5. Het belang van kritisch denken

Question 1

Weldadige illusies

Answer 1

Sommige illusies moeten we ons voorhouden om het leven dragelijk te houden

Question 2

We moeten op ons hoede zijn voor illusies

Answer 2

• donkere keerzijde van de madaille
• illusies vertakken zich in ons denken

Question 3

Donkere keerzijde van de medaille

Answer 3

Bij bijv. homeopathie gaan mensen alternatieve therapieën boven de geneeskunde verkiezen, waardoor ze zichzelf of hun kinderen niet laten vaccineren, omdat het andere ziektes zou veroorzaken

Question 4

Illusies vertakken zich in ons denken

Answer 4

Mensen willen een coherent wereldbeeld erop nahouden, waardoor illusies gaan leiden tot andere illusies. Degene die bijv. openstaat voor voorspelbare krachten van astrologie, staat ook meer open voor allerlei vormen van alternatieve therapieën die irrationeel kunnen zijn. Zelfs als een illusie enkel positieve effecten heeft kan men vatbaarder maken voor illusies die wel schadelijk zijn

Question 5

Impact van irrationaliteit op de wereld

Answer 5

Irrationaliteit heeft grote invloed op de wereld denk aan het voren van oorlog door ingroup-outgroup bias, overconfidence bias en de illusie van controle
- oorlog
- financiële crisis
- investeerders blind voor risico’s

Question 6

Religie

Answer 6

Religie werd als heilzaam en zelf noodzakelijk domein beschouws. Als mensen niet geloven in een God, hebben ze ook geen reden om moreel te handelen. Hierdoor worden atheïsten als gevaarlijker beschouwd dan Moslims
- hyperactieve agency detection
- intuïtief dualisme
- voorkeur voor teleofucntionele verklaringen

Question 7

Griekse en Romeinse religie

Answer 7

Animistische en Griekse en Romeinse religies leggen geen moraliteit op. Religie heeft dus op zich niks te maken met moraliteit. Morelen zijn geïntegreerd in religies, omdat groepen dan beter samen konden werken

Question 8

Voor en nadelen van moraliteit in religie

Answer 8

Voordeel: verhoogd coöperatie en altruïsme binnen de groep (= religieuze prosocialiteit)
Nadeel: verhoogd de onverdraagzaamheid en vijandigheid tegenover andere groepen

Question 9

Escalator effect of reason on morality

Answer 9

Door over moraliteit te redeneren op een autonome, kritische manier, komen we bij moreel gedrag dat ver afstaat van het soort gedrag waarvan natuurlijke selectie ons met morele intuïties heeft uitgerust

Question 10

2 manieren van escalator effect of reason on morality

Answer 10

• enerzijds komen we, door rationeel en autonooom na te denken over morele kwesties, snel tot de conslusie dat er geen principieel verschil is tussen mensen van de eigen groep en mensen van de andere groep
• anderzijds stelt het ons in staat om bepaalde morele aversies te verwerpen, zoals homoseksualiteit

Question 11

Van dogmatisch naar kritisch denken

Answer 11

• begin van filosofie in het oude Griekenland
• Renaissance

Question 12

Begin van de filosofie in het oude Griekenland

Answer 12

Mensen gingen voor het eerst autonoom rationeel nadenken en zich niet meer beroepen op mythologische verhalen. De filosofie en maatschappij maakte door kritisch denken ingrijpende veranderingen door, zoals nieuwe innovaties en democratie

Question 13

Renaissance

Answer 13

Autoriteit en traditie werden verworpen en kritisch denken kon weer opleven. Dit leidde tot technologische innovaties, hogere levensstandaard en vrijheid en rechten

Question 14

Kritisch denken vandaag de dag

Answer 14

Vandaag de dag staat we ook voor grote uitdagingen. Mensen kunnen zichzelf en vele andere diersoorten vernietigen. We moeten voor het eerst in de geschiedenis rekening houden met groepen aan de andere kant van de aarde en samenwerken met deze groepen voor onze toekomst door de klimaatverandering
- pessimisten
- optimisten