ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΜΑΛΑΚΑ ΜΟΡΙΑ Flashcards
Οστεοειδές οστέωμα?
καλόηθες νεόπλασμα κυρίως στη μετάφυση του μηριαίου και στην κνήμη, 20-30ετών, πιο συχνά σε άντρες. < 2 εκ. Χαρακτηρίζεται από εντοπισμένο, κυρίως νυχτερινό πόνο, ο οποίος συνήθως ανακουφίζεται με ασπιρίνη.
i. Μακρο: περίγραπτη αλλοίωση που προσβάλλει το φλοιό και μυελό τ.οστού, με χαρακτηριστική ακτινολογική εικόνα. Παρουσία μιας κεντρικής αγγειοβριθούς περιοχής με έντονη οστεοβλαστική δραστηριότητα (πυρήνας), η οποία είναι ακτινοδιαυγής και περιβάλλεται από μια στεφάνη σκληρωτικού οστού
ii. Θεραπεία εκλογής: τοπική ευρεία εκτομή
Οστεοβλάστωμα?
κυρίως στη ΣΣ (μπορεί και σε ιερό οστό), σε ασθενείς 10-20 ετών, συχνότερα στους άντρες
i. Μακρο: >1,5-2 cm, απουσία περιφερικής στεφάνης αντιδραστικού οστού
Οστεοσάρκωμα?
κακοήθης νεόπλασμα μεσεγχυματικής αρχής, που εξ’ορισμού παράγει οστεοειδές. Αποτελεί το συχνότερο πρωτοπαθές κακοήθης όγκο τα.οστών, αν εξαιρεθεί το πολλαπλό μυέλωμα (νεόπλασμα από Β-κύτταρα) ,προσβάλλει συχνότερα τους άντρες 20ετών, στην περιοχή γύρω από το γόνατο
i. Μακρο: μεγάλη μάζα χωρίς σαφή όρια στη μετάφυση του οστού. Επεκτείνεται τόσο προς τα έσω, δηλ. προς τη μυελική κοιλότητα, όσο και προς τα έξω, προς τα παρακείμενα μαλακά μόρια
ii. Μικρο: κύριο γνώρισμα είναι ο σχηματισμός οστεοειδούς από κακοήθη μεσεγχυματικά κύτταρα που εμφανίζουν μεγάλη πυρηνική πλειομορφία και άφθονες μιτώσεις. Αρκετά νησίδια οστεοειδούς που περιβάλλονται από κακοήθεις οστεοβλάστες
iii. Ταξινόμηση: α) σε πρωτοπαθείς όγκους, που αναπτύσσονται de novo, και β) σε δευτεροπαθή νεοπλάσματα, που εμφανίζονται σαν επιπλοκή προϋπάρχουσας νόσου (όπως η νόσος Paget) ή μετά από έκθεση σε ακτινοβολία
iv. Μετάσταση: αιματογενείς μεταστάσεις κατά το χρόνο διάγνωσής τους. Οι πνεύμονες είναι η πιο συχνή θέση μεταστάσεων
Οστεοχόνδρωμα?
(εξοστώσεις) πιθανώς αντιπροσωπεύει πιο πολύ δυσμορφία, παρά αληθές νεόπλασμα, και είναι αρκετά συνηθισμένο, 20-30 ετών, στη μετάφυση των μακρών σωληνοειδών οστών ως πλατιές οστικές εκφύσεις, που είναι προσκολλημένες στον οστικό φλοιό
i. Ιστολογικά: αποτελούνται από ώριμο οστό με χόνδρινη καλύπτρα. Τα περισσότερα έχουν καλοήθη πορεία
Χόνδρωμα?
καλοήθης αλλοίωση, που εμφανίζεται στα μικρά οστά των χεριών και των ποδιών, συνήθως σε ηλικίες 30-50 ετών και μπορεί να είναι μονήρη ή πολλαπλά. Σαν popcorn
i. Μικρο: ώριμο υαλοειδή χόνδρο και φυσιολογικά χονδροκύτταρα
Χονδροσάρκωμα?
κακόηθες νεόπλασμα που συνίσταται από κακοήθη μεσεγχυματικά κύτταρα που παράγουν ένα χόνδρινο στρώμα. 2οι πιο συχνοί κακοήθεις μη αιμοποιητικοί όγκοι των οστών, μετά το οστεοσάρκωμα. Εμφανίζεται στα 60ετείς και αναπτύσσεται στα κεντρικά τμήματα του σκελετού: οστά ώμου, πυέλου, εγγύς μηριαίο και πλευρές
i. Μακρο: μια μεγάλη μάζα χωρίς σαφή όρια, μέσα στη μυελική κοιλότητα, η οποία συχνά διαβρώνει το φλοιό
ii. Μικρο: ποικίλει πολύ στην εμφάνιση. Αναγνωρίζονται καλά διαφοροποιημένα νεοπλάσματα με ελάχιστη κυτταρολογική ατυπία
Γιγαντοκυτταρικός όγκος οστών?
20% των καλοήθων όγκων των οστών. Εντοπίζεται συνήθως στην επίφυση των μακρών οστών, ηλικία: 20-40 ετών, με μια μικρή υπεροχή στις γυναίκες. Συχνά υποτροπιάζουν μετά από μια απλή απόξεση.
i. Λυτικές βλάβες που διαβρώνουν το φλοιό, και είναι σχεδόν πάντα μονήρεις
ii. Μικρο: μεγάλα πολυπύρηνα γιγαντοκύτταρα που είναι αντιδραστικά και όχι νεοπλασματικά, και προέρχονται από μακροφάγα. Το νεοπλασματικό στοιχείο αποτελείται από ωοειδή ή ατρακτόμορφα μονοπύρηνα κύτταρα, με άφθονες μιτώσεις
Σάρκωμα Ewing?
αρχέγονο κακόηθες νεόπλασμα τ.οστών και των μαλακών μορίων, που προσβάλλει κυρίως παιδιά και εφήβους (10-20 ετών). Συνολικά είναι ο 3ος σε συχνότητα κακοήθης όγκος των οστών.Εμφανίζεται με πόνο, που συχνά συνοδεύεται από τοπική φλεγμονή. Υπάρχει μια χρωμοσωμική αντιμετάθεση μεταξύ των χρωμοσωμάτων 11 και 22
i. Μακρο: μαλακή μάζα, με περιοχές αιμορραγίας και νέκρωσης, μέσα στη μυελική κοιλότητα, συνήθως στο μηριαίο, την κνήμη και τη λεκάνη. Συνήθως εντοπίζεται στη διάφυση, αλλά συχνά διασπείρεται και σε άλλες θέσεις. Καθώς μεγαλώνει, επεκτείνεται στο φλοιώδες οστό και το περιόστεο(«φύλλα κρεμμυδιού»)
ii. Μικρο: κυτταροβρίθεια, άφθονα αρχέγονα κύτταρα, με μικρούς σχετικά ομοιόμορφους πυρήνες και ελάχιστο ΚΥΤ. Με ειδική χρώση (PAS) αναδεικνύεται η ύπαρξη γλυκογόνου στο ΚΥΤ
Λίπωμα?
καλόηθες νεόπλασμα που συνίσταται από ώριμα «λευκά» λιποκύτταρα, συνήθως 40-60 ετών, σπάνια σε παιδιά, συχνότερα σε παχύσαρκους
i. Μακρο: περίγραπτο ,κίτρινη, λιπαρή επιφάνεια διατομής, συνήθως <10 εκ.
ii. Μικρο: λόβια ώριμων λιποκυττάρων, λιποκύτταρα λίγο μεγαλύτερα από τα φυσιολογικά, ελάχιστη πλειομορφία στο μέγεθος και το σχήμα, όχι ευκρινές αγγειακό δίκτυο (αν και υπάρχει),λεπτή ινώδης κάψα
Λιποσάρκωμα?
i. Μυξοειδες: κακόηθες νεόπλασμα που συνίσταται από ομοιόμορφα στρογγύλα ή ωοειδή πρωτόγονα μη-λιπογενή μεσεγχυματικά κύτταρα και έναν ποικίλο αριθμό μικρών λιποβλαστών δίκην σφραγιστήρος δακτυλίου μέσα σε ένα κυρίαρχο μυξοειδές στρώμα με χαρακτηριστικά διακλαδιζόμενο αγγειακό δίκτυο. Εδώ ανήκει και το στρογγυλοκυτταρικό λιποσάρκωμα. 2ο πιο συχνό λιποσάρκωμα (30%), στην 3η -5η δεκαετία
ii. Μικρο: απουσία α) πυρηνικής πλειομορφίας, γιγαντοκυττάρων, β) αξιοσημείωτης μιτωτικής δραστηριότητας, αυξημένη κυτταροβρίθεια, στρογγυλοκυτταρική μορφολογία: χειρότερη πρόγνωση
iii. Μακρο: περίγραπτος, πολυοζώδης, ενδομυικός όγκος:
φαιά, ζελατινώδης επιφάνεια διατομής στα νεοπλάσματα χαμηλής κακοηθείας
λευκή, σαρκώδης εμφάνιση, στα νεοπλάσματα υψηλής κακοηθείας
Πλειόμορφο λιποσάρκωμα?
υψηλού βαθμού κακοηθείας, που περιέχει ποικίλο αριθμό πλειόμορφων λιποβλαστών, το σπανιότερο λιποσάρκωμα (5%), >50 ετών, συνήθως στα άκρα
i. Μακρο:
ii. Μικρο: α) πλειόμορφο-ατρακτοκυτταρικό σάρκωμα, υψηλού βαθμού κακοηθείας, με διάσπαρτους λιποβλάστες β) πλειόμορφο σάρκωμα υψηλού βαθμού κακοηθείας με επιθηλιόμορφα κύτταρα και διάσπαρτους λιποβλάστες γ) νεόπλασμα ομοιάζον με μυξοϊνοσάρκωμα με λιποβλάστες δ) πλειόμορφοι λιποβλάστες
Λειομυοσάρκωμα?
κακόηθες νεόπλασμα που συνίσταται από κύτταρα με σαφή χαρακτηριστικά λείων μυϊκών κυττάρων
i. Μακρο: σαρκώδης μάζα, με ευρθρόφαιη επιφάνεια διατομής
ii. Μικρο: α) διαπλεκόμενες δεσμίδες ατρακτόμορφων κυττάρων β) αυξημένη κυτταροβρίθεια γ) περιοχές πηκτικής νέκρωσης
Συνοβιοσάρκωμα?
μεσεγχυματικός όγκος από ατρακτόμορφα κύτταρα που επιδεικνύει ποικίλου βαθμού επιθηλιακή διαφοροποίηση (και αδενική) και έχει μια συγκεκριμένη χρωμοσωμική αντιμετάθεση t(X;18) (p11;q11)
