13_Kynhormónar Flashcards
Hvaða hormón stýra seytun frá eggjastokkum? (2)
1) GnRH frá hypothalamus
2) LH og FSH frá heiladingli
Tengja saman FSH, LH, estrógen og prógesteron:
1) FSH og estrógen
2) LH og prógesterón
Hverjar eru 3 undirgerðir Estrogens?
1) Estradiol (algengast)
2) Estrone (eftir menopause)
3) Estriol (á meðgöngu)
Hver eru metabólísk áhrif estrógens? (5)
1) Söfnun salta og vökva -> bjúgur
2) Væg anabólísk áhrif
3) HDL eykst (sem verndar konur gegn kransæðasjúkd)
4) Styrkir bein
5) Stuðlar að storknun blóðs (áhrif á thrombosis)
Dæmi um hvenær estrogen væri gefið sem lyf? (5)
1) Ef kynþroski fer ekki eðlilega fram
2) Sem getnaðarvörn
3) Eftir tíðahvörf
4) Til varnar beinþynningu
5) Staðbundin meðferð í leggöng
Af hverju þarf stundum að nota estrógen eftir tíðahvörf (fyrir utan vegna beinþynningar)? (5)
Vegna
1) Þurrks í leggöngum
2) Sársauka við kynlíf = Dyspareunia
3) Auknar þvagfærasýkingar
4) Þvagmissir
5) Slímhúð í þvagrás þynnist
Hvað lagar staðbundin estrógen meðferð í leggöngum? (2)
1) Þurrk
2) Tíðar þvagfærasýkingar
Hvað heitir lyf sem er antagonisti estrogena í brjóstvef?
Tamoxifen
Hvenær er Tamoxifen notað?
Við ER+ brjóstakrabbameini
Hvers vegna eru aukaverkanir Tamoxifens sömu og estrógens ef það er estrogen antagonisti í brjóstvef?
Því Tamoxifen virkar sem agonisti á marga vefi aðra en brjóstvef
Hvenær er Prógesterón notað sem lyf? (3)
1) Sem getnaðarvörn
2) Sem uppbótarmeðferð (ýmislegt)
3) Við endometriosis (legslímuflakk)
Hver eru einkenni ef þarf prógesterón sem uppbótarlyf? (2)
1) Engar blæðingar
2) Tíðaverkir
Hvað er fræðilegt heiti yfir engar blæðingar?
Amenorrhea
Hvers vegna er prógesterón gagnlegt gegn endometriosis?
Það stöðvar örvun á slímhúðarvexti
Hvað heitir prógesterón lyfið sem er notað í hormónalykkjuna og neyðarpilluna?
Levonorgestrel