Αγγελή - Εμβόλια, Λοιμώξεις Flashcards
Ποιες είναι οι στρατηγικές επιβίωσης ιών;
- μακρά λανθάνουσα περίοδος πριν εκδηλωθεί βαριά νόσος/θάνατος (HIV)
- ταχεία μετάδοση- ακόμη και σε σύντομη/οξεία νόσο (ιοί γρίπης και ευλογιάς)
- κύκλος ζωής παθογόνων περιλαμβάνει ξενιστές διαφόρων ειδών (ιός Δυτικού Νείλου πτηνά-κουνούπια-άνθρωπος)
Ποια η έμφυτη απόκριση σε ιογενείς λοιμώξεις;
επαγωγής IFN α και β,
σύνδεσης IFN-α και IFN-β στα ΝΚ→διεγείρει τη
λυτική τους δράση
Ποια η αντιμετώπιση ιικών λοιμώξεων με αντισώματα;
*περιορισμός εξάπλωσης κατά την οξεία μόλυνση ΚΑΙ
προστασία από επαναμολύνσεις
αντίσωμα ειδικό για ιικό υποδοχέα εμποδίζει πρόσδεση στα
κύτταρα του ξενιστή→ τη μόλυνση ή σύντηξη ιικού ελύτρου
Πότε λαμβάνει χώρα η κυτταρομεσολαβητική ανοσία;
όταν έχουμε εγκατάσταση μόλυνσης δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν τα αντισώματα
Tc και TH1 –> έκκριση IL-2, INF-γ, TNF
Πώς διαφεύγουν οι ιοί;
*παρεμπόδιση παρουσίασης αντιγόνου από προσβεβλημένα κύτταρα, πχ μέσω αναστολής TAP οπότε δεν παρουσιάζονται από τα MHC I
μείωση επιφανειακής έκφρασης MHC I
συνεχής μεταβολή αντιγόνων
*επαγωγή γενικευμένης ανοσοκαταστολής (άμεση προσβολή και λύση λεμφοκυττάρων/μακροφάγων & καταστολή παραγωγής κυτταροκινών πχ HIV
Ποιος ο ρόλος της χημικής ανοσίας απέναντι στους ιούς;
Εκκριτική IgA Παρεμπόδιση προσκόλλησης →
προφύλαξη από μόλυνση ή επαναμόλυνση
π.χ. σε επιθηλιακά κύτταρα βλενογόννων
IgG, IgM, IgA Παρεμπόδιση σύντηξης της κυτταρικής μεμβράνης ξενιστή με τον ιικό φάκελλο
IgG, IgM Διευκόλυνση φαγοκυττάρωσης ιικών
σωματιδίων, συγκόλληση (IgM)
Συμπλήρωμα ενεργοποιημένο από
IgG, IgM , Οψωνισμός από C3b και λύση των ιϊκών
σωματιδίων από MAC
Ποιος ο ρόλος της κυτταρομεσολαβητικής ανοσίας έναντι ιών;
Κυτταροτοξικά Τ (CTLs), IFN-γ από Tc, TΗ
Άμεση αντιική δράση, θανάτωση των μολυσμένων κυττάρων
ΝΚ και μακροφάγα - Καταστροφή των μολυσμένων κυττάρων μέσω κυτταροτοξικότητας που εξαρτάται
από το αντίσωμα (ADCC)
Πώς αντιμετωπίζονται οι μυκητιακές νόσοι;
έμφυτη ανοσία-φραγμοί, φυσιολογική χλωρίδα
βλεννογόνων (αντιβιοτικά ευρέως φάσματος
–σύστημα συμπληρώματος εναλλακτική οδός και λεκτίνης
Σε ποιον υποδοχέα προσδένεται ο Covid-19;
συγγένεια πρόσδεσης στον υποδοχέα ανθρώπου ACE2 επιθηλιακών κυττάρων (κυρίως φάρυγγα και πνευμόνων)
Ποιο είναι το ιδανικό εμβόλιο;
Μειωμένο κόστος Σταθερότητα σε υψηλές θερμοκρασίες Αποτελεσματικότητα ΜΙΑΣ δόσης Εφαρμογή για πολλά νοσήματα Χορήγηση μέσω βλεννογόνων Δυνατότητα χορήγησης σε μικρές ηλικίες
Τι γνωρίζετε για τη παθητική ανοσοποίηση;
ΧΟΡΗΓΕΙΤΑΙ όταν έκθεση σε αλλαντίαση, τέτανο, διφθερίτιδα, παρωτίτιδα,
λύσσα, δήγματα φιδιών ή εντόμων ΌΧΙ ενεργοποίηση ανσ συστήματος→ ΌΧΙ
επαγωγή ανσ μνήμης → προστασία μικρής διάρκειας
Τι γνωρίζετε για την ενεργητική ανοσοποίηση;
Στόχος → επαγωγή προστατευτικής ανοσολογικής απόκρισης και μνήμης
ΕΠΑΓΕΤΑΙ φυσικά από λοίμωξη ή τεχνητά μέσω ΕΜΒΟΛΙΟΥ
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ αντιγονοειδικών Τ και Β κυττάρων → μνήμης
Τι είναι η ανοσία της αγέλης;
ΌΧΙ 100% αποτελεσματικότητα εμβολίων, ΟΜΩΣ αν πλειονότητα ανοσία ΧΑΜΗΛΗ πιθανότητα έκθεσης και προσβολής –> ΑΝΟΣΙΑ ΤΗΣ ΑΓΕΛΗΣ
Τι μπορεί να είναι ο ανοσογόνος παράγοντας που περιέχεται στα εμβόλια;
θυμοεξαρτώμενο ή Τ εξαρτώμενο αντιγόνο (πρωτεΐνες): Ισχυρά αντιγόνα, παρέχουν ανοσία μακράς διάρκειας και με μικρό # δόσεων
Ενεργοποίηση Τ και Β λεμφοκυττάρων → δημιουργία Τ και Β κυττάρων μνήμης και αντισώματα IgG, IgA και IgM
Μη θυμοεξαρτώμενα ή Β εξαρτώμενα αντιγόνα:
Μεγάλα μόρια-ενεργοποιούν απευθείας Β λεμφοκύτταρα και παράγουν βραχύβια αντισώματα IgG2 και IgM και ελάχιστα Β κύτταρα μνήμης
Σύνδεση πολυσακχαρίτη (μη θυμοεξαρτώμενο ασθενές αντιγόνο) με πρωτεΐνες φορείς →ισχυρό θυμοεξαρτώμενο αντιγόνο στα συζευγμένα εμβόλια
Τι γίνεται μετά τη χορήγηση του εμβολίου;
Πυροδοτείται φλεγμονώδης αντίδραση (φυσική ανοσία) μέσω ενεργοποίησης των PRRs
[υποδοχείς αναγνώρισης προτύπου-pattern recognition receptors]
π.χ. υποδοχείς τύπου Toll (σε δενδριτικά, μονοπύρηνα-μακροφάγα, ουδετερόφιλα και
ΝΚ κύτταρα τα οποία ενεργοποιούν Τ και Β λεμφοκύτταρα της ειδικής ανοσίας) //
έκκριση προφλεγμονωδών κυτταροκινών και χημειοκινών
Τα δενδριτικά κύτταρα που φέρουν το αντιγόνο μεταναστεύουν από το σημείο του
εμβολιασμού προς τα δευτερογενή λεμφικά όργανα όπου συναντώνται με παρθένα Τ
λεμφοκύτταρα τα οποία και ενεργοποιούνται
Επάγεται πολλαπλασιασμός και διαφοροποίηση Β λεμφοκυττάρων σε πλασματοκύτταρα
α] πλασματοκύτταρα με ταχεία παραγωγή αντισωμάτων IgM και IgA για μη θυμοεξαρτώμενα
αντιγόνα
β] πλασματοκύτταρα με βραδεία παραγωγή αντισωμάτων IgGγια θυμοεξαρτώμενα αντιγόνα και
δημιουργία και Β λεμφοκυττάρων μνήμης
Τι είναι τα ΕΜΒΟΛΙΑ ΖΩΝΤΑΝΩΝ ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ;
Ο μικροοργανισμός έχει χάσει τη λοιμογονικότητά του, ωστόσο μπορεί να αναπτύσσεται και προκαλεί ανοσολογική απόκριση, πιθανότητα ωστόσο εμφάνισης επιπλοκών πχ εγκεφαλίτιδα με εμβόλιο ιλαράς
*Γενετική μηχανική ΕΞΑΣΘΕΝΗΣΗ επιλεκτική εξάλειψη γονιδίων ρύθμισης λοιμογονικότητας
Τι είναι τα εμβόλια με ΑΔΡΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ Ή ΝΕΚΡΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ;
Αδρανοποίηση με θέρμανση (? εκτεταμένη μετουσίωση πρωτεϊνών ) ή χημική
κατεργασία –> επάγεται ανοσολογική απόκριση αλλά όχι πολλαπλασιασμός
*ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ αναμνηστικές δόσεις ώστε ανοσία ξενιστή
Δεν έχουμε πιθανότητα μετάπτωσης σε λοιμογόνα στελέχη
κλασικό αντιγριπικό εμβόλιο
Τι περιέχουν τα εμβόλια κλωνοποιημένων μακρομορίων;
Αδρανοποιημένες εξωτοξίνες ή τοξοειδή
Παθογόνα βακτήρια (διφθερίτιδας, τετάνου) παράγουν εξωτοξίνες που ευθύνονται για
συμπτώματα λοίμωξης
Εξωτοξίνη-αδρανοποιείται χημικά →τοξοειδές
ΠΑΘΗΤΙΚΗ ανοσία μέσω χορήγησης αντισωμάτων έναντι τοξοειδούς
Βακτηριακά πολυσακχαριτικά έλυτρα
Υδρόφιλο πλσκχρ έλυτρο (λοιμογονικότητα)
Ανασυνδυασμένα μικροβιακά αντιγόνα
Γονίδια που κωδικοποιούν επιφανειακά αντιγόνα ιών, βακτηρίων, πρωτοζώων
κλωνοποιούνται σε κυτταρικά συστήματα έκφρασης και τα αντιγόνα που εκφράζονται –
ανάπτυξη εμβολίων
ΕΜΒΟΛΙΟ ηπατίτιδας Β
Συνθετικά πεπτίδια όχι γιατί σπάνια προκαλούν χυμική / κυτταρομεσολαβητική ανοσία
Γιατί είναι χρήσιμα τα συζευγμένα εμβόλια;
Μειονέκτημα πολυσακχαριτικών εμβολίων ΔΕ ΔΙΕΓΕΙΡΟΥΝ ΤΗ κύτταρα, διεγείρουν Β → παραγωγή IgM με ελάχιστη παραγωγή κυττάρων μνήμης
Σύζευξη πολυσακχαριτικού αντιγόνου με
πρωτεΐνη-φορέα –> διεγείρη ΤΗ, παραγωγή Β κυττάρων μνήμης και όχι Τ μνήμης
Τι είναι τα εμβόλια πολυσθενών υπομονάδων;
τεχνική ανάπτυξης πολυσθενών εμβολίων (ώστε να παρουσιάζουν στο ΑΣ πολλαπλά αντίγραφα πεπτιδίου ή μίγμα
διαφορετικών πεπτιδίων // μεμβρ. πρ. ιού γρίπης, ιλαράς, ηπατίτιδας Β, HIV)
(συζευγμένα εμβόλια)
Τι είναι τα εμβόλια DNA;
ενδομυϊκή χορήγηση πλασμιδιακού DNA για αντιγονικές πρωτεΐνες →πρόσληψη και έκφρασή του από μυϊκά κύτταρα κ δενδριτικά
Πλεονεκτήματα : η πρωτεΐνη εκφράζεται στον ξενιστή σε φυσική μορφή (vs μετουσίωση) χυμική+κυτ/κη ανοσία, παρατεταμένη έκφραση →μνήμη / δοκιμές –ελονοσία, AIDS, Ebola, ερπητοϊοί, SARS
Ποια είναι τα εμβόλια με γενετικά τροποποιημένους φορείς;
Εισαγωγή γονιδίων για αντιγόνα παθογόνων μικροοργανισμών σε εξασθενημένους ιούς ή βακτήρια που ως φορείς πολλαπλασιάζονται και εκφράζουν το προϊόν
ΦΟΡΕΙΣ: ιός δαμαλίτιδας, γρίπης πτηνών, πολιομυελίτιδας, αδενοϊοί…
