W12 HC.7 Een kind met koorts en dyspnoe Flashcards
Lagere luchtweginfecties feiten:
- Wereldwijd doodsoorzaak 1 bij kinderen <5jr
- 25% mortaliteit bij niet-behandelen
- In dit college: bronchiolitis, pneumonie, COVID-19
Risicofactoren lagere luchtweginfecties:
- Leeftijd <5jr en >65jr
- Chronische longaandoening (astma/CF/PCD/BPD)
- Hypotonie en/of aspireren
- Immuundeficiëntie (primair/secundair)
- Congenitale afwijkingen van long of hart
Bronchiolitis
- Acute virale luchtweginfectie
- Vaak Respiratoir Syncytieel Virus (RSV), maar ook andere verwekkers
- Herfst/winterseizoen
- Bijna alle kinderen maken RSV infectie door vóór 2jr
- Bij ca. 1% opname (n=2000/jr), waarvan 10% IC & beademing
Kliniek: m.n. zuigelingen < 1jr, aansluitend aan verkoudheid snel progressieve dyspneu, hoesten, subfebriel, intrekken, diffuus inspiratoir crepiteren en expiratoir piepen
Bronchiolitis risicogroepen:
- Zuigelingen <2mnd, kans op apnoe
- Kinderen met ‘nauwe luchtwegen’ tonen ernstiger beloop, ook na het eerste jaar:
-> Ex prematuren
-> Bronchopulmonale dysplasie (longschade, prematuren na beademing)
-> Aangeboren hartafwijking (corvitium) met L-R shunt
-> Aangeboren long- en luchtwegafwijkingen
Bronchiolitis diagnostie, therapie en preventie
Diagnostiek:
- RSV PCR sneltest in neusspoelsel
- Transcutane zuurstofsaturatie
- X-thorax op indicatie, vooral als dreigen respiratoir insufficiënt (hyperinflatie, atelectasen)
Therapie (klinisch):
- Ondersteunend: O2 suppletie, voldoende vochtinname
- Zo nodig IC + beademen
- Bronchusverwijder (SABA) indien merkbaar effect op ademfrequentie/ademarbeid
- Corticosteroïden zijn evidence-based niet geïndiceerd
Preventie:
- Passieve immunisatie (palivizumab): kostbaar, vermindert ziekenhuisopnames, alleen voor kinderen met hoog risico
Bronchiolitis prognose:
- Gunstig, restloos herstel
- Geen immuniteit tegen nieuwe RSV infecties
- RSV in 1e jr -> verhoogd risico op frequente episoden met piepende ademhaling in eerste 3-4 levensjaren
- Geen relatie met atopie
Pneumonie
Ontstekingsproces vd long waarbij alveoli betrokken zijn. WHO criteria:
- Koorts en hoesten
- Rhonchi, crepitaties
- Tachypnoe
- Leukocytose > 10x10^9/l
- Differentiatie > 15% staven
- Consolidatie op X-thorax
Pneumonie symptomen
- Tachypneu (90%)
- Koorts (80%)
- Auscultatie afwijkingen (70%)
- Hoesten (70%)
- Lab afwijkingen (70%)
- Auscultatie = consolidatie (30%)
Verwekkers pneumonie bij kinderen in relatie tot leeftijd
<3mnd -> bacterie meest waarschijnlijk
3mnd-5jr -> virus meest waarschijnlijk
>5jr -> bacterie meest waarschijnlijk (mycoplasma vaak een rol)
Lagere luchtweginfecties bacteriele verwekkers
- Streptococcus pneumoniae = pneumococ (90%)
- Mycoplasma
- Haemophilus influenzae
- Moraxella catarrhalis
- Staphylococcus aureus
- Streptococcus pyogenes (GAS=groep A streptococcen)
- Wereldwijd: mycobacterium tuberculosis
Mycoplasma pneumonie
- Leeftijd >/= 5jr
- Geen onderliggende ziekte
- Koorts en klachten passend bij luchtweginfectie >/= 6 dagen
- CRP < 50mg/L
- Huidmanifestaties zoals Steven-Johnson beeld
- Therapie falen na 3 dagen amoxicilline
-> Let op: de aanwezigheid van unilaterale/bilaterale infiltraten op een thoraxfoto is niet bijdragend voor eht stellen vd diagnose
Pneumonie behandeling:
Pijlers van behandeling (WHO)
- Antibioticum
- Ondersteunend: zuurstof, beademing, voeding/vocht
Antibiotica: meestal emperisch
- <5jr: B-lactam antibioticum (amoxicilline)
- >5jr: macrolide (claritromycine, azitromycine)
Immunisatie risicogroepen
- Influenza
- RSV (palivizumab)
- Corona (allen??)
Lagere luchtweginfecties virale verwekkers
- Respiratoir syncytieel virus (RSV)
- Parainfluenza virus
- Influenza virus
- Adenovirus
- Humaan metapneumovirus
- Rhinovirus
- Wereldwijd: SARS-CoV-2
Kinderen met COVID-19: ernst vs leeftijd
- Wereldwijd weinig pediatrische IC opnames
- Risico op ernstige pneumonie is het hoogst <1jr (1.9%)
- Diagnostiek: CT thorax normaal bij 50% van kinderen met milde/matige symptomen
- Risico factoren: prematuren, neonaten, obesity, diabetes, chronisch longziekten, hartziekten, neurologische ziekten, verminderede immuniteit
TAKE HOME
- RSV bronchiolitis - jonge kinderen, vaak langere nasleep
- Pneumonie: tachypnoe meest betrouwbare signaal
- X-thorax gouden standaard bij pneumonie (beperking: niet elke pneumonie is zichtbaar)
- Microbiologische diagnostiek (moeilijk, wel proberen); sputumkweek
- Behandeling: AB gericht op pneumococ (bv. amoxicilline)