymi erytrocytami dysmorficznymi, leukocytami, wałeczkami erytrocytarnymii leukocytarnymi.
  • Aktywny osad moczu wskazuje na toczący się proces zapalny, związany najczęściej z kłębuszkowym zapaleniem nerek lub zapaleniem małych naczyń
  • Nieaktywny osad moczu (blandurinarysediment) zawiera jedynie wałeczki szkliste lub ziarniste, bez obecności erytrocytów, leukocytów czy wałeczków komórkowych (erytrocytarnych leukocytarnych) i wskazuje na brak procesu zapalnego
139
Q

Co można wykryć za pomocą testów paskowych?

A
  • Glukoza
  • Bilirubina
  • Ciała ketonowe
  • Ciężar właściwy
  • Hb/krwinki
  • pH
  • Białko
  • Urobilinogen
  • Azotyny
  • Esteraza leukocytarna

Diagnostyka (14 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions