AIDS Flashcards
zydowudyna: niepożądane
mielosupresja, anemia makro, neutropenia; ż-j; miopatia, zaburzenia neuropsychiatryczne
zapobieganie lipidodystrofii po inhibitorach proteinaz
analog czynnika uwalniającego hormonu wzrostu (GHRH) - TESAMORELINA
zalcytabina: niepożądane
obwodowa neuropatia (odwracalna); owrzodzenia jamy ustnej, zapalenie trzustki, bóle głowy, stawów, kardiomiopatie
wchłania się w 45% (tłuste»zatrucie, więc na pusty żołądek); silnie wiąże się z białkami osocza, słabo OUN; dość toksyczny,teratogenny, zarówno induktor i inhibitor CYP3A4
efawirenz
toksyczność mitochondrialna
kwasica mleczanowa, stłuszczenie wątroby, zaburzenia metabolizmu lipidów»_space; hepatomegalia, kwasica, ^aminotransferaz
tenofowir: niepożądane
ż-j, zmęczenie; zespół Fanconiego (»uszkodzenie cewek nerkowych)
stawudyna: niepożądane
obwodowa neuropatia czuciowa, zapalenie trzustki, postępujący paraliż mięśni, częściej niż inne toksyczność mitochondrialna!
prolek»_space; rąbek jelit»_space; amprenawir; lepsza biodostepnosc
fosamprenawir
powoduja wieksza aktywacje NRTI (zaburzaja synteze endogennych deoksynukleo)
hydroksykarbamid, leflunomid, mykofenolan mofetylu
poliproteina (HIV)
gen Gag oraz Gag-Pol»_space; pocięty rdzeń wirusa
polifenol z wina, podobnie aktywuje NRTI
rezweratrol
pleryksafor: użycie
autoprzeszczep w chłoniakach i szpiczaku plazmocytowym
peptyd 36 aa łączy się z białkiem gp41otoczki HIV; nie ma opornośi krzyżowej; wstrzyknięcia podskórne; zaawansowana postać AIDS
enfuwirtyd
odwracalny antagonista CXCR4 - nieużywany w terapii HIV; za to dobry lek uwalniający k. mać ze szpiku
pleryksafor
nowy NNRTI, hamuje odwrotną transkryptazę opornych na efawirenz i newirapinę; mniejsza oporność (“elastyczna” interakcja)
etrawiryna
nowszy inhibitor (1xdizen), dobrze wchl (hamowane przez IPP, wzrost pH); OUN, razem z rytonawirem,inhibitor CYP3A4 i CYP2C9; JEDYNY nie wywoluje klinicznie istotnej lipidodystrofii
atazanawir
nowe: inhibitory “dojrzewania” wirusa (łączą się z poliproteiną w miejscu cięcia)
bewirymat, wiwekon
nowe: blokują gp120
cyjanowiryna N, gryfistyna
nowe NRTI
klewudyna, elwucytabina, aprycytabina, stampidyna, racywir, amdoksowir, festinawir
nowe NNRTI
rylpiwiryna, lersywiryna, kalanolid A
niewrażliwośc na całą grupę NNRTI
mutacja K103N, Y181C
nieupośledzające odporności p-c monoklonalne przeciw CD4»_space; blok oddziaływania z gp120 i wejścia wirusa
ibalizumab
niepożądane NNRTI
brzuszne, skórne, poważne interakcje - inhibitory metab. leków (delawirdyna)/induktory enzymów (newirapina)
niepożądane inhibitorów proteinaz
zaburzenia metab. tkanki tłuszczowej»_space; redystrybucja, dyslipidemia, upośledzona tolerancja glukozy, insuliooporność; ^^prawdopodobienstwa krwawień u hemofilnych pacjentów
niepożądane darunawiru
skórne, brzuchowe, leukopenia,^amylaza, budowa sulfonamidu
NIE!: zydowudyna +
stawudyna
NIE!: tenofowir +
dydanozyna (zaburza wydalanie i nasila toksyczność)
NIE!: lamiwudyna +
zalcytabina
newirapina: niepożądane
skórne, rumien wielopost, z. S-J, uszkodzenie wątroby (piorunujące nawet), gorączka
największy wpływ na CYP3A4 (inh. prot)
rytonawir - “ritonavir boosting”
najnowszy inhibitor proteazy, dobrze wchłaniany; z rytonawirem gdzie wcześniej inhibitory bez rezultatu
darunawir
mutacja M184V
charakter krzyżowy: lamiwudyna, abakawir, dydanozyna, zalcytabina
mutacja K65R
abakawir, lamiwudyna, tenofowir, emtrycytabina
mutacja I50L
opornosc na atazanawir ale zwiekszona podatnosc na inne inh. proteaz
mechanizm: enfuwirtyd
łączy się z gp41 otoczki HIV» blokuje konformację wywołaną połączeniem gp120+CD4»_space; wirus nie wnika
mechanizm lipidodystrofii
zaburzanie przez lek funkcji lamin - białek otoczki jądrowej (nie wiem czy to ma jakikolwiek zwiazek ale ok)
marawirok: niepożądane
zab. j-ż; zawroty, parastezje, skurcze mięśniowe, zaburzenia smaku - rzadziej poważne neurologiczne i sercowe
marawirok, wikriwirok: mechanizm
blokuje rec. CCR5 + gp 120, zaraz po gp120+CD4»_space; nie wnika wirus do komórki
leki sprzyjające neuropatii:
dydanozyna, zalcytabina, stawudyna, izoniazyd
kiedy zacząć terapię
CD4+ mniejsza niż 350/mm^3
kapsułki z twardym żelem, słabo wchłaniane w pp (^tluszcz), podawany z rytonawirem; ind. i inh CYP3A4
sakwinawir (H)
Kaletra
lopinawir+rytonawir
INSTI - nazwy
raltegrawir, elwitegrawir
INSTI
inhibitory integrazy - zapobiega wbudowania DNA transkrybowanego wirusa w DNA gosp. (HIV 1 i 2), oraz zakażaniu kolejnych komórek; w terapii doroslych z HIV1, *#terminaze herpeswirusów
inhibotry proteinazy
HIV-1 i trochę mniej HIV-2
inhibitory integraz : niepożądane
brzuszne, bole glowy, swiad skory, ryfampicyna, fenobarbital»_space; ^ metabolizm INSTI rytonawir, kobicystat»_space; ^ efektu ter. bo spada metab watrobowy
inhibitor preferowany w ciązy
nelfinawir
indynawir: niepozadane
hiperbilirubinemia, kamica moczowa,maloplytkowosc, ^aminotransf, czesciej niz inne insulinoopornosc
HIV-2
pierwotnie niewrażliwy na NNRTI i mniej podatny na leczenie enfurwirtydem
hamuje pompe wyrzucającą inhibitory proteaz z komórek
chlorochina
fluorowana pochodna lamiwudyny o długim działaniu, dobrze wchłaniania, słabo do OUNu; aktywna wobec HBV; oporność może narastać szybko
emtrycytabina
etrawiryna: niepożądane
zmiany skórne, zaburzenia hematologiczne, neuropatia obwodowa, dyslipidemia
enfuwirtyd: niepożądane
miejscowe po wstrzyknięciu, neuropatia obwodowa, zab. snu, depresja, gorączka, bóle stawów, eozynofilia
emtrycytabina: niepożądane
standard, DISULFIRAMOWA (bo w roztworze z glikolem); NIE w ciąży i u noworodków
efawirenz: niepożądane
50%»_space; OUN (zawroty, bezsennosc, splatanie, niepamiec, omamy!, schizofreniczne wręcz), zmiany skórne, nudności, krystaluria,^amino, cholesterol
dydanozyna: niepożądane
zapalenie trzustki, neuropatia obwodowa, biegunka, zap. wątroby, kardiomatie, hiperurykemia>napady dny; zapalenie nerwu wzrokowego
dydanozyna: + antybiotyki
chelatuje fluorochinolony i tetracykliny (NIE!)
dobrze wchł, silnie wiąże się z białkami osocza, słabo OUN;
delawirdyna
dobrze wchlaniany, OUN, czesto opornosc (krzyzowa z rytonawirem), hamuje CYP3A4
indynawir
delawirdyna: niepożądane
zaczerwienie skóry; ^aminotr; hamuje metabolizm wielu leków (CYP3A4,2C9,2D6)»np. indynawir, sakwinawir
budowa sulfonamidu, inhibitor, ktory jest induktorem P-glikoproteiny, slabo wchlaniany (^tluszcz)
typranawir
budowa sulfonamidu, dobrze wchł, rzadziej oporne na ten lek, ind i inhib CYPa; niepożądane: parastezje, depresja, skorne (S-J nawer, nekroliza); disulfiramowa, nie dzieci i ciąża (roztwor gilikolu)
amprenawir
bardzo dobrze wchłaniany, OUN też, długo działa, (!) matce na początku porodu+3dniowa terapia noworodka; INDUKTOR CYP3A4
newirapina
atazanawir: niepożadane
standardowe, neuropatia obwodowa, zacz. skory, zoltaczka (hamuje transferaze glukuronidowa), wydluza PR i QTc
anatagonista rec. CCR5, oporne wirusty typu X4 (test tropizmu!);
marawirok
analog tymidyny, długo działa, dobrze wchł i OUN (55%);
stawudyna (D4T)
analog guanozyny, dobrze wchł, długie działanie wewnątrz kom.;OUN (30%);oporność rozwija się powoli;
abakawir
analog deoksytymidyny; szeroko stosowany w terapii AIDS, zalecany u kobiet w ciąży i noworodków; dobrze wchł i OUN;
zydowudyna (AZT)
analog deoksyadenozyny; średnio wchłania się (na pusty żołądek!); OUN (20%): oporność na analogi tymidyny (TAMs); oporność krzyżowa: abakawir, zalcytabina, lamiwudyna
dydanozyna
analog cytozyny, zwalcza HIV1 oporne na zydowudyne, hamuje polim. HBV; dobrze wchł, OUN (20%); dobrze tolerowana; wchłanianie wzrasta pod wpływem ko-trymoksazolu!
lamiwudyna
analog cytozyny, dobra biodostęp, długo działa wewnątrz (we krwi szybko spada); OUN (20%); oporność klinicznie rzadko;
zalcytabina
acykliczny nukleotyd adenozylowy, srednia biodostepnosc (tlusty posilek); długie działanie; aktywny wobec HBV;
tenofowir
abakawir: niepożądane
reakcje uczuleniowe, gorączka, wymioty, biegunka, skurcz oskrzeli, zapalenie trzustki, ^ aminotransferaz i kinazy; NIE SPOŻYWAĆ ALKO :(
^ryzyka zapalenia trzustki: stawudyna+
dydanozyna
^ryzyka neuropatii czuciowe: Stawudyna+
zalcytabina lub dydanozyna