Προσέγγιση κοινωνικής μάθηση

Question 1

Από ποια θεωρία έχει επηρεαστεί η κοινωνική μάθηση και ποια είναι η διαφορά της με αυτήν

Answer 1

Η θεωρία της κοινωνικής μάθησης έχει επηρεαστεί κατά πολύ από τις συμπεριφοριστικές θεωρίες (σαν μετεξέλιξη).
Aυτή η θεωρία εστιάζει πολύ στις κοινωνικές καταβολές της συμπεριφοράς και για αυτό έρχεται πολλές φορές σε ρίξη και διαφωνεί με τις κλασσικές συμπεριφοριστικές θεωρίες και έχει ασκήσει κριτική στις ψυχαναλυτικές θεωρίες και θεωρίες προσωπικότητας .
Ουσιαστικά η διαφωνία με την κλασσική συμπεριφοριστική θεωρία είναι ότι η θεωρία της κοινωνικής μάθησης δεν περιλαμβάνει το κομμάτι των ανταμοιβών και των τιμωριών.

Question 2

Ποια είναι η κριτική που κάνει στην ψυχαναλυτική θεωρία;

Answer 2

Οι Bandura και Mischel πήγαν ενάντια στους ψυχαναλυτές γιατί θεωρούσαν ότι αντιμετώπιζαν μονόπλευρα το κομμάτι της ενόρμησης και του ασυνείδητου με την έννοια ότι δεν μπορεί να επηρεάζει στην διαμόρφωση της προσωπικότητας μόνο οι εσωτερικές συνθήκες. Θεωρούσαν ότι επηρεάζει ένας συνδυασμός από εσωτερικές και περιβαλλοντικές συνθήκες.

Question 3

Ποια ήταν η άποψη των Bandura & Mischel σχετικά με τον συμπεριφορισμό και την ανθρωπιστική προσέγγιση;

Answer 3

Οι Bandura και Mischel θεωρούν ότι δεν μπορεί να υπάρξει συμπεριφορισμός και ανθρωπιστική προσέγγιση σε μία ψυχολογική θεωρία ταυτόχρονα.

Με αυτήν την προσέγγιση είναι συμπεριφοριστές.

Ταυτόχρονα όμως ακολουθούν και την ανθρωπιστική προσέγγιση με την έννοια ότι πιστεύουν ότι υπάρχει ένα δυναμικό εντός του ατόμου που τους οδηγεί προς τον ιδανικό τους εαυτό και τους βοηθάει στο να επιλέγουν πέρα από τις βιολογικές επιταγές τους.

Question 4

Ποια είναι η δομή της προσωπικότητας σύμφωνα με την κοινωνική μάθηση (3);

Answer 4

Η ανάλυση της προσωπικότητας γίνεται με βάση κάποιες γνωστικές λειτουργίες των υποκειμένων βάσει κάποιων δομικών εννοιών :

• δεξιότητες ικανότητεςΑυτοί οι δύο όροι αφορούν την ικανότητα του ατόμου να λύνει προβλήματα και να αφιερώνεται σε έναν σκοπό. Σε αντίθεση με την θεωρία προσωπικότητας , η κοινωνικογνωστική θεωρία αντανακλά την προσωπικότητα στην καθημερινή συμπεριφορά μέσα από τις δεξιότητες και τις ικανότητες του ατόμου. Οι δεξιότητες και οι ικανότητες επίσης μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα τις καταστάσεις στις οποίες εκτίθεται το άτομο και να αφορούν κάποιους τομείς και κάποιους άλλους όχι. Η προσωπικότητα είναι ένα σύνολο ικανοτήτων που είναι διαρκώς μεταβαλλόμενες και είναι εκδηλώσιμες ανάλογα με τις ειδικές περιστάσεις που βρίσκεται το άτομο.
• σκοποίΒάζουμε τον σκοπό για να ενεργοποιούμαστε οι ίδιοι. Θέτουμε προτεραιότητες σε διάφορες καταστάσεις και μακροπρόθεσμα οργανώνουμε την προσωπικότητα μας και δεν επηρεαζόμαστε τόσο στιγμιαία. Βέβαια και οι στόχοι μας είναι μία μεταβαλλόμενη διαδικασία που έχει να κάνει με τι είναι προτεραιότητα μας εκείνη την περίοδο, ποιες είναι οι ανάγκες που έχουμε, ποιες είναι οι συνθήκες του περιβάλλοντος και κατά πόσο μας το επιτρέπουν και ποιες είναι οι ικανότητες μας.
• εαυτόςΗ θεωρία μάθησης το εξετάζει λειτουργικά και όχι δομικά όπως οι περισσότερες θεωρίες. Δηλαδή το άτομο έχει πολλές εικόνες για τον εαυτό του ανάλογα τις περιστάσεις που εκτίθενται και αυτές δεν συνθέτουν ένα αδιάσπαστο σύνολο. Η προσωπικότητα του ατόμου αποτελείται από πολλές διαδικασίες ελέγχου που μπορεί αν διαφέρουν από κατάσταση σε κατάσταση και από χρονική περίοδο σε χρονική περίοδο.Σύμφωνα με τον Bandura αυτό που τελικά ορίζει την αυτο-αντίληψη μας είναι η εκτίμηση / αξιολόγηση.Ουσιαστικά σύμφωνα με αυτήν την διαδικασία όταν το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με μία δύσκολη κατάσταση τότε κρίνει πόσο αποτελεσματική θα είναι η αντιμετώπιση που θα έχει. Βάσει αυτής της κρίσης θα αποφασίσει την τελική ενέργεια, πόσο αφοσιωμένος θα είναι σε αυτήν και πόσο συναισθηματικά εμπλεκόμενος θα είναι.

Question 5

Σε ποιες έννοιες βασίζεται η δυναμική της προσωπικότητας (2) ;

Answer 5

H δυναμική της προσωπικότητας έχει να κάνει με 2 έννοιες :

• Μάθηση μέσω παρατήρησηςΑναφέρεται στην ικανότητα των ατόμων να μαθαίνουν πολύπλοκες συμπεριφορές παρατηρώντας τους γύρω τους. Αυτά τα άτομα λειτουργούν σαν πρότυπα. Να αναφέρουμε εδώ ότι αυτή η διαδικασία της μάθησης συνήθως αναφέρεται με την έννοια της μίμησης και της ταύτισης.Όμως η θεωρία της κοινωνικής μάθησης είναι εντελώς αντίθετη με αυτές τις έννοιες, δηλαδή δεν θεωρεί ότι πρόκεται ούτε για μίμηση ούτε για ταύτιση. Η μίμηση θεωρεί ότι είναι μία καθαρά αυτόματη νοητική διαδικασία χωρίς επεξεργασία της συμπεριφοράς που μιμούμαστε και η ταύτιση είναι η εξ ολοκλήρου υιοθέτηση αυτής της συμπεριφοράς<aside>
  💡 **Μίμηση < Κοινωνική Μάθηση < Ταύτιση**
  
  </aside>Ο Bandura αναφέρει ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ της υιοθέτησης μίας συμπεριφοράς και της εκδήλωσης της . Αυτό εξαρτάται (δηλαδή το εάν θα εκδηλωθεί μία συμπεριφορά) από την τιμωρία ή την ανταμοιβή που θα την συνοδεύει . Με αυτόν τον τρόπο αυτή η θεωρία εντάσσει και την θεωρία της συντελεστικής μάθησης.Επιπλέον αναφέρει ότι το υποκείμενο επηρεάζεται συναισθηματικά και γνωστικά όταν παρατηρεί μία συμπεριφορά ανάλογα με τις συνέπειες που έχει στο πρότυπο. Συγκεκριμένα τα παιδιά μαθαίνουν συγκεκριμένες συναισθηματικές αντιδράσεις ανάλογα με το κατά πόσο συμπάσχουν με το πρότυπο όπως είναι η λύπη ή η χαρά.
• ΑυτορρύθμισηΑυτή η διαδικασία βασίζεται στο ότι οι άνθρωποι θέτουν κάποιους κανόνες από προσωπικές εμπειρίες ή από την διαδικασία της μάθησης που τους βοηθούν να αξιολογούν τις πράξεις τους και τις πράξεις των άλλων. Πέρα όμως από αυτό χρησιμοποιούνται και σαν ενθαρρυντικές αντιδράσεις στις θετικές αξιολογήσεις του εαυτού μας και των άλλων ατόμων. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται αυτο-ενίσχυση. π.χ κάποιος πρέπει να συμπεριφέρεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο και λείπει κάποιος εξωτερικός παράγοντας που θα τον βοηθούσε να ενισχύσει και να διατηρήσει αυτήν την συμπεριφορά. Με την αυτο-ενίσχυση λοιπόν το άτομο μπορεί να λειτουργήσει σαν αυτός ο εξωτερικός παράγοντας και να ανταμείψει τον εαυτό του όταν είναι εντός των ορίων ή να τον τιμωρήσει όταν είναι εκτός.

Question 6

Πώς εφάρμοσε την θεωρία της κοινωνικής μάθησης στα επιθετικά πρότυπα ο Bandura ;

Answer 6

Μία εφαρμογή της κοινωνικής μάθησης που έκανε ο Bandura είναι στην επιθετικότητα. Βάσει αυτής της θεωρίας προσπάθησε να βρει με ποιον τρόπο αναπτύσσονται οι επιθετικές συμπεριφορές, τι είναι αυτό που τις προκαλεί και με ποιον τρόπο διατηρούνται. Κατέληξε στο ότι προέρχεται από 2 παράγοντες :

• παρατήρηση επιθετικών προτύπων
• άμεση εμπειρία

Δηλαδή μπορεί αν υπάρχει βία στο οικογενειακό περιβάλλον για την ένταξη σε μία κοινωνική ομάδα ή παρατήρηση της βίας στις ομαδικές σχέσεις ή παρατήρηση επιθετικών προτύπων στα ΜΜΕ.

Η ενεργοποίηση των επιθετικών προτύπων προέρχεται είτε από :

• οδυνηρά συναισθήματα
• επιβράβευση με οποιονδήποτε τρόπο μετά από την επιθετική συμπεριφορά

Φυσικά δεν σημαίνει ότι η βίωση τέτοιων καταστάσεων και συναισθημάτων έχει ως μονόδρομο την εκδήλωση βίας. Έχει να κάνει και με το πώς ερμηνεύει κάποιος τις καταστάσεις που του συμβαίνουν.