Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Φαρμακολογία Α > 4. Μεταβολισμός φαρμάκων-Φαρμακογενωμική > Flashcards

4. Μεταβολισμός φαρμάκων-Φαρμακογενωμική Flashcards

1
Q

Μεταβολισμός φαρμάκου

A

διεργασία μέσω της οποίας ένα φάρμακο μετατρέπεται σε ουσία πιο πολική και πιο υδατοδιαλυτή

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Οι μεταβολικές αντιδράσεις τι μπορούν να μετατρέψουν ένα δραστικό φάρμακο

A

σε περισσότερο ή λιγότερο δραστικό ή αδρανές

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

οι μεταβολικές αντιδράσεις τι μπορούν να μετατρέψουν ένα προφάρμακο;

A

σε πιο δραστικό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

αρ. φάσεων που πραγματοποιείται ο μεταβολισμός των φαρμάκων:

A

δύο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Τί διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό των φαρμάκων;

A

τα κυτοχρώματα P450 (CYPs) ή μικροσωμιακές οξειδάσες μικτής λειτουργίας

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Τι είναι τα κυτοχρώματα P450 (CYPs);

A

υπερ-οικογένεια ενζύμων που περιέχουν αίμη (αιμοπρωτεϊνες) ως συμπαράγονντα και λειτουργούν ως μονοοξυγενάσες (ενσωματώνουν μια υδροξυλομάδα-OH σε ένα υπόστρωμα)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Πόσες οικογένειες έχουν περιγραφεί και ποιες συμμετέχουν στον μεταβολισμό φαρμάκων στον άνθρωπο;

A

75-οικογένειες
CYP1,CYP2,CYP3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

CYP1A,CYP1A2: τι υποδεικνέι το 1 και τι το Α

A

1:όνομα οικογένειας
Α: υπο-οικογένεια

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Πού εντοπίζονται κυρίως τα κυτοχρώματα P450;

A

στο μικροσωμικό τμήμα του ενδοπλασματικού δικτύου των ηπατοκυττάρων και στην γαστρεντερική οδό

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Αντιδράσης βάσης 1-μεταβολισμού φαρμάκων

A

Μετατροπή λιπόφιλων φαρμάκων σε περισσότερο πολικά μόρια εισάγοντας ή αποκαλύπτοντας μια πολική ομάδα (OH, -NH2)
οξείδωση, αναγωγή, υδρόλυση

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Πού γίνονται οι αντιδράσεις της πρώτης φάσης;

A

Ήπαρ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Πώς προχωράει η οξείδωση στη 1η φάση μετανβολισμού φαρμάκων;

A

με τη σύνδεση φαρμάκου με την οξειδωμένη μορφή του κυτοχρώματος P450 και στη συνέχεια εισάγεται O2 μέσω ενός αναγωγικού βήματος που συνδέεται με την οξειδοαναγωγάση του ζεύγους NADPH: κυτόχρωμα P450

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Πώς γίνεται η απομάκρυνση του φαρμάκου από τον οργανισμό;

A

Κυρίως μέσω ούρων που παράγονται από τουσ νεφρούς
Άλλοι οδοί: χολή, έντερο, πνεύμονες

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Αντιδράσεις φάσης 2 μεταβολισμού φαρμάκων

A

Μπορεί το παράγωγο φαρμάκου από φάση 1 να είναι πολύ πολικό & να μπορεί να απεκκριθεί με ούρα.
Μεταβολίτες υπερβολικά λιπόφιλοι, συγκρατούνται στα νεφρικά σωληνάρια. Έτσι δημιουργούνται σύμπλοκα μεταβολιτών μέσω σύζευξης με οξέα (πχ γλυκουρονικό, θειϊκό, οξεϊκό, αμινοξύ), ώστε να δημιουρφούνται πιο πολικοί υδατοδιαλυτοί μεταβολίτες που απεκκρίνονται εύκολά από τους νεφρούς.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Ποια φάρμακα μπορούν να εισέλθουν στη φάση 2 και να συζευχθούν χωρίς τη φάση 1;

A

φάρμακα που έχουν στο μόριό τους -OH, -NH2, -COOH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Εξαίρεση στη σειρά αντιδράσεων μεταβολισμού

A

ισονιαζίδη πρώτα ακετυλιώνεται (αντίδραση φάσης 2) και στη συνέχεια υδρολύεται προς ισονικοτινικό οξύ (αντίδραση φάσης 1)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Παράδειγμα διάσπασης ασπιρίνης

A

Ασπιρίνη->Σαλικυλικό οξύ->Γλυκουρονίδιο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Γλυκουρονίδιο

A

κύριο οξύ που εμπλέκεται στη σύζευξη φαρμάκων
παράγωγο κουμαρίνης->αντιπηκτικά

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Άντίδραση γλυκουρονικής σύζευξης

A

Για να μεταφερθεί η γλυκουρινομάδα πρέπει να υπάρχει το ένζυμο UDP- γλυκουρονυλικές τρανσφεράσες(ήπαρ). Αυτή μεταφέρει ένα γλυκουρονίδιο έτσι ώστε να συζευχθεί με το φάρμακο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

κυκλικό αντικαταθληπτικό

A

αμιτρυπτιλίνη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Κύριος μεταβολίτης νικοτίνης

A

Κοτινίνη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Παραδείγματα σύζευξης γλυκουρονικού οξέος με φαινόλες, τριτοταγείς και αρωματικές αμίνες

A

Μορφίνη, αμιτρυπτιλίνη, κοτινίνη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Παράδειγμα μορφίνης

A

έχει ένα -OH στην 6 θέση της οπότε η μορφίνη 6-γλυκουρονίδη είναι 2 φορές πιο δραστική από τη μορφίνη σε μοντέλα αναλγησίας

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Ηπατικό μικροσωμιακό σύστημα (τι δημιουργεί;)

A

-λιγότερο δραστικό ή αδρανές πολικό μεταβολίτη
-δραστικό μεταβολίτη
-τοξικό μεταβολίτη

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Σημασία ύπαρξης ενζύμου CYP3A4/5 στο γαστρεντερικό
υπεύθυνη για τη χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα πολλών φαρμάκων όταν χορηγούνται από το στόμα=> μειωμένη φαρμακολογική δράση στους περιφερικούς ιστούς
26
Παράγοντες επηρροής δράσης & επιπέδων CYP ισοενζύμων
διατροφή κάπνισμα αλκοόλ περιβαλλοντικοί παράγοντες γενετικοί πολυμορφισμοί
27
Που αλλού μεταβολίζονται τα φάρμακα εκτός από ηπατικά μικροσωμακά ένζυμα (ήπαρ);
-εξωηπατικά μικροσωμιακά ένζυμα (ίδια ένζυμα όμως εκτός ήπατος) -ηπατικά μη μικροσωμικά ένζυμα-> αλδεϋδοαφυδροφονάση της αλκοόλης (μεταβολίζει αιθανόλη)
28
Ένζυμο CYP2C ιστός:
ΓΕ (βλεννογόνος λεπτού εντέρου), πνεύμονα, λάρυγγα
29
Ένζυμο CYP2D6
ΓΕ (βλεννογόνου λεπτού εντέρου)
30
ΜΗ-CYP οξείδωση φαρμάκων
-MAO -DAO -Αλκοόλ & αλδεϋδική αφυδρογονάση -Οξειδάση της ξανθίνης -Φάρμακα υποστρώματα: θεοφυλλίνη, 6-μερκαπροπουρίνη -Αλλοπουρινόλη
31
ΜΑΟ
-πολύ σημαντικό ένζυμο -απαμινώνει ενδογενή υποστρώματα όπως νευροδιαβιβαστές (ντοπαμίνη-> νόσος Parkinson, σεροτονίνη-> κατάθλιψη, νορεπινεφρίνη-> ΑΝΣ, επινεφρίνη-> ΑΝΣ)
32
DAO
υποστρώματα συμπεριλαμβάνουν ισταμίνες & πολυαμίνες
33
Αλκοόλ και αλδεϋδική αφυδρογονάση (οξείδωση φαρμάκων)
-μη εκλεκτικά ένζυμα -στο διαλυτό κλάσμα ήπατος -υπεύθυνο για μεταβολισμό αιθανόλης
34
Οξειδάση ξανθίνης (Xanthine Oxidase) (οξείδωση φαρμάκων)
μετατρέπει υποξανθίνη->ξανθίνη->ουρικό οξύ
35
Αλλοπουρινόλη (οξείδωση φαρμάκων)
-υπόστρωμα & αναστολέας οξειδάσης της ξανθίνης -καθυστερεί μεταβολσμό άλλων υποστρωμάτων -αποτελεσματική στη θεραπεία της ουρικής αθροίτιδας
36
Φάρμακα που αναστέλλουν το μεταβολισμό δημιουργώντας σύμπλοκα με ισοένζυμα CYP
ερυθρομυκίνη αμφεταμίνη μεθαζόνη μεθαμφεταμίνη σουλφανιλαμίδη
37
Αναστολή μεταβολισμού ενός φαρμάκου τι δράση έχει στη θεραπεία ενός ασθενούς;
Περισσότερο φάρμακο για δράση που μπορεί να οδηγήσει σε τοξικότητα
38
Τι είναι η επαγωγή ενζύμων CYP;
ουσίες που επάγουν, δραστηριοποιούν τα ένζυμα του μεταβολισμού
39
Κατηγορίες που επάγουν ένζυμα CYP:
1. Φαινοβαρβιτάλη, ριφαμπίνη, καρβαμαζεπίνη: επάγουν και αυξάνουν τη σύνθεση ενός ή περισσότερων ισοενζύμων CYP στα ηπατοκύτταρα 2. Πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες: Παράγονται σε περιβαλλοντικές καταστάσεις. Οι υδρογονάνθρακες προσδένονται στον υποδοχέα Ah, το σύμπλοκο εισέρχεται στον πυρήνα μέσω ενός μεταφορέα και αυξάνουν τη μεταγραφή του γονιδίου CYP1A1
40
Ισοένζυμο CYP2C9/10 (κοινά υποστρώματα/επαγωγεις)
ΚΟΙΝΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ βαρφαρίνη φαινυτοϊνη ιβουπροφαίνη τολβουταμίδη ΕΠΑΓΩΓΕΙΣ φαινοβαρβιτάλη ριφαμπικίνη
41
Ισοένζυμο CYP2D6 (κοινά υποστρώματα/επαγωγεις)
ΚΟΙΝΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ δεσιπραμίνη ιμιπραμίνη αλοπεριδόλη προπανολόλη ΕΠΑΓΩΓΕΙΣ φαινοβαρβιτάλη ριφαμπικίνη
42
Ισοένζυμο CYP3Α4/5 (κοινά υποστρώματα/επαγωγεις)
ΚΟΙΝΑ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΑ καρβαμαζεπίνη κυκλοσπορίνη ερυθρομυκίνη νιφεδιπίνη βεραπαμίλη ΕΠΑΓΩΓΕΙΣ καρβαμαζεπίνη δεξαμεθαζόνη φαινοβαρβιτάλη φαινυντοϊνη ριφαμυκίνη
43
Τι ονομάζουμε ορφανούς πυρηνικούς υποδοχείς
υποδοχείς που δεν έχουν ενδογενή ουσία για να δράσει μαζί τους
44
Που βρίσκονται οι ορφανοί πυρηνικοί υποδοχείς
πυρήνα κυττάρου
45
Ρόλος ορφανού πυρηνικού υποδοχέα
ανιχνευτής ξένων βιοτικών
46
Τί ρυθμίζουν οι ορφανοί πυρηνικοί υποδοχείς
την έκφραση ενζύμων του CYP που μεταβολίζουν φάρμακα
47
Παραδείγματα ορφανών πυρηνικών υποδοχέων
PXR CAR
48
PXR-Pregnane X Receptor (αγωνιστές-ανταγωνιστές)
-αγωνιστές:κυρίως στεροειδή (προγεστερόνη), κορτικοστεροειδή, αντιβιοτικά κτλ. -1 ανταγωνιστή: κετοκοναζόλη (αντομυκητιασικό)
49
PXR-Pregnane X Receptor (που εντοπίζεται)
ήπαρ & γαστρεντερικό
50
Τί είναι ο PXR-Pregnane X Receptor
-πυρηνικός υποδοχέας που δρα ως ανιχνευτής ξενοβιοτικών ουσιών που ρυυμίζει τη έκφραση των πρωτεϊνών που εμπλέκονται στην αποτοξίνωση και την κάθαρση των ουσιών από τον οργανισμό -μεταγραφικός ρυθμιστής του γονιδίου CYP3A4
51
Ως τι δεσμεύεται ο PXR-Pregnane X Receptor;
ως ετεροδιμερές με τον υποδοχέα του ρετινοϊοκού οξέος
52
Τι είναι ο CAR-Constitutive Androstane Receptor(συστασιακά ενεργοί υποδοχείς);
Πυρηνικός υποδοχέας που δρα όπως ο PXR ως ανιχνευτής ξενοβιοτικών
53
Που εντοπίζεται ο CAR-Constitutive Androstane;
Ήπαρ και γαστρεντερικό
54
Ως τι δεσμεύεται ο CAR-Constitutive Androstane;
Ως ετεροδιμερές με τον υποδοχέα του ρετινοϊκού οξέος
55
Από τι ενεργοποιείται ο CAR-Constitutive Androstane;
Από ξενοβιοτικά
56
Τι είναι η ξενοβιοτική ουσία;
οποιαδήποτε ξένη για τον οργανισμό ουσία (π.χ φάρμακα)
57
Τι ρυθμίζει ο CAR-Constitutive Androstane;
Τα γονίδια των υπο-οικογενειών CYP2B, CYP2C, CYP3A, ένζυμα glutathione-S-transferases
58
Τι έφραση έχει ο CAR-Constitutive Androstane;
Υψηλή βασική έκφραση μεταγραφικής δραστηριότητας χωρίς προσδέτη
59
Από τι ρυθμίζεται ο CAR-Constitutive Androstane;
Στεροειδή
60
Μεταβολισμός πρώτης οδού
Ορισμένα φάρμακα μεταβολίζονται στο ήπαρ/τοίχωμα εντέρου =>ποσότητα π φτάνει στη συστηματική κυκλοφορία (per os χορήγηση) σημαντικά μικρότερη από τη χορηγούμενη =>γρήγορη μεταβόλιση -CYP3A4A-> χλωροπρομαζίνη (αντιψυχοσικό) & κλονοζεπάμη
61
Τι γίνεται σε δηλητηρίαση από παρακεταμόλη;
επίπεδα γλουταθειονίνης είναι ανεπαρκή δίνουμε N-ακετυλοκυστεϊνη (αντίδοτο) που είναι πρόδρομο της γλουταθειόνης
62
Από τι επηρεάζεται ο CAR;
αιθανόλη ισονιαζίδη
63
Ρόλος γλουκουρονικού οξέος στη 2η φάση του μεταβολισμού
λιπόφιλοι μεταβολίτες δημιουργούν σύμπλοκα με αυτό με αποτέλεσμα τη δημιουργία πιο πολικών, υδατοδιαλυτών μεταβολιτών που απεκκρίνονται από τους νεφρούς
64
Φαρμακογονιδιωματική
νέα επιστήμη σχετικά με το πώς η συστηματική ταυτοποίηση όλων των ανθρώπινων γονιδίων, των προϊόντων τους, της διατομικής παραλλαγής, της ενδο-ατομικής μεταβολής στην έκφραση και τη λειτουργία με την πάροδο του χρόνου επηρεάζει την απόκριση/μεταβολισμό φαρμάκων κ.λπ.
65
Τρόπος χρησιμοποίησης φαρμακογενετικής & φαρμακογονιδιωματικής
Φαρμακογενετική: μελέτη μεμονωμένων γονιδίων & επιπτώσεις στις διατομικές διαφορές στα έζυμα μεταβολισμού φαρμάκων Φαρμακογονιδιωματική: μελέτη οχι μόνο μεμονωμένων γονιδίων, αλλά λειτουργιών, αλληλεπιδράσεων όλων των γονιδίων στο γονιδίωμα στη συνολική μεταβλητικότητα της ανταπόκρισης στα φάρμακα
66
Στόχοι φαρμακογενετικής
* Μεγιστοποίηση αποτελεσματικότητας φαρμάκου * Ελαχιστοποιήση τοξικότητας φαρμάκων * Πρόβλεψη ασθενών που θα ανταποκριθούν στην παρέμβαση * Βοήθεια στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων
67
Γενετικός πολυμορφισμός
διαφορετικά γονίδια οδηγούν σε παραγωγή διαφορετικής πρωτεϊνης μεταφορέα/υποδοχέα =>το φάρμακο φτιάχνεται για έναν συγκεκριμένο πολυμορφισμό=> ΟΧΙ αποτελεσματικό για άτομα με διαφ. πολυμορφισμό
68
TPMT
Κύριος μεταβολιστής χημειοθεραπευτικών παραγόντων-χρήση σε χημειοθεραπείες
69
Tamoxifen
CYP2D6 χρησιμοποιείται μετά από καρκίνο του μαστού για αποκατάσταση ΔΕΝ χρησιμοποιείται αν υπάρχει προδιάθεση για καρκίνο της μήτρας
70
SSRIs
κύρια κατηγορία αντικαταθληπτικών ανταγωνιστές στατινών, αγγειοτενσίνης II

Φαρμακολογία Α (20 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions