16. Αντιεπιλεπτικά φάρμακα Flashcards
Επιληψία
αιφνίδια, υπερβολική και σύγχρονη εκφόρτιση των εγκεφαλικών νεύρωνων
υπερδιέγερση νευρικών cells και εκτεταμένες εκφορτίσεις
Αίτια επιληπτικών κρίσεων
γενετικά
τραύματα
υποξία
λοιμώξεις
όγκοι
απόσυρση φαρμάκου (πχ. κατασταλτικά του ΚΝΣ)
πυρετός στα παιδιά
υπογλυκαιμία
φωτογραφική επιληψία
Είδη επιληψίας
Εστιακή/Μερική
Πρωτογενής γενικευμένη
Χώρισε την εστιακή ή μερική επιληψία και με τι σχετίζεται η ηλεκτρική εκκένωση
1) Απλή μερική (Jacksonian): Η ηλεκτρική εκκένωση περιορίζεται στην περιοχή του κινητικού φλοιού
2) Σύνθετη-Μερική (ψυχοκινητική): Η ηλεκτρική εκκένωση περιορίζεται σε ορισμένα μέρη του κροταφικού λοβού που σχετίζονται με διάθεση και μύες
Χώρισε την πρωτογενής γενικευμένη
1) Τονικο-κλονική: πέφτει σε σπασμούς και μπορεί να δαγκώσει τη γλώσσα του & να χάσει τον έλεγχο της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου
2) Τονική: Αφού πέσουν ασυνείδητα, βιώνουν μόνο την τονική ή κλωνική φάση της κρίσης
3) Ατονική (ακίνητη): 2-5 ετών, πόδια παραλύουν και πέφτει κάτω
4) Μυοκλονική: ξαφνικό, σύντομο σοκ. Μπορεί να αφορά ολόκληρο το σώμα ή μόνο πρόσωπο ή κορμό ή άκρα
5) Απουσία: 4-12 ετών, απώλεια συνείδησης χωρίς εμπλοκή κινητικού φλοιού
6) Κατάσταση επιληπτικής κρίσης (επαναλαμβανόμενη κρίση): Συνεχής κρίση χωρίς επιστροφή της συνείδησης
Σύνδεση περιοχής παθολογικής νευρωνικής δραστηριότητας με ανάλογα συμπτώματα
Κινητικός φλοιός: ανώμαλες κινήσεις ή γενικευμένους σπασμούς
Βρεγματικός ή ινιακός: οπτικές, ακουστικές και οσφρητικές ψευδαισθήσεις
Μηχανισμός δράσης αντιεπιλεπτικών φαρμάκων
Α) Ενίσχυση δράσης GABA: ενίσχυση ενεργοποιησης GABAα διευκολύνοντας τη διάνοιξη των καναλιών Cl ή αναστέλλουν τρανσαμινάση GABA (TGABA) ή αναστέλλουν την επαναπρόσληψη GABA στους νευρώνες
Β)Αναστολή λειτουργίας καναλιών Na: αναστολή συνεχώς πυροδότησης νευρώνων (άρα όσο αυξάνεται η συχνότητα πυροδότησης=> αυξάνεται η αναστολή). Τα αντιεπιλεπτικά συνδιάζονται με τα κανάλια στην ανανεργό φάση τους εμποδίζοντάς τα να έρθουν σε ηρεμία
Γ) Αναστολή λειτουργίας καναλιών Ca: αναστέλλουν κανάλια τύπου Τ, αναστολή είσοδο Ca και μείωση διάφορων νευροδιαβιβαστών και τροποποιητών
Μηχανισμός δράσης αντιεπιλεπτικών φαρμάκων
Α) Ενίσχυση δράσης GABA: ενίσχυση ενεργοποιησης GABAα διευκολύνοντας τη διάνοιξη των καναλιών Cl ή αναστέλλουν τρανσαμινάση GABA (TGABA) ή αναστέλλουν την επαναπρόσληψη GABA στους νευρώνες
Β)Αναστολή λειτουργίας καναλιών Na: αναστολή συνεχώς πυροδότησης νευρώνων (άρα όσο αυξάνεται η συχνότητα πυροδότησης=> αυξάνεται η αναστολή). Τα αντιεπιλεπτικά συνδιάζονται με τα κανάλια στην ανανεργό φάση τους εμποδίζοντάς τα να έρθουν σε ηρεμία
Γ) Αναστολή λειτουργίας καναλιών Ca: αναστέλλουν κανάλια τύπου Τ, αναστολή είσοδο Ca και μείωση διάφορων νευροδιαβιβαστών και τροποποιητών
1) Με δράση επί του δυναμικού δράσης της νευρωνικής
μεμβράνης:
Σταθεροποίηση μεμβράνης: φαινυτοΐνη, καρβαμαζεπίνη,
φαινοβαρβιταλη, λαμοτριγίνη, τοπιραμάτη, ζονισαμίδη.
Παρατεταμένη περίοδος ανθεκτικότητας: π.χ. αιθοσουξιμίδη, βαλπροϊκό
2) Ενδυνάμωση νευροδιαβιβαστών GABA:
- Αναστολή καταβολισμού GABA (αναστολή GABA
τρανσαμινάσης) π.χ.: βαλπροϊκό, βιγκαμπατρίνη
- Αναλογα GABA: π.χ.: γκαμπαμπεντίνη (σχεδιαστηκε
ως αγωνιστης αλλα δρα σε καναλια Ca)
-Αυξανουν τη δραστηριότητα του GABA: φαινοβαρβιτόνη,
τοπιραμάτη, γκαμπαπεντίνη
3) Ανταγωνιζονται την δράση του ασπαρτικού και του
γλουταμικού, π.χ. Λαμοτριγίνη
Κλινικές χρήσεις αντιεπιλεπτικών φαρμάκων
-Αντιεπιληψία
-Αντιαρρυθμία
-Σχετική νευραλγία και νευραλγία τριδύμου
Τα αντιεπιληπτικά θεραπεύουν τις επιληπτικές κρίσεις;
ΟΧΙ απλά καταστέλλουν τις επιληπτικές κρίσεις
Πλεονεκτίματα μονοθεραπείας στα επιληπτικά
-λιγότερες παρενέργειες
-μειωμένες αλληλεπιδράσεις φαρμάκων
-καλύτερη συμμόρφωση
-χαμηλότερο κόστος
Από που χορηγούνται συνήθως τα φάρμακα;
Από το στόμα
Πότε και πώς πρέπει να γίνεται η απόσυρση φαρμάκων;
Η απότομη απόσυρση πρέπει να αποφεύγεται
Ρυθμός υποτροπής με απόσυρση 20-40%
Πότε:
Κανονική νευρολογική εξέταση
Κανονικό IQ
Κανονικό EEG πριν από την απόσυρση
Χωρίς κρίση 2-5 έτη ή περισσότερα
ΟΧΙ νεανική μυοκλονική επιληψία
Φαινυτοϊνη-φαρμακοκινητικη
Φαρμακοκινητική
Απορρόφηση από στόμα (σε έκτακτη ανάγκη και σε iv)
Επάγει ηπατικά ένζυμα ΣΟΣ
Μεταβολίζεται από το ήπαρ σε ανενεργό μεταβολίτη
Εκκρίνεται στα ούρα ως συζυγές γλυκουρονίδης
Θεραπευτική συγκέντρωση στο πλάσμα 10-20 μg/ml
Δόση 300-400mg/ημέρα
Μηχανισμός δράσης φαινυτοϊνης
Σταθεροποίηση μεμβράνης εμποδίζοντας την εισροή Να & Ca στον νευρωνικό άξονα
ή αναστέλλει την απελευθέρωση των διεγερτικών αμινοξέων μέσω της αναστολής της εισροής Ca
Κλινικές χρήσεις φαινυτοϊνη
Χρησιμοποιείται για μερικές επιληπτικές κρίσεις και γενικευμένες τονικές-κλονικές κρίσεις.
ΟΧΙ αποτελεσματικό για επιληπτικές κρίσεις απουσίας
+ χρησιμοποίηση για RX κοιλιακής μαρμαρυγής
Αλληλεπιδράσεις φενυτοϊνης
Φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις:
-Οι αναστολείς των ηπατικών ενζύμων αυξάνουν επίπεδα της στο πλάσμα (χλωραμφανικόλη)
-Οι επαγωγείς των ηπατικών ενζύμων μειώνουν τα επίπεδα της στο πλάσμα (καρβαμαζιπίνη, ριφαμπικίνη)
Παρενέργειες της φαινυτοϊνη
Σχετικά με τη δόση:
-Γαστρεντερικές διαταραχές
-Νευρολογικές διαταραχές (π.χ. πονοκέφαλος, ίλιγγος, αταξία, διπλωπία, νυσταγμός)
-καταστολή
