Antywirusowe: VZV, HSV, CMV Flashcards
zw. nieorganiczny (kw. fosfonomrówkowy) - bezpośrednio hamuje polimerazę DNA i RNA (!) i odwrotną transkryptazę, OUN (40-67%), krótki T1/2 ale deponuje się w kościach na wiele miesięcy; wydalany głównie przez nerki
foskarnet
widarabina: mechanizm
> > hamuje polim. DNA HSV-1, 2, VZV, Hepadnaviridae, Poxviridae, Rhapdoviridae (niektóre)
widarabina: niepożądane
takie jak wszystkie + uszkodzenie szpiku
walacyklowir: użycie
wargowa opr, półpasiec, zapobieganie CMV (transplanto)
walacyklowir: niepożądane
częściej neurologiczne (vs. acyklo); uszkodzenie wątroby (aminotransf^); AIDS»_space; ż-j; mikroangiopatie (!) - zakrzepowa plamica małoplytkowa, zespół hemolityczno-mocznicowy
walacyklowir
ester L-walylowy acyklowiru»_space; szybki metab. w wątrobie i jelitach»_space; lepsza biodostępność
Vratizolin
denotywir
użycie idoksurydyny
zakażenia rogówki HSV-1, HSV-2 - miejscowo
użycie acyklowiru
opryszczka wargowo, narządów płciowych (ogólnie), ospa, półpasiec, profilaktyka reaktywacji HSV (transplantopacjenci) dożylnie: zap. mózgu (HSV), HSV u noworodków, ciężkie zak. Herpes
tromantadyna: mechanizm
wiązanie się z glikoproteinami błon - zapobieganie wnikaniu wirusów do komórek i hamowanie pozbywania się płaszcza
słabe dzialanie anty HSV, VZV, wirusy grypy A; profilaktyka grypy, rzadko leczenie opryszczek itd.
moroksydyna
spektrum acyklowiru
HSV-1 i 2; VZV słabo: EBV, CMV, HHV-6
pochodna adamantanu, głównie HSV
tromantadyna
pierwszy lek przeciwwirusowy
idoksurydyna
pencyklowir
miejscowo, krem - opr. wargowa
oporność na cydofowir
krzyżowa z gancyklowirem ale nie dotyczy foskarnety, TYLKO in vitro?
oporność - mutacja UL97
krzyżowo: acyklowir, gancyklowir, walacyklowir, famcyklowir
niepożądane: sorywudyna
mniej niż brywudyna»_space; VZV u dzieci
niepożądane probenecydu
nudności, wymioty, zaczerwienienie skóry
moroksydyna: niepożądane
efekty cholinolityczne (suchość w jamie, zab. akomodacji, retensja moczu, zaparcia)
mielotoksyczność
sorywudyna znacznie nasila działanie fluorouracylu»_space; nawet przypadki śmiertelne!
mechanizm acyklowiru
hamuje pol. DNA, wiąże nieodwracalnie z nicią - przedwczesne zakończenie syntezy DNA; 3xFi «_space;UL97 (wirusa)
inne leki, działają na CMV
artezunat (malaria) mykofenolan mofetylu (immunosup.) leflunomid (RZS)
inhibitor kinazy UL97 (nowy lek)
maribawir
gancyklowir: niepożądane
przy dożylnym! mielosupresja, standardowe, bezsenność, neuropatia rzadzko: neuro, uszkodzenie wątroby, odklejanie siatkówki
gancyklowir: działanie
dożylnie: wszystkie CMV (+foskarnet lub immunoglobulina) długotrwałe używanie - zmniejsza ryzyko m. Kaposiego (AIDS); wstrzyknięcia/impanty do ciała szklistego - retinitis (+dożylnie równocześnie)
foskarnet: użycie
retinitis, colitis, esophagitis (CMV); HSV i VZV oporne na acyklowir; rzadko wstrzyknięcia do c. szklistego, prof. mięsaka (AIDS)
foskarnet: spektrum
CMV, HSV, VZV, EBV, HHV6, KSHV
foskarnet: niepożądane
nefrotoksyczność (+zaburzenia elektr.) owrzodzenia żołędzi, pp, niedokrwistość, neurologiczne (+impinem zwłaszcza)
fomiwirsen: niepożądane
oczne (zab. widzenia zapalenie przedniej kom. oka, obrzęk siatkówki i odklejenie) + pp, gorączka, zaczerwienienie skóry, zap. zatok/płuc, stan septyczny
famcyklowir: zastosowanie
doustnie: opryszczka narządów płciowych, półpasiec, jednodniowa terapia opr. ustnej
famcyklowir
ester»wątroba»pencyklowir; 3xPi; (słabiej) hamuje polimerazę DNA, ale nie wiąże się z DNA (NIE - przedwczesne zakończenie syntezy); większe stężenie i dłużej w komórkach
ester gancyklowiru (miesz. 2 izomerów opt)»_space; metab. jelita i wątroba»_space; lepsza biodostępność (60% doustnie); zażywać z pożywieniem! renitis (AIDS), profilaktyka CMV (transplant)
walgancyklowir
eperwudyna
miejscowo, opr. wargowa i narządów
denotywir: użycie
miejscowo - opr. wargowa
denotywir: mechanizm
? zwieksza aktywność ukl. immuno przeciwwirusom
denotywir: charakterystyka
przeciwirusowe (HSV, VZV), słabe przeciwbakteryjne (głównie G+ - S. aureus), przeciwzapalne
cydofowir: użycie
dożylnie w retinitis (CMV), terapia zakażen adenowirusami, NIE do c. szklistego bo uszkadza
cydofowir: spektrum
HSV-1 i 2, VZV, EBV, HHV-6, VMC, KHSV, adenowirusy, Poxviridae,Plyomavirus, Papillomavirus
cydofowir: niepożądane
nefrotoksyczny (kliren cr!), spadek CTK, kwasica metab., neutropenia *+niepożądane probenecydu!
ciężka hipokalcemia: foskarnet +
pentamidyna
brywudyna - ciekawostka
leczenie raka trzustki - hamuje białko Hsp27»_space; lepsze działanie przeciwnowotworowych leków
antysensowny oligonukleotyd (21 zasad)»_space; mRNA czyn. transkr. IE2 CMV»_space; aktywacja enzymów rozkładających; do c. szklistego
fomiwirsen
analogi n. tymidulowego
brywudyna, sorywudyna
analog nukleo, hamuje tylko polimerazę HSV
ibacytabina
analog n. cytydylowego; jak acyko mech; 2x Pi; długi T1/2; słabo do OUNu; aktywnie wydzielany cewkowo
cydofowir
analog adenozyny (D-arabinoza), 3xPi; wykazuje aktywność wobec wirusów opornych na idoksurydyne «_space;lecz. zap. rogówki, rzadziej półpasiec (AIDS)
widarabina
acyklowir: niepożądane
pp, ból; infuzje»_space; odwracalne uszk. nerek (krystalizacja w cewkach), neurologiczne
acyklowir doustnie - najlepsze efekty
OSPA: do 24h od wystąpienia zmian skórnych PÓŁPASIEC: do 72h od zmian
acyklowir - charakterystyka
niecykliczny analog guaonozyny; miejscowo, doustnie (20% wchłania), dożylnie; penetruje do OUNu (do 50%);
acykliczny analog guanozyny, 3x, jak acyklowir działa; 100x silniej na CMV niż acyklowir; doustnie (15%), penetruje do OUNu
gancyklowir
^ neurologicznych: foskarnet +
impinem
3xFosfo, wbudowuje się w nić DNA, hamuje polimerazę DNA; bardzo toksyczny (kardio zwłaszcza)
idoksurydyna
2xPi (!); HSV-1 i 2, wirus ospy krowiej, niektóre adenowirusy «_space;1% roztwór w zap. rogówki HSV; TOKSYCZNA
tryflurydyna
22-węglowy alkohol; miejscowo 10%krem, do 12h od wystąpienia obj. prodromalnych; hamuje łączenie się wirusów HSV z błoną
dokozanol
Analogi G
Acyklo, walacyklo, gancyklowir
Analogi T
Brywudyna, sorywudyna, tryflurydyna
Analogi U
Idoksyurydyna
Analogi A
Widarabina
Analogi C
Cydofowir