Choroby monogenowe Flashcards
Haploinsuficjencja to
Zmniejszenie o połowę powstawania produktu kodowanego przez gen na skutek obecności tylko jednego haplotypu z genem o prawidłowej sekwencji
Mutacja utraty funkcji
Brak produktu genu -> objawy
Mutacje dominujące - nabycia funkcji
Dominująca mutacja genu, prowadząca do powstania produktu o nowej, z reguły niefizjologicznej funkcji
Mutacja dominujące o charakterze dynamicznym
Mutacje, których ekspresja jest uwarunkowana liczbą powtórzeń tej samej sekwencji nukleotydów, najczęściej trójek
Przy przekazywaniu cechy w kolejnych pokoleniach ulega poszerzeniu powyżej krytycznego progu - premutacja przechodzi w pełną mutację (to się dzieje przez niestabilność sekwencji powtórzeniowej)
Mutacja dominująca o charakterze dynamicznym - najlepiej poznany zespół w pediatrii
Zespół kruchego chromosomu X (FRAX)
Najczęstsze przyczyny niepełnosprawności intelektualnej:
- Z.Downa
2. FRAX
Mutacje dominujące z utratą funkcji - lista
Z. Marfana Stwardnienie guzowate Neurofibromatoza=nerwiakowłókniakowatość t.1 (NF1) NF2 Siatkówczak płodowy=retinoblastoma
Mutacje dominujące z utratą funkcji - z. Marfana - locus
15q21
Mutacje dominujące z utratą funkcji - z. Marfana - gen/produkt
Gen: FBN1
Produkt: fibrylina
Mutacje dominujące z utratą funkcji - z. Marfana - objawy
(+) wyw. rodzinny
Poszerzenie opuszki aorty/tętniak rozwarstwiający
Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej
Ectopia lentis
Objaw kciuka/nadgarstka
Skolioza
Zwiększony stosunek zasięgu ramion do wzrostu
Mutacje dominujące z utratą funkcji - z. Marfana - dysmorfia twarzy
dolichocefalia=skafocefalia=łódkogłowie
enophthalmus = zapadnięcie gałki ocznej
retrognathia
antymongoidalne szpary powiekowe
Mutacje dominujące z utratą funkcji - Stwardnienie guzowate - locus i geny/produkt
9q34 - TSC1 - hamartyna
16p13 - TSC2 - tuberyna
(antyonkogeny)
Mutacje dominujące z utratą funkcji - Stwardnienie guzowate - objawy
Plamiste odbarwienia skóry (konfetti, ash leaf)
Napady padaczkowe
Guzy wewnątrzczaszkowe (guzki pod wyściółką komór bocznych, astrocytoma olbryzmiokomórkowy, guzy korowe)
Angiomiolipoma nerek
Plamy na czole - adenoma sebaceum Pringla
Hamartomaty siatkówki
Zmiany skórne o wyglądzie “skórki pomarańczy”
Mutacje dominujące z utratą funkcji - NF1 - locus, częstość, gen i produkt
1:2,5-3tys
17q11 - NF1 - neurofibromina (antyonkogen)
Mutacje dominujące z utratą funkcji - NF1 - objawy
rozp: 2 z: Krewny I stopnia z NF1 >=6 plam cafe au lait Przebarwienia o charakterze piegów w pachwinach i pod pachami Guzki Lischa w tęczówkach Glejaki szlaku nerwów wzrokowych Dysplazja kostna
Mutacje dominujące z utratą funkcji - NF2 - locus, gen i produkt
22q12
NF2 - merlina (antyonkogen)
Mutacje dominujące z utratą funkcji - NF2 - objawy
2 z: meningioma-Schwannoma (kanał kręgowy, wewnątrz czaszki) glioma neurofibroma zmętnienie podtorebkowe soczewki
+
jednostronny przedsionkowy Schwannoma (utrata słuchu, równowagi, szumy)
LUB krewny I stopnia z NF2