Blóð- og eitilvefir Flashcards
Fljótandi bandvefur
Blóð
Hlutfall plasma í blóði
55%
Hlutfall rauðra blóðfrumna í blóði
45%
Frumuhluti blóðs samanstendur af
Rauðum og hvítum blóðkornum og blóðflögum
Blóðvökvinn samanstendur af
Vatni, próteini og öðrum uppleystum efnum
Myndun og þroskun blóðfrumna kallast
Blóðmyndun (hematopoiesis)
Frumur í blóðinu sem geta lifað árum saman
Eitilfrumur
Frumur í blóðinu sem hafa ekki kjarna né önnur frumulíffæri
Rauð blóðkorn
Rauð blóðkorn innihalda próteinið _______
Blóðrauða (hemoglobin)
Hlutverk rauðra blóðkorna
Flytja súrefni frá lungum til frumna líkamans og hluta koldíoxíðs til lungna, stjórnun blóðflæðis og blóðþrýstings með losun á nituroxíði (NO)
Hvert hemoglóbín inniheldur járnjón sem getur tengst hversu mörgum súrefnissameindum
4
rauð blóðkorn innihalda einnig enzýmið carbonic anhydrase sem gerir hvað
Hvatar umbreytingu á koldíoxíði og vatni í kolsýru
Flytur um 70% koldíoxíðs í blóðvökva
Kolsýra
Rauð blóðkorn lifa hversu lengi
Ca 120 daga
Myndun rauðra blóðkorna hefst í
Beinmerg
Óþroskuð rauð blóðkorn kallast ______ og þroskast á _______ dögum
Netfrumur og þroskast á 1-2 dögum
Hvít blóðkorn má flokka sem ______ og ______ og munurinn á þeim er
Kyrninga (granular) og vankyrninga (agranular), kyrningar innihalda blöðrur sem sjást þegar frumurnar eru litaðar
Hlutverk hvítra blóðkorna
Varnir gegn sýklum
Almennt gildir að hækkun í fjölda hvítra blóðkorna bendi til
Sýkingar eða bólgum
Blóðagnafrumur (blóðflögumæður, Megakaryocytes) í beinmerg splundrast í 2-3000 brot til að gefa af sér
Blóðflögur (platelets)
Blóðflögur eru mikilvægar fyrir
Blóðstorknun
Röð viðbragða sem miðar að því að stöðva blæðingu
Blóðstorknun (Hemostasis)
Vítamín sem er mikilvægt fyrir blóðstorknun
K vítamin
Fjöldi þekktra blóðflokka
24
Þroskunarstaður T-frumna
Rauður beinmergur og hóstarkirtill (Thymus)
P
Afskautun gátta
QRS
Kröftug afskautun í sleglum
T
Endurskautun slegla
Myndun og þroski blóðfrumna kallast
Blóðmyndun eða hematopoiesis
Fjarlægja úr sér gengin blóðkorn
Milta og lifur
Óþroskuð rauð blóðkorn
Netfrumur
Netfrumur þroskast á _____ dögum
1-2
Hvít blóðkorn skiptast í 2 hópa
Kyrningar og vankyrningar
Algengustu hvítu blóðkornin
Daufkyrningar
Almennt gildir að hækkun á fjölda hvítra blóðkorna bendir til
Sýkingar eða bólgu
Blóðflögur lifa í _____ daga
5-9
Blóðstorknun (3)
1) Æðasamdráttur
2) Myndun blóðflögutappa
3) Tappamyndun
Mikilvægur þroskunarstaður T frumna
Hóstarkirtill
B frumur þroskast í
Plasmafrumur og minnisfrumur
Hvíta púlpan í miltanu
Rík af ónæmisfrumum sem sía og vinna með innihald blóðvökva
Rauða púlpan í miltanu
Síar og brýtur niður rauð blóðkorn
Aðal átfrumurnar
Daufkirningar og macrophagar
Vefjaflokkaprótein sem allar frumur líkamans tjá á yfirborði sínu
MHC
Mótefnavaki er þekktur og bundinn. Lítill hópur T frumna fjölgar sér og myndar klónviðbragðsfrumna. Mótefnavakinn er upprættur.
T.d.: T frumur drepa veirusýkta frumu
Frumumiðað viðbragð
Mótefnavaki er þekktur og bundinn. T Hjálparfrumur örva B Frumur til að fjölga sér og mynda klón sem framleiðir mótefni. Plasma frumur verða til og þær mynda mótefnin. Mótefnin fara út í blóðið og setjast á sýkla og m.a. koma þannig í veg fyrir að þeir geti fjölgað sér og merkja þær fyrir átfrumur. Mótefnavakinn er þannig upprættur.
Mótefnamiðlað viðbragð
T frumur skiptast í 2 flokka
- Cytotoxic T frumur sem tjá yfirborðsprótínið CD8. Þær ráðast á frumur og leysa þær upp og drepa þær.
- Hjálpar T frumur sem tjá yfirborðsprótínið CD4. T hjálparfrumur virkja cytotoxic T frumur og B frumur.
Yfirborðsprótein á sýkingarvaldi sem ónæmisfrumur bregðast við
Epitopes
Hjartaveggurinn skiptist í 3 lög
Epicardium
Myocardium
Endocardium
Utan um hjartað
Gollurhús
Gollurhús skiptist í
Trefjagollurhús
Hálugollurhús
Hjartavöðvafrumur hafa __ kjarna
1
Þykkasti hluti hjartans
Vinstri slegill
2 blóðrásir
Líkamsblóðrásin
Lungnablóðrásin
Æðar sem greinast um hjartað og næra það
Kransslagæðar
Gangráðar (2)
Sinoatrial node (uppi í hægri gáttinni) Atrioventricular node (milli gáttanna og sleglanna)
Lýsir þrýstingnum á kerfinu þegar hjartað er í samdrætti
Systolískur þrýstingur
Lýsir þrýstingnum á kerfinu í slökun
Díolískur þrýstingur
Innri byggingu æða má skipta í þrennt
Tunica interna
Tunica media
Tunica externa
Æðar sem hafa lokur
Bláæðar
Samfelldar háræðar finnast
Húð, lungum, MTK
Gluggaháræðar finnast
Innkirtlum, meltingarvegi
Götóttar háræðar finnast
Lifur, beinmerg, milta
Í hvíld liggur meirihluti blóðs í
Bláæðum og bláæðlingum
Allar bláæðar líkamsblóðrásarinnar sameinast í
Efri- og neðri holæð eða kransæðastokk