22_Gigtarlyf og ónæmisbælandi lyf

Question 1

Hverjir eru 7 flokkar bólgueyðandi lyfja?

Answer 1

1) Parasetamól
2) Bólgueyðandi verkjalyf
3) Histamínhamlar
4) Leukotríenhamlar
5) Barksterar
6) Ónæmisbælandi lyf (Síðvirk) (?)
7) Ónæmisbælandi líftæknilyf

Question 2

Hvenær þarf að nota ónæmisbælandi lyf? (2)

Answer 2

1) Við sjálfofnæmi

2) Eftir líffæraígræðslur

Question 3

Hvernig er ónæmismeðferð eftir líffæraígræðslur?

Answer 3

3 lyf gefin í byrjun og þar af barksterar sem eru gefnir í 6-12 mánuði

Question 4

Hvaða lyf hamla IL-2 eða hamla áhrifum IL-2 á eitilfrumur? (5)

Answer 4

1) Cyclosporin
2) Tacrolimus
3) Sirolimus
4) Everolimus
5) Basiliximab

Question 5

Sá sem fékk fyrst nýtt hjarta þurfti síðar að fá nýtt nýra því…?

Answer 5

Cyclosporin skemmdu nýrun

Question 6

Hvenær er cyclosporin notað?

Answer 6

1) Eftir líffæraígræðslur

2) Psoriasis, Crohns og CU og liðagigt

Question 7

Hvað er target Cyclosporin lyfja?

Answer 7

Calcineurin

Question 8

Hvað er calcineurin og hvað gerir það?

Answer 8

Calcineurin er ensím í T-frumum sem virkjar afritunarþátt sem eykur tjáningu á IL-2.

Question 9

Hvað gerir Interleukin-2?

Answer 9

Örvar vöxt og sérhæfingu T-fruma

Question 10

Hverjar eru aukaverkanir Cyclosporins? (4)

Answer 10

1) Nýrnabilun
2) Lifrarskemmdir
3) Ofholdgun á tannholdi
4) Háþrýstingur

Question 11

Milliverkanir Cyclosporins? (2)

Answer 11

1) Rifampin berklalyf

2) Macrolide sýklalyf

Question 12

Hvað er eitt annað lyf sem hamlar Calcineurin ásamt Cyclosporini?

Answer 12

Tacrolimus

Question 13

Hvenær er Tacrolimus notað? (2)

Answer 13

1) Eftir líffæraígræðslur

2) Við colitis ulcerosa

Question 14

Aukaverkanir Tacrolimus? (3)

Answer 14

1) Sykursýki (þ.e. hækkun á blóðsykri)
2) Nýrnabilun
3) Skjálfti

Question 15

Hvaða lyf hamla áhrifum IL-2 á eitilfrumur? (2)

Answer 15

Sirolimus og Everolimus

Question 16

Hver er aðalkosturinn sem Sirolimus og Everolimus hafa fram yfir calcineurin-hamlandi lyf (Cyclosporin og Tacrolimus)?

Answer 16

Þau valda ekki nýrnasbilun

Question 17

Aukaverkanir Sirolimus?

Answer 17

1) Hækkun á kólesteróli

2) Blóðflögufækkun

Question 18

Hvað er target Sirolimus og Everolimus?

Answer 18

mTOR

Question 19

Hvað er mTOR?

Answer 19

Kínasi sem örvar vöxt T-fruma

Question 20

Hvað hefur Everolimus fram yfir Sirolimus?

Answer 20

Hægt að nota það sem krabbameinslyf

Question 21

Fyrir hvaða líffæraígræðslur er Everolimus notað? (2)

Answer 21

Nýru og hjarta

Question 22

Hvað er Basiliximab?

Answer 22

Mótefni gegn IL-2 viðtökum

Question 23

Hvaða lyf eru í flokknum “Ýmis ónæmisbælandi lyf”? (2)

Answer 23

1) Mycophenol sýra

2) Azatíóprín

Question 24

Hvað er target mycofenol sýru?

Answer 24

Inosine monophosphate dehydrogenase

Question 25

Hvað gerir Inosine monophosphate dehydrogenase?

Answer 25

Myndar guanósín núkleótíð í T- og B-frumum

Question 26

Hvað er yfirleitt 3. lyfið af þremur eftir líffæraígræðslu?

Answer 26

Mycofenol sýra

Question 27

Aukaverkanir Mycofenol sýru? (2)

Answer 27

1) Hækkun á blóðsykri

2) Uppköst,niðurgangur

Question 28

Hver er virkni Azatíóprín?

Answer 28

Hamlar myndun púrína í B- og T-frumum

Question 29

Hver er aðalaukaverkun Azathíoprín?

Answer 29

Beinmergsbæling

Question 30

Hvaða lyf eru nefnd gegn sjálfsofnæmissjúkdómum í fyrirlestrinum? (8)

Answer 30

1) Súlfasalasín
2) Mesalazin
3) Methotrexat
4) Leflunomide
5) Teriflunomide
6) Hydroxychloroquine
7) Cyclofosfamíð
8) Apremilast

Question 31

Af hverju þarf að gefa fleiri en eitt lyf í meðferð gegn sjálfsofnæmissjúkdómi?

Answer 31

Til að fá mismunandi áhrif á ónæmiskerfið og minni aukaverkanir

Question 32

Hver eru tengslin milli Súlfasalasín og Mesalazins?

Answer 32

Mesalazin er annað niðurbrotsefna Súlfasalasíns

Question 33

Hver er target virkni Methotrexats?

Answer 33

Hamla myndun púrína.

Hamlar dihydrofolate reductasa

Question 34

Hvernig lyf er Methotrexat? (2)

Answer 34

1) Krabbameinslyf

2) Sjálfsofnæmislyf

Question 35

Aukaverkanir Methotrexats? (2)

Answer 35

1) ógleði og uppköst

2) Bandvefsmyndun í lungum og lifur

Question 36

Hver er target virkni Leflunomide?

Answer 36

Hamlar pyrimidine myndun

Question 37

Hver eru tengslin milli Leflunomide og Teriflunomide

Answer 37

Teriflunomide er niðurbrotsefni Leflunomide

Question 38

Hvernig er target virkni Hydroxychloroquine?

Answer 38

Hamla virkni Toll-like receptora þannig að dendritic cells koma ekki með antigen til T fruma

Question 39

Hverjir eru kostir og gallar Hydroxychloroquine?

Answer 39

Það þolist vel en virkar bara gegn vægum sjúkdómum

Question 40

Í hvaða lyfjaflokki er Cyclofosfamíð?

Answer 40

Alkylerandi efni (Sinnepsgas)

Question 41

Hvernig er virkni Cyclofosfamíðs í sjálfsofnæmi?

Answer 41

Bæta alkyl hópi við DNA á T-frumum

Question 42

Hvernig er virkni Apremilast?

Answer 42

Hækka cAMP magn í frumum. cAMP þaggar í genatjáningu á TNFalfa, IL-17 og IL-23

Question 43

Gegn hverju er Apremilast notað? (2)

Answer 43

Psoriasis og liðagigt