Wprowadzenie do POiZ Flashcards
Współczesne kierunki rozwoju psychologii pracy
-
Psychologia inżynieryjna (ergonomia)
dopasowanie pracy do człowieka -
Psychologia doboru zawodowego
dopasowanie człowieka do pracy, zarządzanie zasobami ludzkimi -
Społeczna psychologia pracy
dopasowanie człowieka do innych ludzi w środowisku pracy
POiZ jest połączeniem…
psychologii społecznej i pracy, nauk o zarządzaniu i organizacji i socjologii organizacji
Etapy rozwoju psychologii organizacji i zarządzania
- Czasy prehistoryczne – zarządzanie ludźmi w grupach
-
Rewolucja przemysłowa XVIII-XIX przemysł 1.0
bardziej systematyczne podejście do zarządzania -
3 szkoły zarządzania
klasyczna, behawioralna i ilościowa -
Najnowsze podejście do organizacji
podejście systemowe i podejście sytuacyjne
Na jakie dzieli się klasyczna szkoła zarządzania?
-
Naukową organizację pracy
(naukowa szkoła zarządzania, TAYLORYZM) -
Klasyczną teorię organizacji
(kierunek administracyjny, szkoła uniwersalistyczna)
W jakich latach królowała i jakich przedstawicieli miała Naukowa Organizacja Pracy?
Cel: potrzeba zwiększenia pracy wykonawczej
1885-1920
- Robert Owen - prekursor naukowej organizacji pracy
- Taylor - twórca naukowej organizacji pracy
- Gantt
- Gilbrethowie
- Adamiecki
- Ford
Co dla Naukowej organizacji pracy zrobił Gantt?
- wprowadził system premiowy
- jawna ocena pracy każdego pracownika - podsumowanie wyników każdego na koniec dnia przed wszystkimi
- system wykresów programowania produkcji tzw. wykresy Gannta (przydatne np. do układania harmonogramu płac)
Co dla Naukowej organizacji pracy zrobili Gilbrethowie?
- metoda badania pracy (przebiegu i czasu trwania ruchów roboczych) w celu eliminowania nieefektywności
- wymyślili metodę cyklografii - robienie zdjęcia pracownikowi w ciemnym pomieszczeniu - kiedy do łokci miał przyczepione żaróweczki i analizowali jego ruchy →
- klasyfikacja ruchów elementarnych, 18 mikroruchów tzw. therbligów
- w pracy “psychologia zarządzania” szczególny akcent położyli na zagadnienia dotyczące szkoleń i motywacji do pracy
Co dla Naukowej organizacji pracy zrobił Adamiecki?
- najwybitniejszy przedstawiciel naukowej organizacji pracy w Polsce
- Racjonalizacja pracy zespołowej - zbyt niska wydajność nie jest efektem złej pracy robotników, ale nierównomiernego podziału pracy
- sformułował 3 prawa: prawo harmonii doboru, działania i duchowej
- jako pierwszy zwrócił uwagę na znaczenie czynnika psychologicznego
Jakie aspekty psychologiczne wniosła naukowa organizacja pracy do POIZ?
- dobór pracowników
- szkolenie pracowników
- ocena efektów pracy i połączonego systemu wynagradzania (motywowanie pracowników)
- metody analizy pracy
W jakich latach królowała Klasyczna Teoria Organizacji i jakich miała przedstawicieli?
LATA 1920-1950
Fayol, Weber, Bernard
Co do Klasycznej Teorii Organizacji wprowadził Fayol?
-zarządzania można się nauczyć pod warunkiem, że znane są jego podstawowe zasady i sformułowana zostanie ogólna teoria.
- odział działaności gospodarczej na 6 czynności (funkcji) przedsiębiorstwa: techniczne, handlowe, finansowe, rachunkowe, ochronne, administracyjne (kierownicze)
Czynności administracyjne (kierownicze) Fayol definiował za pomocą jakich 5 funkcji?
- planowania (obmyślanie kierunku działania)
- organizowania (mobilizowanie zasobów materialnych i niematerialnych)
- rozkazywania (wyznaczanie kierunku działania)
- koordynowania (zapewnienie harmonijnego funkcjonowania zasobów i działań organizacji)
- kontrolowania (sprawdzanie przebiegu realizacji celów)
14 zasad administracji (zasad zarządzania) wg Fayola np:
- zasada autorytetu
- jedności rozkazodawstwa (otrzymuje polecenia w strukturze organizacyjnej bezpośrednio od jednego przełożonego)
- jednolitość kierownictwa - kierownik odpowiada za swoją ściśle określoną funkcję, a nie za wszystko
- esprit de corps (w jedności siła, zgranie zespołu)
- hierarchii
Kładka fayola
sposób kontaktu w hierarchicznej strukturze organizacyjnej (wyjątek od zasad hierarchii) - upoważnienie pracowników różnych części organizacji (działów) do komunikowania się między sobą w sprawach mniejszej wagi.
Piramida uzdolnień
umiejętności kierowników zależą od ich pozycji w hierarchii. Na najwyższym poziomie zarządzania najważniejsze są zdolności organizacyjne i przywódcze, a nie merytoryczne - te zaś są ważniejsze na niższych szczeblach