4 - Fysiologie van de bloedaanmaak en pathofysiologie van bloedarmoede Flashcards
Waar liggen de genen die bepalen wat voor Hb-moleculen je maakt?
Chromosoom 11 en 16
Waarom heb je later in je leven alfa- en bètaketens en op foetale leeftijd HbF?
Dit komt doordat de zuurstofaffiniteit voor deze verschillende hemoglobines verschillend is. Foetaal hemoglobine heeft een hogere affiniteit voor zuurstof dan volwassen hemoglobine. Dit is handig, omdat de foetus zuurstof van het Hb van de moeder af moet krijgen, zodat deze het zelf kan transporteren. Op volwassen leeftijd is het handiger als het Hb een lagere affiniteit heeft, zodat het O2-transport langzamer gaat.
Wanneer spreken we van thalassemie?
Bij een tekort aan ketens
Hoe kan sikkelcelziekte ontstaan?
Als er een puntmutatie optreedt waarbij de functie van de alfa- of bèta-keten veranderd (dit is met name van de bètaketen bekend), krijg je een onstabiel hemoglobinemolecuul. Dit kan leiden tot sikkelcelziekte.
Waar is de O2-afgifte afhankelijk van?
- O2-spanning
- pH
- Temperatuur
- 2,3-difosfoglyceraat concentratie (2,3-DPG)
Wat is het gevolg van veel en weinig 2,3-BPG?
o Bij veel 2,3-DPG: zuurstofaffiniteit neemt af.
o Bij weinig 2,3-DPG: zuurstofaffiniteit neemt toe.
Wanneer spreken we van sepsis?
Wanneer er een infectie in de bloedbaan aanwezig is.
Hoe kan lactaatvorming ontstaan bij sepsis?
Er ontstaan dan problemen met de circulatie waardoor de doorbloeding van de weefsels niet meer goed is. Je krijgt dan een acidose doordat er lactaat wordt gevormd.
Hoe moet de zuurstofaffiniteit veranderen bij een hoge temperatuur?
Als je koorts hebt, neemt het metabolisme van de weefsels toe. De zuurstofaffiniteit moet dan afnemen, zodat er meer zuurstof in de weefsels beschikbaar komt.
Hoe moet de zuurstofaffiniteit veranderen bij een lage temperatuur?
Als je onderkoeld raakt, is het niet erg dat de affiniteit voor O2 wat hoger is, omdat het metabolisme van de weefsels afneemt.
Waar vindt de erytropoiese plaats bij een embryo/foetus?
o 3e week: dooierzak, chorion
o 6e week: lever, milt
o 5e maand: beenmerg
Waar vindt de erytropoiese plaats bij een kind?
o Wervels
o Platte beenderen (bekken, ribben, sternum)
o Lange pijpbeenderen
Waar vindt de erytropoiese plaats bij een volwassene?
o Wervels
o Platte beenderen (bekken, ribben, sternum)
o Bovenste gedeelte humerus en femur
Welke hormonale factoren zijn betrokken bij de hematopoiese?
- EPO productie
- Overige hemopoetisch groeifactoren: bv. interleukine
- Schildklierhormoon
- Testosteron
Welke elemtaire bouwstoffen zijn essentieel voor de erytropoiese?
- IJzer
- Vitamine B12
- Foliumzuur