Week 1 COPD thema 12 Flashcards
Luchtwegen kan je verdelen in 2 delen, welke?
Bovenste luchtwegen
Onderste luchtwegen
Wat is de functie van bovenste luchtwegen
Lucht komt hier als eerste binnen: Neus/mond –> keelholte (pharynx) –> Strottenhoofd (larynx)
- Filteren –> neusharen + slijmvliezen
- Bevochtigen
- Geleiding –> van neus naar keelholte, etc.
- Begin van ventilatie
Waaruit bestaat onderste luchtwegen?
Beginnen bij trachea (luchtpijp). Door de hoofdbronchii splitst de trachea naar rechter/linkerlong. Bronchien vertakken zich naar steeds kleinere bronchien. Lucht gaat dan langzamer stromen door grote oppervlak, waardoor uitwisseling van O2 & CO2 beter wordt
Wat is de functie van onderste luchtwegen?
- Filteren: In bronchien zit mucus waar bacterien aan gaan plakken. Mucus wordt door trilhaartjes (cilia) uit de luchtwegen + omhoog getransporteerd
- Verwarmen lucht
- Bevochtigen lucht
Waaruit bestaat de trachea en waarom?
Kraakbeenringen –> zo slaat de luchtpijp niet dicht & zorgt ervoor dat er GEEN diffussie kan plaatsvinden van stoffen die binnenkomen + naar buiten gaat
Wat voor spierweefsel bestaat de trachea + bronchien?
Glad spierweefsel
Wat houdt de ADR in?
Anatomische Dode Ruimte –> alle luchtwegen die wel geventileerd worden, maar waar geen uitwisseling van gassen plaatsvindt (Diffussie)
Waar vindt uitwisseling van stoffen plaats?
- Bronchien
- Alveoli (longblaasjes)
- Alveolaire gangen
Wat zijn alveoli (longblaasjes)?
Bolachtige structuren die zorgen voor oppervlakte vergroting. Alveoili zijn geschikt om zuurstof + CO@ uit te wisselen –> diffussie
Waaraan bindt zuurstof zich vast en hoe kan dat?
Aan erytrocyten (rode bloedcellen), dit kan doordat rode bloedcellen hemoglobine bevatten.
Waar moet zuurstof heen vanuit longblaasjes?
Plaveiselepitheel (dun)
Waaruit bestaat plaveiselepitheel?
- Viscerale vlies
- Parietale vlies
Wat gebeurt er bij longemfyseem?
Longblaasjes gaan kapot –> waardoor lucht niet meer goed kan verversen –> gaat lucht vasthouden = air trapping
Hoe worden bronchien opengehouden?
Kleine kraakbeenstukjes
Waar verversen ze vooral de lucht bij mensen met dyspneu (kortademigheid)?
Bovenste gedeelte
Waarom moet je mensen onderin leren ademhalen
Onderin heb je betere perfusie (doorbloeding). Door buikademhaling aan te leren wordt zuurstof beter opgenomen + ververst
Welke spieren helpen bij de INademing?
- Sternocleidomastoideus
- Scaleni
- Pectoralis major/minor
- Serratus anterior
- Intercostalis externi (25% van normale ademhalingsbeweging)
- Diafragma (75% normale ademhalingsbeweging)
Welke spieren helpen bij de UITademing
- Transversus thoracis
- Intercostalis interni
- Rectus abdominis
- Obliquus internus/externus
- Transversus abdominis
Hoe helpt de pectoralis major/minor bij ademhaling
Trekt ribben omhoog bij inademing
Hoe helpt de Serratus Anterior bij ademhaling?
Heffen van ribben
Hoe helpt de Intercostalis externi bij ademhaling?
Naar buiten duwen v/d ribben bij inademing
Hoe helpt de diafragma bij ademhaling?
Trekt longen naar beneden bij inademing
Ontspant bij uitademing
Hoe helpt Transversus thoracis bij ademhaling
Trekt 2-6e rib naar beneden bij uitademing
Hoe helpt intercostalis interni bij ademhaling/
Depressie v/d ribben bij uitademing
Hoe helpt de rectus abdominis bij ademen?
Duwt diafragma omhoog bij uitademing
Hoe helpt de obliquus internus/externus bij ademen
Duwt diafragma omhoog bij uitademing
Hoe helpt de transversus abdominis bij ademen?
Duwt diafragma omhoog bij uitademing
Wat houdt de Totale longcapaciteit in (TLC)?
Volume lucht in de longen bij maximale inspiratie – de maximale hoeveelheid die de longen kunnen bevatten
Wat houdt Reserve Volume (RV) in?
Resterende volume lucht in de longen na volledige uitademing – hoeveelheid lucht die niet uitgeademd wordt
Wat houdt Functionele Reserve Capaciteit (FRC)in?
Volume lucht dat achterblijft in de longen na een normale, rustige, ongeforceerde uitademing
Wat is de ‘‘formule’’ voor TLC?
RV + VC
Wat is de dynamische longvolumina?
Hoeveelheid lucht die een persoon binnen een bepaalde tijd in- en/of uitademt
Hoe wordt de dynamische longvolumina gemeten?
Spirometrie
Waarvoor staat de afkorting FVC?
Expiratoire geforceerde Vitale Capaciteit
Wat is de FEV1?
Het in 1 seconde uitgeademde volume
Wat is COPD?
Chronical obstruction pulmonal disease
- Dyspneu
- Emfyseem of chronische bronchitis
- Progressief
- Overgevoeligheid v/d luchtwegen bij: gassen & deeltjes
- Gedeeltelijk kan COPD reversibel zijn
Wat zijn symptomen van Bronchocontrictie?
- Mucosazwelling
- Ophoping mucus
- elasticiteitsverlies parenchym
- Bronchospasme
- Emfyseem
- Chronische bronchitis
Waaruit bestaat epitheel v/d binnenwand v/d bronchien?
- Trilharen (cilia)
- Slijmklieren
- Mucuslaag
Wat gebeurt er met mucustransport bij chronische bronchitis?
Mucustransport is het verdedigingsmechanisme tegen indringers. Transport van mucus veranderd door chronische ontsteking aan binnenkant v/d bronchien. Slijmklieren gaan daardoor veel meer slijm aanmaken waardoor bronchien verstopt raken met slijm. In slijm gaan bacterien zitten waardoor het chronisch ontsteekt
Verminderd mucociliair transport kan mechanische, chemische + infectueuze oorzaken hebben:
- Geremde trilhaarbeweging
- Afname cilia
- Te dikke percilaire laag (klein klaagje water waar cilia in staan zodat ze kunnen bewegen)
- Te dikke visco-elastische samenstelling van mucus
Wat gebeurd er met autonoom spierweefsel bij chronische bronchitis?
Contraheerd
Wat zijn symptomen van chronische bronchitis?
- Hoesten
- Sputum opgeven
- Dyspneu
Hoe ontstaat blauwverkleuring (cyanose)?
Lucht wat eruit moet komen, komt er niet uit en lucht wat naar alveoli moeten kan daar niet komen. Hierdoor is er minder diffussie waardoor zuurstoftransport afneemt. Hierdoor krijgen lichaamsdelen niet genoeg zuurstof, waardoor blauwkleuring ontstaat
Wat zijn risicofactoren voor chronische luchtwegobstructie (COPD)
- Roken
- Voeding
- Infecties
- Sociaal economische status
- Leeftijd
- Occupational & chemical
- Environmental tobacco smoke
- Indoor and outdoor air pollution
Wat zijn de prognostische factoren voor COPD?
- Leeftijd + FEV1 waarde
- TLC (RV), rusthartfrequentie, uithoudingsvermogen correlatie mortaliteit
- Hyperreactiviteit
- Persisterend roken
- Mucushypersecretie
- Hypoxemie
- Gewichtsverlies
Wat zijn symptomen van COPD>
- Hoesten
- Sputum
- Kortademigheid
- Spirometrie
- Eventuele thoracale ademhaling –> hyperinflatie
Obstructie geeft hyperinflatie agv thoracaal adempatroon:
- Scaleni
- Tracheadip
- Hoover sign
Wat houdt GOLD 1 in?
- Mild
- FEV1 80% of >80% voorspeld
Wat houdt GOLD 2 in?
- Gemiddeld
- 50 of minder FEV1. <80% voorspeld
Wat houdt GOLD 3 in?
- Erg
- 30% of minder FEV1, <50% voorspeld
Wat houdt GOLD 4 in?
- Zeer ernstige COPD
- FEV1 <30% voorspeld
Mate van beperking bij GOLD 1?
Geen beperking door dyspneu
Mate van beperking bij GOLD 2?
Geringe beperking:
- Probleemloos in rust
- Normale fysieke activiteiten veroorzaken dyspneu
Mate van beperking GOLD 3?
Matige beperking:
- Probleemloos in rust
- Minder dan normale fysieke activiteiten veroorzaken dyspneu
Mate van beperking GOLD 4?
Ernstige beperking:
- Dyspneu in rust of;
- Geringe fysieke activiteiten (ADL) veroorzaken dyspneu