1.B.1 HC.8 Medische geschiedenis: het lichaam in balans

Question 1

Begrip homeostase

Answer 1

het vermogen van meercellige organismen om het interne milieu in evenwicht te houden, ondanks de veranderingen in de omgeving waarin het organisme zich bevindt

Question 2

Claude Bernard

Answer 2

Grondlegger experimentele geneeskunde en begrip interne milieu. Opzoek naar oorzaken van ziekten middels experimenten: meten is weten. Positivist (verklaringen moeten volgen op directe observaties) en sterke anti-vitalist. Bernard is het schakelpunt in de medische geschiedenis. Basis voor moderne ‘biomedische’ traditie.

Question 3

Hippocrates van Kos

Answer 3

Humorenleer: de vier sappen die het lichaam in balans leggen.

Question 4

Factoren die invloed hebben op de lichaamstoestand volgen de humoraal-pathologie

Answer 4

-Res naturales (natuurlijke zaken): elementen, temperamenten, lichaamsvochten etc.
-Res contra-naturales (tegennatuurlijke zaken): pathologische afwijkende verschijnselen
-Res non-naturales (niet-natuurlijke zaken): beweging/rust, slapen/wakker etc. Leefstijl

Question 5

Vis medicatrix naturae

Answer 5

het genezend vermogen van het lichaam stimuleren

Question 6

uitgangspunt humorenleer

Answer 6

balans in het lichaam kan worden herstelt door evenwicht in des non-naturales

Question 7

Galenus van Pergamon

Answer 7

Medische autoriteit tot aan de renaissance. Humorenleer voorstander. Gaf een uitwerking van de ‘levenskrachten’

Question 8

Wetenschappelijke revolutie

Answer 8

vitalisme verworpen en mechanisme werd belangrijker
-opleving van anatomie
-opkomst empirische traditie
-opkomst mechanistisch denken
-opkomst specificiteit denken
-opkomst fysiologie

Question 9

Opleving anatomie

Answer 9

Toestaan dissectie van mensen, Andreas Vesalius begon met het zelf ontleden van mensenlichamen.

Question 10

Opkomst empirische traditie

Answer 10

De belangrijkste aspecten waren waarnemingen en experimenten doen en beschrijvingen noteren. Oorzaak van de uitkomsten was niet belangrijk.

Question 11

Opkomst mechanisch denken

Answer 11

Rene Descartes: rationalist en dualist (mensen bestaan uit materie en geest). De materie kan bestudeerd worden

Question 12

Opkomst specificiteitsdenken

Answer 12

nieuw diagnose technieken toegepast, steeds meer dissecties, opkomst celbiologie door ontwikkeling microscopen

Question 13

opkomst fysiologie

Answer 13

François Magendie begon met experimentele fysiologie. Veel dierexperimenten. Had een sterk mechanistisch wereldbeeld.

Question 14

Vesalius

Answer 14

Brabants arts in 16e eeuw. Vertrouwd alleen op eigen waarnemingen. Anatomie als nieuwe fundament van de geneeskunde. Verbeterd Galenus.

Question 15

Harvey

Answer 15

Ontdekking bloedsomloop, anatomie als basis voor fysiologie, verbeterd Galenus, met een been in oudheid, met een been in wetenschappelijke revolutie.

Question 16

Specificiteit revolutie

Answer 16

de patiënt stond niet centraal maar de ziekte.

Question 17

Westerse biomedische traditie

Answer 17

-specificiteitsdenken
-dominantie van mechanisch denken
-meten is weten
-dominantie voor behandelen
-scheiding milieu interieur en exterieur

Question 18

Vitalisme in 19e eeuw

Answer 18

zei dat de vitale krachten in het lichaam niet worden aangetast door de omgeving. Bernard was het hier niet mee eens: intieme relatie tussen organisme en omgeving. Vitalisme werd nooit verworpen, maar omzeilt.