Ψυχαναλυτική προσέγγιση

Question 1

Βασικές αρχές της ψυχαναλυτικής προσέγγισης

Answer 1

• Θεωρία της σύγκρουσηςΟι άνθρωποι γεννιούνται με αντιφάσεις και συγκρούσεις εσωτερικά. Αυτό συμβαίνει επειδή είναι και βιολογικά και κοινωνικά όντα ταυτόχρονα. Μέσα από αυτήν την αντίθεση, δημιουργείται ματαίωση , φόβος , θυμός κτλ.
• Αρχή ηδονήςΤα άτομα είναι θεμελιώδες ότι θέλουν να αποφεύγουν τον πόνο και επιζητούν την απόλαυση. Επομένως όλες τους οι κινήσεις βασίζονται πάνω σε αυτό. Είναι πολύ βασικές οι πρωταρχικές εμπειρίες από τον πόνο και την απόλαυση. Η ψυχαναλυτική προσέγγιση αναφέρει ότι οι νευρώσεις βρίσκουν την πηγή τους στην παιδική ηλικία καθώς κάτι που ήταν οδυνηρό (πρώτες εμπειρίες του πόνου) μεταφέρθηκε στο υποσυνείδητο για να πάψει να είναι οδυνηρό
• ΝτετερμινισμόςΟυσιαστικά αυτή η θεωρία έγκειται στο ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο όσον αφορά τις σκέψεις που κάνει το άτομο. Οι σκέψεις του ,που συμβαίνουν στο συνειδητό , είναι κρίκοι μίας αλυσίδας που κάνουν συνδέσεις μεταξύ τους. Οι συνδέσεις συνήθως είναι συνειδητές αλλά κυρίως είναι ασυνείδητες.
• Ένστικτο της επιβίωσης και ένστικτο θανάτουγενετήσιες ορμές και επιθετικές ορμές που κινούν το άτομο να αλλάξει να μετακινηθεί κτλ.
• Βαθμός συνειδητούΕίναι η άποψη κατά πόσο το κάθε διανοητικό στοιχείο είναι προσβάσιμο στο συνειδητό ή όχι. Συνήθως τα διανοητικά στοιχεία τροφοδοτούνται από το ασυνείδητο.
• γεννητική άποψη
  Οι νευρώσεις και η διαμόρφωση της προσωπικότητας προκύπτουν από τις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας ή εάν όχι από εμπειρίες από φαντασίες και επιθυμίες.

Question 2

Πώς δομείται η ανθρώπινη ψυχή σύμφωνα με τον Freud;

Answer 2

• Εκείνο/idΕίναι το ρεζεβουάρ της ψυχικής ενέργειας , καθώς όταν γεννιόμαστε έχουμε κάποια βιολογικά ένστικτα της πείνας, της δίψας και της σεξουαλικής ικανοποίησης που είναι αρκετά ισχυρά για την προσωπικότητα. Το εκείνο λοιπόν , που είναι ασυνείδητο και δεν έχει να κάνει με την πραγματικότητα , προσπαθεί να ικανοποιήσει αυτές τις ανάγκες και να εκτονώσει την ενέργεια που προκύπτει από αυτήν την εκτόνωση.
• ΕγώΕίναι αυτό που έχει επαφή με την πραγματικότητα. Θέλει να ικανοποιήσει τις ανάγκες του εκείνο χωρίς να πάει κόντρα στο υπερεγώ.
• Υπερεγώ
  Είναι αυτό που έχει να κάνει με τις ηθικές αξίες από το περιβάλλον στο οποίο ανατρεφόμαστε , συνήθως είναι οι γονείς. Αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς δημιουργεί συνείδηση και ενοχές. Πέρα από το υπερ-εγώ υπάρχει και η έννοια του ιδανικού εγώ. Στην ουσία το υπερ-εγώ είναι υπεύθυνο για να μας επιδεικνύει τι δεν πρέπει να κάνουμε σύμφωνα με τις ηθικές αξίες και το ιδανικό εγώ τι πρέπει να κάνουμε.

Επομένως το εκείνο και το υπερ-εγώ βρίσκονται σε μία αντιπαλότητα συνεχώς. Το εγώ λοιπόν πρέπει να καταφέρει να βρει την ισορροπία μεταξύ αυτών των δύο και εάν δεν τα καταφέρει το άτομο αισθάνεται άγχος.

Question 3

Να αναφέρετε τους μηχανισμούς άμυνας

Answer 3

Όταν το εγώ δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην ενδιάμεση σχέση μεταξύ του εκείνο και του υπερ-εγώ, τότε το άτομο καταφεύγει σε κάποιους μηχανισμούς άμυνας προκειμένου να μπορέσει να διαχειριστεί αυτήν την ένταση. Αυτοί οι μηχανισμοί άμυνας ουσιαστικά είναι ότι διαστρεβλώνουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα προκειμένου να την διαχειριστούν. Αυτό είναι φυσιολογικό σαν πρώτος τρόπος αντιμετώπισης ενός προβλήματος. Όταν όμως το άτομο καταφεύγει συστηματικά σε αυτήν την διαδικασία τότε οι συνέπειες είναι παθολογικές.

Υπάρχουν 8 μηχανισμοί άμυνας σύμφωνα με την Anna Freud :

• Απώθηση : το εγώ σπρώχνει στο ασυνείδητο μη αποδεκτές ορμές που απειλούν την ακεραιότητα του
• Άρνηση : Αρνούμαι ότι υπάρχει ένας κίνδυνος . Είναι και από τα πρώτα στάδια του χωρισμού ή του πένθους.
• Παλινδρόμηση : Όταν το άτομο βιώνει αισθήματα άγχους και προβληματισμών, τότε πηγαίνει σε ένα προηγούμενο στάδιο από αυτό που είναι πριν ουσιαστικά δημιουργηθεί το πρόβλημα που του προξενεί αυτά τα συναισθήματα
• Αντισταθμιστική συμπτωματολογία : Όταν μία ορμή πηγαίνει κόντρα στις ηθικές αξίες του ατόμου, δηλαδή στο υπερ-εγώ και του δημιουργεί κάποια συναισθήματα τότε το άτομο την αντικαθιστά με το να βιώνει ακριβώς τα ανάποδα συναισθήματα. π.χ ομοφοβία
• Προβολή : Αποδίδω τις δικές μου μη αποδεκτές ορμές στους άλλους. π.χ είμαι ανασφαλής και παρατηρώ στα άτομα γύρω μου ότι είναι και αυτά ανασφαλή.
• Μετάθεση : Όταν μου προκαλείται άγχος και αρνητικά συναισθήματα από ένα άτομο που δεν μπορώ να του τα αποδώσω εύκολα (γιατί μπορεί να είναι ανώτερος ή μη διαθέσιμος κτλ) τότε τα μεταφέρω (μεταθέτω) σε ένα άτομο πιο εύκολο π.χ
• Μετουσίωση : Μετατρέπω μία αποδεκτή ορμή σε κάτι που είναι κοινωνικά αποδεκτό π.χ κάνω τον θυμό αθλητική επίδοση
• Εκλογίκευση : χρησιμοποιώ την λογική για να αντιμετωπίσω τα αρνητικά συναισθήματα ουσιαστικά αποχρωματίζω την κατάσταση από τα συναισθήματα και την κοιτάζω στυγνά λογικά.

Question 4

Ποια είναι τα στάδια της εξέλιξης της προσωπικότητας

Answer 4

Υπάρχουν 5 στάδια εξέλιξης της προσωπικότητας σύμφωνα με τον Freud . Συνδέονται **με μία περιοχή του σώματος που συγκεντρώνονται η ευχαρίστηση και οι ορμές. Η ένταση δημιουργείται μεταξύ της ικανοποίησης των ορμών αυτού του σταδίου και των κοινωνικών απαιτήσεων που αφορούν την προσωπικότητα. Εάν αυτή η ένταση δεν επιλυθεί , τότε το άτομο θα καθηλωθεί σε αυτό το στάδιο

• Στοματικό (1 χρονών) : Η σεξουαλική ικανοποίηση του παιδιού προέρχεται από το στόμα μέσω του θηλασμού ουσιαστικά. Ο θηλασμός πέρα από την πρόσληψη της τροφής παρέχει και ευχαρίστηση στο παιδί και το ηρεμεί. Εάν το παιδί αισθάνεται άγχος σχετικά με την πρόσληψη της τροφής τότε μπορεί να αισθάνεται εξαρτώμενο από τους άλλους και ουσιαστικά να καθηλωθεί σε αυτό το στάδιο.
• Πρωκτικό (2 χρονών) : Σε εκείνο το στάδιο το άτομο ελέγχει τον σφικτήρα του και παίρνει ικανοποίηση από αυτήν την διαδικασία. Οι γονείς ταυτόχρονα αρχίζουν να έχουν απαιτήσεις από το παιδί. Εάν αυτές οι απαιτήσεις είναι υπερβολικές σχετικά με την καθαριότητα , τότε είναι πιθανό το άτομο να καθηλωθεί σε αυτό το στάδιο και να αναπτύξει το ίδιο υπερβολικές απαιτήσεις
• Φαλλικό (3-6 χρονών) : Τα παιδιά ανακαλύπτουν τα γεννητικά τους όργανα και τον αυνανισμό. O Freud αναφέρει ότι εμφανίζεται το οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Σύμφωνα με αυτό, το αγόρι θέλει να πάρει την θέση του πατέρα του απέναντι στην μάνα και το κορίτσι το αντίστοιχο. Ο Freud αναφέρει ότι αυτή η επιθυμία είναι καθαρά σεξουαλική. Στην διαδικασία όμως αυτή , τα παιδιά αισθάνονται τον φόβο ότι μπορεί ο ομόφυλος γονέας να τους εκδικηθεί. Οπότε υπάρχει μία αντίθεση ή σύγκρουση σε αυτό το κομμάτι εσωτερικά. Μία φυσιολογική αντίδραση και μηχανισμός άμυνας είναι η ταύτιση με τον ομόφυλο γονέα όσον αφορά τις συμπεριφορές τις αξίες κτλ. Είναι και σαν τρόπος αντιμετώπισης καθώς συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να κατακτήσουν τον γονέα. Είναι πολύ σημαντικό στάδιο για την ανάπτυξη των ηθικών αξιών (υπερ-εγώ) και της συνείδησης.
• Λανθάνον (6-12 χρονών) : Τα παιδιά δεν ασχολούνται με το σεξουαλικό κομμάτι αλλά με την ανάπτυξη των γνωστικών και κοινωνικών ικανοτήτων
• Γεννητικό (12- ενηλικίωση) : Σε αυτό το στάδιο αυτό που ενδιαφέρει τα παιδιά είναι η συνουσία. Σε αυτό το στάδιο μπορεί να αναπτυχθούν αισθήματα εξάρτησης και οιδιπόδειο σύμπλεγμα. Αυτά σύμφωνα με τον Freud είναι ο λόγος που δημιουργούνται εντάσεις στην εφηβεία εάν το άτομο μπορέσει να ξεπεράσει αυτήν την ένταση και την επιλύσει τότε θα μπορέσει να αναπτύξει υγιείς και ώριμες σχέσεις.

Question 5

Στάδια ψυχανάλυσης

Answer 5

1. Αρχική φάση : Βλέπουμε την φύση του προβλήματος και την καταλληλότητα του ασθενούς για ψυχανάλυση. Αρχίζουμε και βλέπουμε ένα θέμα το οποίο επαναλαμβάνεται
2. Ανάπτυξη της μεταβίβασης : Εκεί το άτομο αρχίζει και συνδέει τις τωρινές του δυσκολίες με την παιδική ηλικία και τις εμπειρίες αυτής. Σε αυτήν την διαδικασία αρχίζει και βλέπει τον αναλυτή με έναν τρόπο που αντανακλά την σχέση που είχε με τους γονείς του είτε είναι θετική είτε αρνητική. Οπότε έχει μία συναισθηματική εξάρτηση με αυτόν και δημιουργεί πνευματικά μία σχέση που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ο αναλυτής βοηθάει το άτομο να ξεχωρίσει τι είναι πραγματικό και τι είναι φαντασία, τι είναι παρελθόν και τι είναι παρόν.
3. Θεραπευτική επεξεργασία : Το επόμενο στάδιο έχει την επανάληψη, την επεξεργασία και την ενίσχυση. Θέλουμε να επαναφέρουμε στην μνήμη του θεραπευόμενου γεγονότα μείζουσας σημασίας της παιδικής του ηλικίας καθώς αυτό θα του προσφέρει ενόραση για το παρόν και τις τωρινές του καταστάσεις.
4. Επίλυση της μεταβίβασης : Θέλουμε να επιλύσουμε την νευρωτική προσκόλληση του ασθενούς στο πρόσωπο του αναλυτή . Κοιτάμε την πορεία μετά το πέρας της ψυχανάλυσης.