Cwiczenia IIb - badanie morfologii krwi Flashcards
Co to jest morfologia krwi?
Badanie liczby oraz cech morfotycznych komórek krwi:
- Krwinek czerwonych (erytrocytów) (erytrocytów)
- Krwinek białych (leukocytów)
- Płytek krwi
Znaczenie diagnostyczne morfologii krwi:
- Diagnostyka chorób układu krwiotwórczego
- Diagnostyka zakażeń, zapaleń, chorób układowych i nowotworowych
Co wchodzi w skład fazy przedanalitycznej morfologii krwi?
- Pobieranie materiału do badań
- Właściwe zmieszanie krwi
- Prawidłowy opis próbki
- Przechowywanie i transport do laboratorium
- Przygotowanie próbki do analizy
Co jest źródłem wyników fałszywie dodatnich w fazie przedanalitycznej?
Błąd związany ze złym przygotowaniem pacjenta do badania:
- Przyjmowanie pokarmów i płynów przed badaniem
- Nadmierny wysiłek fizyczny przed badaniem
Co to jest RBC?
erytrocyty (Red Blood Cells)
Co to jest HGB?
hemoglobina
Co to jest HCT?
hematokryt
Co to jest MCV?
(Mean Corpuscular Volume) zwana makrocytozą – średnia objętość krwinki czerwonej
Co to jest WBC?
Leukocyty (White Blood Cell)
Co to jest LYM?
limfocyty
Co to jest PLT?
trombocyty (płytki krwi)
Wpływ ćwiczeń ruchowych i sportu na wynik badania:
↑WBC
- wytężony wysiłek może być przyczyną hemolizy
Wpływ palenia papierosów na wynik badania:
Długotrwałe palenie tytoniu (obecność CO) może prowadzić do prowadzić do ↑HCT, ↑WBC, ↑RBC oraz ↑MCV
np. 1 paczka/dzień przez 1rok średni wzrost ok. 1000 kom/μL, 2 paczki/dzień – 2000 kom/μL
Wpływ przewlekłego picia alkoholu na wynik badania morfologicznego:
Przewlekle pijący mają utrwaloną ↑MCV (wynik toksycznego działania etanolu na erytropoezę i na poziom kwasu foliowego)
Zmienność fizjologiczna - co ma wpływ?
- wiek badanego
- płeć pacjenta
- rytm dobowy
- wpływ wysokości nad poziomem morza na wartość wyniku morfologii krwi
Rytm dobowy, a morfologia
WBC są wyższe wieczorem
Czym prawdopodobnie spowodowany jest wzrost WBC wieczorami?
Wzrost WBD jest prawdopodobnie związany ze wzrostem limfocytów T (szczególnie CD4+), których poziom wzrasta w godzinach południowych
Wysokość m/npm, a morfologia:
- powyżej 1400 m/npm wzrost HGB i HCT ok. 8%
- warunki hipoksji uruchamiają erytropoezę (wzrost EPO)
- wyższe wartości u wspinaczy górskich, pracowników kolejek górskich
- średnio 3 tygodnie trwa adaptacja do warunków prowadzących najpierw do wzrostu i kolejne 3 tygodnie do normalizacji
Co jest rekomendowanym antykoagulantem do pomiaru elementów morfotycznych krwi obwodowej?
K2EDTA
Właściwe mieszanie próbki po pobraniu i przed analizą:
- po pobraniu 8-10 cykli
- przed analizą 20 cykli
Ile razy powinno mieszać się próbkę po pobraniu?
8-10 cykli
Ile razy powinno mieszać się próbkę przed analizą?
20 cykli
Metodyka morfologii krwi:
- metody manualne (mikroskopowe)
- automatyczne analizatory hematologiczne
Parametry krwi obwodowej:
- hematokryt (HCT)
- stężenie hemoglobiny (HGB)
- liczba erytrocytów (RBC)
- wskaźniki czerwonokrwinkowe (MCV, MCH, MCHC, RDW, retikulocyty)
- erytrogram
- liczba leukocytów (WBC)
- obraz odsetkowy leukocytów
- liczba płytek krwi (PLT)
- wskaźniki płytkowe (MPV, PDW, PCT, P-LCR)
Co to jest hematokryt?
HCT
frakcja objętościowa erytrocytów w pełnej krwi
Wartości referencyjne hematokrytu:
K: 37-47%
M: 40-54%
W jaki sposób wykonywany jest pomiar stężenia hemoglobiny?
metodami spektrofotometrycznymi (cyjanomethemoglobinowymi, bezcyjankowymi)
Stężenie hemoglobiny - wartości referencyjne:
K: 12.1 - 15.1 g/dl
M: 13.6 - 17.7 g/dl
Jak są zazwyczaj zliczane erytrocyty?
Turynowo erytrocyty są zliczane przy użyciu automatycznych liczników hematologicznych.
Weryfikacja liczby przy pomocy mikroskopu (w komorach: Burkera, Neubauera) po rozcieńczeniu krwi
Liczba erytrocytów - wartości referencyjne:
K: 3.8 - 5.2x106 /μl
M: 4.4 - 5.6x106 /μl
Co określają wskaźniki czerwonokrwinkowe?
wielkość (objętość) i wysycenie hemoglobiną erytrocytów
Na podstawie czego wyliczane są wskaźniki czerwonokrwinkowe?
na podstawie wyników oznaczeń hematokrytu, liczby erytrocytów i stężenia hemoglobiny oraz analizy rozkłądu objętości erytrocytów
Jakie wyróżniamy wskaźniki czerwonokrwinkowe?
- Średnia waga hemoglobiny (SWH, MCH)
- Średnie stężenie hemoglobiny (SSH, MCHC)
- Średnia objętość krwinki (SOK, MCV)
Co to jest SWH/MCH?
Średnia waga hemoglobiny (SWH, MCH)
Co to jest SSH/MCHC?
Średnie stężenie hemoglobiny (SSH, MCHC)
Co to jest SOK/MCV?
Średnia objętość krwinki (SOK, MCV)
Średnia waga hemoglobiny (SWH, MCH) - wzór:
MCH [pg] = HGB [g/l] / RBC [x1012/l]