Week 1: HC.5 Omzetting van suiker, vet en aminozuren bij vasten Flashcards
Wat doen erytrocyten met glucose?
maken lactaat, wordt teruggevoerd naar de lever, lever zet dit weer om in glucose
Vetweefsel bijdrage aan energie bij 36 uur vasten?
Vanuit vetweefsel komt glycerol en vetzuren vrij.
Vetzuren worden niet omgezet worden naar glucose, glycerol wel. Vetzuren worden direct in de levergebruikt als energiebron: vdetzuuroxidatie, ook spieren zullen vetzuren oxideren
Eiwitverbruik?
Spierafbraak -> eiwitafbraak tot aminoxuren -> gluconeogenese
Ketonlichamen aanmaak en gebruik?
Deel van vetzuren in lever wordt half geoxideerd -> ketonlichamen
Kunnen worden verbrand door hart en skeletspier
Eiwitsparing?
Belangrijkste effect van ketonverbranding: Vanaf 36 uur ook hoog genoege ketonspiegel om hersenen te voorzien -> ketonlichamen competeren met glucose -> minder eiwitafbraak
Glucosesparing?
Wanneer geen glucose meer vanuit darmkanaal en dus concentratie insuline daalt -> toegang glucose tot spier afgesloten -> sparing glucose voor hersenen
Vetzuren beschikbaar als alternatieve energiebron voor spier
Glycogenolyse?
Glycogeen + Pi => glucose-6-fosfaat
In lever: glucose-6-fosfaat => glucose: defosforylering kan alleen in lever namelijk
In spier: Glucose-6-fosfaat => pyruvaat
Nodig voor glucoseverplaatsing van cel naar bloedbaan?
defosforylering van glucose-6-fosfaat is daarvoor nodig, alleen lever kan dat, dus alleen lever draagt bij aan bloedsuikerspiegel
Gluconeogenese?
aminozuren, lactaat en glycerol worden omgezet tot glucose-6-fosfaat -> vervolgens verwijderen fosfaatgroep: alleen in lever
Glycerol als gluconeogeen substraat?
een goeie: levert energie op ipv dat het energie kost
Gebeurt hoog in de baan.
1 ATP geïnvesteerd
Alleen in lever
Netto productie: 1/2 glucose en 1 pyruvaat
Lactaat als gluconeogeen substraat?
Kost energie om vanuit lactaat glucose te maken
Ketogene aminozuren?
leucine, lysine, tryptofaan
Hieruit kan geen glucose worden gevormd, ze lever acetyl-CoA wat later kan worden omgezet in ketonlichamen
Glucogene aminozuren?
verreweg de meeste: alanine, glycine, cysteine, serine, aspartaat, valine etc.
Leveren netto oxaalacetaat op in citroenzuurcyclus. dus glucose productie
Wat te doen met overgebleven aminogroepen bij aminozuurafbraak?
ureumcyclus: eerste aminogroep wordt los aangeleverd in mitochondrium, andere groep in vorm van aminozuur (aspartaat) -> vormt arganine -> hydrolysatie -> ureum
Nodig want ammoniak is schadelijk
Aminozuur mobilisatie vanuit spier?
Spier gebruikt zelf vertakt-keten aminozuren als brandstof = directe brandstof, er komt dan aminogroep vrij -> wordt als alanine of glutamine veilig naar lever getransporteerd
Andere aminozuren worden ook naar lever getransporteerd voor gluconeogenese
Hoezo levert acetylCoA geen oxaalacetaat want zit in citroenzuurcyclus?
acetylCoA lever tgeen extra C’s in de cyclus en levert dus geen oxaalacetaat
Vetzuuroxidatie?
- stadium 0: activering vetzuur
- stadium 1: beta-oxidatie -> acetyl-CoA afsplitsing, waarbij NADH en FADH2 ontstaat bij elke splitsing
- stadium 2: gevormde acetyl-CoA gaat citroenzuurcyclus in, verder oxidatie waarbij NADH en FADH2 ontstaan
- stadium 3: elektronen in NADH en FADH2 gebruikt voor O2 reductie -> ATP
Vetzuuroxidatie belangrijk voor gluconeogenese?
Acetyl-CoA levet netto geen glucose op,
maar levert NADH en FADH2 en ATP en acetyl-CoA die worden gebruikt in gluconeogenese.
ATP nodig voor omzetting pyruvaat -> oxaalacetaat, hiervoor ook hoge concentratie acetyl-CoA nodig
Voor omzetting oxaalacetaat naar glucose NADH en ATP nodig
Hoezo is tijdens de vetzuuroxidatie de citroenzuurcyclus weinig actief?
- al voldaan aan ATP behoefte
2. oxaalacetaatconcentratie is te laag, want door het vasten wordt al het oxaalacetaat weggebruikt in de gluconeogenese