Trichosen Flashcards
Wat zijn trichosen
Aandoeningen van de haren
Welke zijn de fasen van de haargroeicyclys
Anageen
Katageen
Telogeen
De lengte van het haar wordt bepaald door
de anagene fase = actief groeiende fase
De meeste haren bevinden zich in de …. fase
anagene
De rustfase noemt ook de
telogene fase
het minste aantal haren bevinden zich in de
catagene fase
Hoe noemen we haaruitval?
effluvium of defluvium
Hoe noemen we het resultaat van haaruitval
alopecie
Wat is telogeen effluvium
Tijdelijk verlies telogene haren (>100/dag, tot 100 is normaal)
Oorzaak telegeen effluvium
meestal 6-16weken voordien, uitlokkende gebeurtenis (ziekte, meds, zwangerschap,…)
Wat is een trektest
100 haren vastnemen en licht trekken, als er meer dan 20 meekomen, is dit abnormaal.
Wat is een trichogram?
50-100 haren uittrekken laag occipitaal
met lichtmicroscoop tellen hoeveel haren in elke fase
Indien meer dan 12% = telegeen (= telegeen effluvium)
Hoe herken je verschillende haren op trichogram?
met club = telegeen
met pinnetje aan club = katageen
waaiervormige trompet = anageen
Behandeling telogeen effluvium
Geruststellen -> spontane recuperatie
Ijzersuppletie
vermijden hypervitaminose A (retinoïden geven haaruitval)
Minoxidil
Werking minoxidil
anti-hypertensivum
bevordert de haargroei, men weet niet goed hoe het werkt
Gebruik minoxidil 2-5%
aanbrengen op de droge hoofhuid, egaal verspreiden
hoge doseringen werken het best, maar dan ook meer kans op bijwerkingen
bijwerkingen minoxidil
Voornamelijk lokaal
Jeuk + seborrheisch eczeem
systemische bijwerkingen zien we bijna nooit
Wat is anageen effluvium?
snelle groeistop/ schade aan anagene haren waardoor ze niet overgaan naar katagene of telogene fase en uitvallen
klinisch anageen effluvium
sneller begin
meer uitgesproken haarval
oorzaak anageen effluvium?
meds
intox
chemotherapie
Androgenetisch alopecie is een vorm van …. haaruitval
diffuus chronische haaruitval
Wat is de meest frequente vorm van diffuus chronisch haaruitval?
androgenetische alopecie
Kliniek androgenetische alopecie
(fe)male patterened hair los
bij vrouwen letten op andere tekenen van androgenisme
etiologie androgenetische alopecia
genetisch
androgenen
Diagnose androgenetische alopecia
klinisch
trichogram (dd telogeen effluvium) - staal van kruin (vertex) en occiput
labo: enkel bij tekenen van hirsutisme
DD telogeen effluvium en androgenetische alopecia
Trichogram thv vertex en occiput nemen.
Bij AA, is haarverlies minder uitgesproken thv occiput en daardoor kan je onderscheid maken met telogeen effluvium
Behandeling AA mannen
minoxidil 5%
finasteride/dutasteride
Haartransplantatie
haarprothese
behandeling AA voor vrouwen
minoxidil 2-5%
cyproteron acetaat
haartransplantatie²
Werking finasteride?
blokkeert 5 alfa reductase (type 2) waardoor testosteron niet wordt omgezet in DHT
Officiele indicatie finasteride/dutasteride
BPH
Androgenetische alopecia in lagere dosis (goedgekeurd door FDA maar in België off-label voorschrift)
Cave finasteride/dutasteride?
teratogeen: mag niet worden gebruikt bij vrouwen in vruchtbare leeftijd en is ook aanwezig in sperma, dus als man het gebruikt, mag vrouw ook niet zwanger worden
Finasteride heeft veel bijwerkingen!
ter info
Cave finasteride/dutasteride en prostaatCA
meer incidentie hooggradig CA
PSA is niet betrouwbaar onder gebruik van deze meds
prostaatCA moet dus worden uitgesloten voor start meds
Finasteride geeft verhoogd risico op
hooggradig prostaatCA
borstCA
Haartransplantatie moet altijd gecombineerd worden met
minoxidil, getransplanteerde haren zijn niet meer gevoelig voor androgenen, maar de andere haren wel, dus daarom nog combi met minoxidil
Alopecia areata is een voorbeeld van
gelokaliseerde haaruitval
Wat is een typisch diagnostisch kenmerk van alopecia areata?
uitroeptekenharen
wat zijn uitroeptekenharen?
afgebroken haren die bij teruggroeien, dunner en wit/grijs zijn
Hoe noemt de kale band achter de oren bij alopecia areata?
Ophiasis band
Welke 3 nagelafwijkingen zien we ook bij alopecia areata?
pitting
longitudinale groeven
trachyonychie
Verloop alopecia areata
Spontaan na eerste opstoot groeit bij 1/3 haar terug
maar er zijn negatieve prognostische factoren die een ongunstiger verloop voorspellen
Behandeling allopecia areata
Er is weinig evidentie en geen FDA approved behandeling.
Patiënten willen wel behandeling!
1. Cortico’s (lokaal (klasse 4 bij volwassene), intralesioneel)
2. immunotherapie
3. minoxidil
(Cortico’s PO is geen eerste keuze vanwege bijwerkingen, dus zeker niet voor langdurig gebruik!)
Bespreek topische immunotherapie bij alopecia areata
Werkingsmechanisme: afleiden T-lyfo’s van haarwortels en laten richten op de huid -> we wekken eczemateuze reactie op met difencyprone (dpcp)
-> we willen roodheid, eczeem en schilfering bekomen
Principe van sensibilisatiereactie
Waarom gebruiken we difencyprone voor sensitisatie bij topische immunotherapie?
We willen iemand sensibilliseren aan product waar hij in zijn latere leven niet meer mee in contact komt
Cave lokale immunotherapie met difenciprone bij AA?
Soms heel hevige bijwerkingen waardoor behandeling moet worden stopgezet
Wat is belangrijk mbt minoxidil en AA
minoxidil heeft op zich geen zin, maar als donsharen dan toch terug beginnen groeien, is het belangrijk dat die zo goed mogelijk ondersteund worden, dus daarom toch proberen met minoxidil
Wat is cicatriciele alopecie?
groep aandoeningen waar haarfollikels definitief vernietigd worden
Hoe herkennen we cicatriciele alopecie?
kale plekken, atrofische huid: witglanzend, geen follikelopeningen
op de rand soms nog oorspronkelijke huidziekte
Welke huidziekten kunnen cicatriciele alopecie uitlokken?
Lichen planopilaris
LE
Sclerodermie
Folliculitis decalvans
Wat doen bij cicatriciele alopecie?
Indien er geen follikelopeningen meer te zien zijn, is reden tot dringende doorverwijzing
Wat is de behandeling bij hirsutisme
anti-androgenen:
- cyproteronacetaat (krachtig anti-androgeen)
- spironolactone (bloeddrukverlager die anti-androgeen werkt)
- epilatielaser -> geen zin zonder onderliggende behandeling
Wat is hypertrichose?
Overmatige beharing niet volgens mannelijk distributiepatroon
