1. Hoe is coördinatie vormgegeven in het onderwijs?

Question 1

3 theorieën van coördinatie en controle in het onderwijs - Witzier

Answer 1

1. Bureaucratische organisatie
2. Loose couples perspectief
3. Professionele bureaucratie

Question 2

Bureaucratische organisatie

Answer 2

Supervisie en geschreven regels een belangrijke rol.

Alles gericht op het zo effectief mogelijk behalen van de doelen.

Question 3

7 kenmerken van bureaucratische organisatie

Answer 3

1. Ingericht volgens hiërarchie
2. Gedrag geregeerd door (geschreven) regels
3. Ambtenaren handelen binnen competentiegebieden
4. Ambtenaren aangesteld o.b.v. kwalificaties
5. Carriere, promotie o.b.v. prestatie
6. Ambtenaren functioneren onafhankelijk zonder voorkeur of willekeur
7. Iedere ambtenaar ondergaat systematische discipline en controle

Question 4

Bureaucratische organisatie - Max Weber

Answer 4

Geïnteresseerd in de ontwikkeling van de westerse samenleving.
Bureaucratie als belangrijk aspect van deze ontwikkeling.
–> grote invloed op schooldesign.

Question 5

Bureaucratische organisatie moet voldoen aan (4) …

- Firestone & Herriott (1982)

Answer 5

1. één set doelen
2. formeel controle systeem
3. hoge integratie
4. gesloten systeem

Question 6

Negatieve effecten bureaucratisch model

op scholen

Answer 6

• formele regels maken scholen onverschillig
• > haalt focus weg van eisen andere betrokkenen
• negatieve impact van externe regels/invloed op leerkrachten en lesgeven
• > demotiverend wanneer niet overeenkomt met eigen visie op goed onderwijs

Question 7

Loose Coupling perspectief - achtergrond

Answer 7

• spanning tussen theoretische modellen en praktijk
• ‘70: data liet zien dat scholen verschilden van ‘typische bureaucratie’
• verlies vertrouwen Max Weber model

–> opkomst perspectieven dat sommige organisaties worden gekenmerkt als ‘loosely coupled’

Question 8

3 theorieën van ‘loosely coupled’

Answer 8

1. Georganiseerde anarchie & vuilnisbak theorie
2. Loosely coupled systems
3. Institutional Theory

Question 9

Georganiseerde anarchie en vuilnisbak-theorie

- Cohen, March & Olson (1972)

Answer 9

• vuilnisbaksituaties: leden brengen persoonlijke problemen en doelen mee bij besluitvorming
• besluiten in belang van organisatie uitgesteld
• veel discussie over beslissing, weinig aandacht implementatie

Question 10

Loosely coupled systems -

Theorie van Weick (1976, 1982, 1984)

Answer 10

• organisaties bestaat uit autonome elementen die niet op elkaar reageren
• afwezigheid duidelijke regelgeving
• leidinggevenden geen invloed op personeel

Question 11

Institutional Theory -

Meyer & Rowan (1983)

Answer 11

• structuur gebaseerd op ideologie & tradities i.p.v. rationaliteit
• eisen/regels binnen school hebben geen echte invloed op intern functioneren van de school

Question 12

Samenvatting ‘loosely coupled’ in scholen

Answer 12

• alle 3 the theorieën: elementen van de organisatie ‘decoupled’
• besluitvorming weinig relatie tot praktijk (vuilnisbaktheorie)
• verschillende onderdelen organisatie reageren niet op elkaar (loosely coupled systems)
• opgelegde eisen geen diepe invloed op intern functioneren school (institutional theory)

Question 13

4 condities - Weick

–> 1 of meer afwezig = loosely coupled

Answer 13

1. set regels
2. feedback
3. evaluatie
4. overeenkomst van regels

Question 14

Kritiek op ‘loose coupling’ perspectief educatie

Answer 14

• geen sprake van absoluut geen controle of coördinatie overheid > bv. examenresultaten
• docenten negeren niet altijd regels, passen instructie aan o.b.v. testen, autonomie beperkt door externe regulaties
• te grote nadruk op conflicten

Question 15

Voordelen ‘Loose Coupling’

Answer 15

• flexibele reactie op verschillende situaties
• afname kosten en conflicten
• meer autonomie, dus efficiënter - kan gevoel werkzaamheid vergroten

Question 16

Tegengeluid ‘Loose Coupling’

Answer 16

1. betere coördinatie en controle leidt tot betere prestaties schoolorganisatie
   - bemoeienis MT
   - monitoring en evaluatie verbetert effectiviteit
2. werken als team leidt tot betere prestaties
   - autonomie inleveren
   - 1 team, 1 taak
   - transformatieve school

Question 17

Professionele bureaucratie

Answer 17

Een hoe autonomie voor werknemers leidt tot professionals:

• expertise
• oordelen
• creativiteit

Question 18

Zijn scholen wel echt professionele bureaucratieën?

Answer 18

1. school leiderschap eerder collegiaal dan hiërarchie; dus afwezigheid hiërarchische relaties
2. leerkrachten zijn zeer autonoom; mede door gebrek hiërarchie gebrek aan evaluatie, controle, coördinatie

Question 19

Kritiek op professionele bureaucratie

Answer 19

• zijn docenten wel professionals?
  missen bijv. code van professioneel gedrag
• zijn directeuren zo machteloos als het lijkt?

Question 20

De school als professionele bureaucratie

Answer 20

Coördinatie en controle vinden plaats in educatieve organisaties, maar op een beperkte manier; door training en socialisatie

Question 21

Taak directie in professionele bureaucratie (3)

Answer 21

• probleem oplossen
• plannen
• ondersteunen technostructure

Question 22

3 factoren type organisatie

Answer 22

• instructionele / curriculum aspecten kunnen zeer ‘coupled’ zijn (gecoördineerd)
• verschillen tussen educatieve setting (bv. po vs vo / landen)
• verschillen binnen educatieve setting (bv. per vo school)

Question 23

Sommigen geloven dat wanneer onderwijsorganisaties meer inspanning stoppen in coördinatie en controle –> prestaties vooruit gaan.
2 perspectieven:

Answer 23

1. benadrukt behoefte voor directe coördinatie en controle: hierarchie, evaluatie
2. benadrukt behoefte aan indirecte coördinatie en controle: belang cultuur school, samenwerking docenten, gedeelde doelen

–> combinatie beste voor hogere prestaties