ΠΑΓΚΡΕΑΣ Flashcards
Έκτοπο Πάγκρεας ?
συγγενής ανωμαλία: πιο συχνά στο 12δάκτυλο, στόμαχο (προκαλει αιμορραγία, εξέλκωση ή πυλωρική στένωση) τη νήστιδα, σε εκκόλπωμα Meckel, στο φύμα του Vater->αποφρακτικό ίκτερο
i. Μακρο:εμφανίζεται υποβλεννογόνια ως σκληρά, πολυλοβωτά οζίδια
ii. Μικρο: συνίσταται από κυψέλες και πόρους και στο 1/3 των περιπτώσεων από νησίδια
Οξεία παγκρεατίτιδα ? (6)
χαρακτηρίζεται από οξεία εμφάνιση κοιλιακού πόνου (οφείλεται στην ενζυματική νέκρωση και φλεγμονή τ.παγκρέατος)
i. Αυξηση παγκρεατ.ένζυμων (αμυλάση και λιπάση) σε αίμα + ούρα
ii. Απελευθέρωση παγκρεατ. λιπασών οδηγεί σε νέκρωση του λίπους μέσα και γύρω από το πάγκρεας
Πρωτεόλυση και καταστροφή παγκρεατ. παρεγχύματος
Νέκρωση τοιχώματος των αγγείων και αιμορραγία
Λιπονέκρωση από λιπάσες
Συνοδός οξεία φλεγμονώδης διήθηση
iii. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις βλάβη των αγγείων οδηγεί σε ενδοπαρεγχυματική αιμορραγία->οξεία αιμορραγική παγκρεατίτιδα
iv. Μακρο: διόγκωση, οίδημα του παγκρέατος ως εκτεταμένη αιμορραγική διήθηση και νέκρωση. Στο πάγκρεας, το μεσεντέριο και το περιτόναιο αναγνωρίζονται κίτρινες πλάκες και οζίδια, που αφορούν σε εστίες λιπονέκρωσης
v. Μικρο: 1) ομογενοποίηση των κυψελιδικών κυττάρων 2) διάταση των πόρων με εκφύλιση του επιθηλίου τους 3) διάχυτο διάμεσο οίδημα 4) λευκοκυτταρική διήθηση και ινοβλαστική αντίδραση
περιοχές λιπονέκρωσης: ΠΜΠ ουδετερόφιλα, και αργότερα από αφρώδη ιστιοκύτταρα (έχουν φαγοκυτταρώσει λίπος) και μακροφάγα, αποτιτανώσεις
vi. ανεξάρτητα από το αίτιο σημαντικό εκλυτικό γεγονός στην οξεία παγκρεατίτιδα είναι η ενεργοποίηση του θρυψινογόνου και ο σχηματισμός θρυψίνης, η οποία ενεργοποιεί άλλα προένζυμα, που κατόπιν συμμετέχουν στη διαδικασία της αυτοπεψίας
Προδιαθεσικοί παράγοντες Οξείας παγκρεατίτιδας;;
χολολιθίαση+ αλκοολισμός: υπεύθυνοι για 80% των περιπτώσεων
i. Μεταβολικοί: αλκοόλ, υπερλιποπρωτεϊναιμία, υπερασβεστιαιμία, φάρμακα
ii. Μηχανικοί: χολόλιθοι, τραύμα
iii. Αγγειακοί: καταπληξία, εμβολή, οζώδης πολυαρτηρίτιδα
iv. Λοιμώδεις: παρωτίτιδα, ιός Coxsackie, μυκόπλασμα
Χρόνια παγκρεατίτιδα??
χαρακτηριστικά εμφανίζεται με κοιλιακό άλγος. Έχουν περιγραφεί δυο μορφές:
i. Χρόνια αποφρακτική : Οφείλεται σε στένωση ή απόφραξη των παγκρεατικών πόρων, συνήθως από καρκίνωμα ή λίθους. Στην τελευταία περίπτωση ονομάζεται χρόνια λιθιασική παγκρεατίτιδα
ii. Χρόνια αποτιτανωτική: πιο συχνή (95% των περιπτώσεων)
iii. Μακρο: σκληρό και οζώδες πάγκρεας
iv. Μικρο: διάταση των πόρων και των κυψελίδων, πλακώδης μετάπλαση, ενδοαυλικά ηωσινοφιλικά βύσματα βλεννοπρωτεϊνης, ατροφία των κυψελίδων και ίνωση
v. Οι κυριότερες επιπλοκές της χρόνιας παγκρεατίτιδας είναι ο σχηματισμός ψευδοκύστεων και ψευδοανευρυσμάτων
Αδενοκαρκίνωμα των εκφορητικών πόρων ??
το πιο συχνό κακόηθες νεόπλασμα του παγκρέατος (85% των περιπτώσεων), εμφανίζεται σε ηλικίες 60-68 ετών με μια μικρή υπεροχή στους άντρες. Υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ καπνίσματος και ανάπτυξης αδενοκαρκινώματος του παγκρέατος
i. Εντοπίζεται στην κεφαλή στα 2/3 των περιπτώσεων
ii. Μακρο: ασαφώς περιγεγραμμένο, σκληρό, με κιτρινόφαιη επιφάνεια διατομής, εξωπαγκρεατική επέκταση είναι συχνή
iii. Μικρο: παρουσία αδενικών σχηματισμών και πολύ συχνά εμφανίζουν περινευρική διήθηση; με ειδική χρώση PAS αναγνωρίζεται η παρουσία βλέννης
iv. Μετάσταση αδενοκαρκινώματος των εκφορητικών πόρων: στους περιπαγκρεατικούς λεμφαδένες; οι πιο συχνές θέσεις απομακρυσμένων μεταστάσεων: ήπαρ, περιτόναιο, πνεύμονες, επινεφρίδια, οστά, δέρμα και ΚΝΣ
Βλεννώδη κυστικά νεοπλάσματα???
εντοπίζεται συνήθως στο σώμα ή την ουρά και παρουσιάζεται ως μεγάλες πολύχωρες κυστικές μάζες, οι οποίες επενδύονται από ψηλό κυλινδρικό επιθήλιο, που παράγει βλέννη και σχηματίζει θηλές. Συχνά συνυπάρχει αποτιτάνωση του τοιχώματος της κύστης
i. Με βάση τα μορφολογικά χαρακτηριστικά διακρίνονται σε καλοήθη (βλεννώδες κυσταδένωμα), οριακής κακοήθειας και κακοήθη (βλεννώδες κυσταδενοκαρκίνωμα, όταν αναγνωριστεί σαφής διήθηση του τοιχώματος)
Νεοπλάσματα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος??
εμφανίζονται στους ενήλικες και εντοπίζονται στο σώμα ή την ουρά του παγκρέατος
i. Μακρο: όγκοι ρόδινου χρώματος που δεν περιβάλλονται από κάψα
ii. Μικρο: μικρά, σχετικά ομοιόμορφα κυβοειδή κύτταρα, με κεντρικό πυρήνα, ηωσινόφιλο ΚΥΤ
Νεοπλάσματα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος- Ειδικοί τύποι??
γλυκαγόνωμα, ινσουλίνωμα, γαστρίνωμα
Γαστρίνωμα: νεόπλασμα από κύτταρα G που εκκρίνουν γαστρίνη.
Εντοπίζεται σε πάγκρεας, περιπαγκρεατικούς ιστούς, τοίχωμα 12δακτύλου και πυλωρική μοίρα στομάχου.
Το σύνδρομο Zollinger-Ellison οφείλεται στην υπερπαραγωγή γαστρίνης και χαρακτηρίζεται από αυξημένες γαστρικές εκκρίσεις και έλκη στομάχου και 12δακτύλου
Στοιχεία κακοήθειας στα νεοπλάσματα ενδοκρινούς μοίρας παγκρέατος?
i. Καλά διαφοροποιημένοι ενδοκρινείς όγκοι: Καλή βιολογική συμπεριφορά, απουσία αγγειακής διήθησης ή εξωπαγκρεατικής επέκτασης, μέγεθος όγκου >2cm, < 2% Κi67/ΜΙΒ1
ii. Αβέβαιης βιολ. συμπεριφοράς: απουσία εξωπαγκρ. επέκτασης Αλλά με 1 ή > από τα κάτωθι: μέγεθος όγκου > 2cm, διήθηση αγγείων, > 2% Κi67/ΜΙΒ1
iii. Καλά διαφοροποιημένα ενδοκρινικά καρκινώματα: οποιοδήποτε νεόπλασμα με μακροσκοπική τοπική διήθηση και / ή μεταστάσεις
Σύνδρομα Πολλαπλής Ενδοκρινικής Νεοπλασίας (ΜΕΝ) ?
κληρονομούνται με σωματικό επικρατούντα χαρακτήρα και χαρακτηρίζονται από υπερπλασία ή νεοπλασματική εξεργασία σε περισσότερους από έναν ενδοκρινείς αδένες. ΜΕΝ Ι, ΜΕΝ ΙΙ, ΜΕΝ ΙΙΙ
