Maligne huidtumoren Flashcards
Welke premaligne huidtumoren?
actinische keratose
cornu cutaneum
leukoplakie
lichen sclerosus et atrophicus
Waar kan actinische keratose in ontaarden?
SCC
Waar doet actinische keratose zich algemeen vooral voor?
zonblootgestelde huid
Behandeling actinische keratose bij beperkte letsels?
Beperkte letsels en niet-risico pt: Cyrotherapie
Behandeling actinische keratose bij uitgebreide en/of risico pt:
5-FU-zalf (chemotherapiezalf),
imiquimod (lokale immunotherapie)
PDT (foto dynamische therpaie)
diclofenac gel
Wat is een cornu cutaneum?
Harde hoornkegel op huid.
Voorloper van SCC
Wat is de ziekte van bowen?
Een plaveiselcelCA in situ
uitzicht: goed begrensd, rood/roodbruin, schilfers en korsten, vaak solitair
DD ziekte van bowen?
psoriasis, eczeem, schimmel
-> als behandeling niet aanslaat, denk aan ziekte van bowen
BCC en SSC gaan uit van een
keratinocyt
Melanoom gaat uit van een
melanocyt
Mortaliteit volgorde: bcc, scc, melanoom
melanoom - SCC - BCC
Klinische tekenen superficieel BCC?
parelrand en glanzend
Klinisch uitzicht van nodulair BCC
parelmoerglans
teleangiëctasieën
DD nodulair BCC?
dermale naevus
Wat is een ulcus rodens?
Vorm van BCC
Wat is typisch aan ulcus rodens?
Dat het geneest en telkens weer open gaat
DD gepigmenteerd BCC?
melanoom
Therapie voor BCC?
Chirurgie
Bij superficieel: imiquimod + PDT
RT
Hedgehog inhibitor
Wat is PDT?
fotodynamische therapie: eerst sensitizer aanbrengen, die dan door afwijkende cellen wordt opgenomen, daarna bestralen en afwijkende cellen gaan dan kapot
Welke type CA is een SCC?
plaveiselcelCA
Klinische tekenen SCC
initieel harde nodule
snel centraal ulcererend
Therapie voor SCC
chirurgie
RT (uitzonderlijk)
bij meta’s: immunotherapie
Wanneer heb je een sterk verhoogd risico op melanoom?
Nieuwe/veranderde moedervlek boven 30 jaar
Klinisch atypische naevi
Groot aantal (>100) banala naevi
Wanneer heb je een matig verhoogd risico op melanoom?
Voorafgaand melanoom (PA of FA) congenitale naevi >1,5cm
Wanneer heb je een licht verhoogd risico op melanoom?
Zonderbrandling op kinderleeftijd
Fototypes 1 en 2
Welke soorten melanoom bestaan er?
Superficieel spreidend melanoom (SSM)
Nodulair melanoom (NM)
Lentigo maligna of lentigo maligna melanoom (LM en LMM)
Arcaal lentigineus melanoom (ALM)
Wat zijn de klinische eigenschappen van superficieel spreidend melanoom?
Heeft in het begin de neiging om horizontaal te groeien en zal dan pas in de diepte gaan en verdikken / verheven worden
Nodulair melanoom: klinisch
Nodule met staalblauwe kleur, rood, zwart of niet-gepigmenteerd
DD nodulair melanoom?
Granuloma pyogenicum
Klinische kenmerken LM en LMM?
irregulaire macula met kleurvariatie
Waar vooral LM en LMM?
gelaat, handruggen, voorarmen
vnmlk bij ouderen
Waar acraal lentigineus melanoom?
Handpalmen
Voetzolen
Nagelbed van vingers/tenen
CAVE bij acraal lentigineus melanoom?
meestal laattijdige diagnose door slechte herkenning waardoor slecht prognose
DD acraal lentigineus melanoom?
subunguaal hematoom
pigmentletsel
bloedblaar
hematoom
Hoe wordt de diagnose van melanoom gesteld?
Klinisch
dermatoscoop
biopsie (diagnostische excisiebiopsie)
Wat is de ziekte van paget?
Maligne tumor uitgaande van de apocriene kliergangen (tepel, anogenitaal)
Ziekte van paget: klinisch?
Eczeembeeld -> bij eczeemachtig letsel op borsten/anogenitaal aan ziekte van paget denken als het niet verdwijnt
Behandeling ziekte van paget?
chirurgie