Thema 3.1 Cognitieve ontwikkeling Flashcards
Wat is het meest centrale debat in de ontwikkelingspsychologie?
Nature vs. nurture.
bepaalde leermechanismen kunnen prima aangeboren zijn (nature), maar de ontplooiing ervan wordt bepaald door opvoeding (nurture)
Wat stelt Watson in het nature nurture debat?
Watson heeft gesteld dat hij elk kind kan leren wat hij wil en daarmee trekt hij het debat volledig naar nurture toe.
o Het statement dat verschillen tussen mensen zijn aangeboren, staat los van het statement dat overeenkomsten tussen mensen zijn aangeboren.
o Het feit dat een mens 5 vingers heeft, is genetisch bepaald. Iedereen heeft dus 5 vingers, als dit niet zo is komt dit door de omgeving (omdat je bijvoorbeeld een vingers bent kwijtgeraakt door een ongeluk).
o De erfelijkheid van het hebben van 5 vingers is daarom gek genoeg nul, want erfelijkheid gaat
over eigenschappen, die variëren door genen en deze eigenschap varieert dus niet door genen.
o Als we die logica op Watson toepassen, dan blijkt dat er dus nog steeds een rol voor nature
i
Innate (aangeboren) is soms lastig te interpreteren, want:
Als je stelt dat taal is aangeboren (nature), dan bedoel
je niet dat baby’s worden geboren en meteen kunnen praten, maar dat ze een aangeboren
aanleg hebben om te taal te kunnen leren en dat ze door oefening uiteindelijk kunnen leren
praten (nurture)
Wat stelt de santa barbara school over innate?
Dat onze geest is opgebouwd uit aangeboren mentale modules, die overigens niet 1-op-1 naar gebieden binnen onze hersenen zijn te vertalen.
o Denk bijvoorbeeld aan een module om mensen te herkennen, die helpt om onze reactie te bepalen richting een persoon (aardig bij familie, agressief bij vijand).
o Bewijs hiervoor is als eerste dat we bepaalde dingen bij geboorte kunnen of kort erna, wat
lijkt aan te tonen dat deze vaardigheden aangeboren zijn. Ten tweede, kunnen ontwikkelingsstoornissen ervoor zorgen dat een kind specifieke vaardigheden niet heeft.
Wat stelt Jean Piaget over nature nurture?
stelt dat ontwikkeling een proces is, waarbij een kind langzaam de wereld leert begrijpen. Zijn visie staat tussen het nativisme (nature) en developmentalisme (nurture) in.
o Piaget stelt dat er veel overeenkomsten zijn tussen onze psychologische en biologische ontwikkeling. Psychologische ontwikkeling is gebaseerd op onze ervaring (nurture), maar wordt begrensd door bestaande mentale structuren (nature).
stage theory of development:
Jean Piaget
gaat uit van ontwikkeling in fasen. waarbij er ineens een grote kwalitatieve verandering is in kennis (en niet zozeer kwantitatief), gevolgd door een langere periode van langzamere ontwikkeling.
Piaget stelde vast dat ondanks dat verschillende kinderen hele andere ervaringen hebben, ze
zich toch grotendeels op dezelfde manier ontwikkelen. Er lijkt dus een bepaalde structuur en
route in de mens aanwezig te zijn (innate), die de grote lijnen bepaalt. Terwijl onze ervaringen daarbinnen kleuring geven (nurture).
Object permanentie
dat objecten blijven bestaan ook als je ze niet ziet. Piaget veronderstelt dat kinderen dit begrip nog niet hebben, omdat ze hun interesse verliezen
zodra ze iets niet meer kunnen zien.
habituation
gewenning
een mechanisme dat ons in staat stelt een stimulus te generen, omdat mensen herhaling saai vinden.
Hoe wordt het mechanisme habituation gebruikt?
om object permanentie te onderzoeken en geeft aanleiding te veronderstellen dat kleine kinderen wel degelijk al deels object permanentie hebben.
Ze snappen dat objecten niet door elkaar heen kunnen gaan en alleen op elkaar kunnen
reageren, als er fysiek contact tussen de objecten is.
Imprinting
Konrad Lorenz
heeft aangetoond dat ganzen rond 24 uur na hun geboorte een kritieke periode hebben, waarin ze leren en ze imprinten daarom op de eerste persoon die ze zien om daarvan te leren. Dit heeft een evolutionair voordeel, omdat ze hiermee belangrijke overlevingsmechanismen kunnen leren en aangezien de eerste persoon eigenlijk altijd hun moeder is werkt dit goed. Echter, je kunt ze dus ook op iemand anders laten imprinten.
o Later onderzoek toont aan dat ze wel een voorkeur hebben voor iets dat op hun moeder lijkt en als dat er niet is, kan de 24 uur opgerekt worden tot een paar dagen.
CONSPEC
een aangeboren set aan principes, die ervoor zorgen dat aandacht uitgaat naar zaken die op een menselijk gezicht lijken.
CONLERN
het proces dat maakt dat je steeds beter leert gezichten te herkennen en onderscheid kunt maken tussen realistische en onrealistische (plaatjes) van mensen
`wat is bewezen van onderscheid maken tussen gezicht mens en aap van kinderen?
Met 6 maanden kan een kind onderscheid maken tussen een menselijk en apengezicht, met
9 maanden niet meer, tenzij het kind aan mensen en apen is blootgesteld in de tussentijd. De
aanname is dat dit mechanisme ook al bij onze gezamenlijke voorouders aanwezig was.
Hoe gaat de ontwikkeling van herkennen van gezichten bij pasgeboren kinderen?
- Kinderen hebben een aangeboren interesse voor gezichten, maar zijn nog niet in staat ze heel goed te herkennen, dit vermogen ontwikkelt zich in de maanden na de geboorte
- Pasgeboren baby’s kunnen hun moeder herkennen, maar dit vermogen is nog marginaal
ontwikkeld. Als iemand anders dezelfde pruik draagt als hun moeder, zien ze die ook voor
hun moeder aan. Er is dus wel een bepaalde aanleg en voorkeur, maar het duurt maanden voordat een kind zijn moeder echt goed kan herkennen. - Johnson + Morton test, realistisch gezicht de meeste kijktijd
Theory of mind
het vermogen van mensen om zich mentaal voor te stellen wat er in de
ander omgaat
Wat is evolutionair gezien de functie van theory of mind?
Omdat mensen sociale dieren zijn en in groepen leven en vroeger ook jaagden, geeft het een voordeel om elkaar te begrijpen. Je wilt immers zorgen dat als je samen jaagt, iedereen evenveel moeite in de jacht stopt en een eerlijk deel van de buit krijgt
Machiavellian intelligence
de vaardigheid om anderen te manipuleren en misleiden.
Eerlijk zijn is vrij simpel, maar mensen succesvol bedriegen is veel lastiger
Hoe kun je theory of mind vaststellen?
met de false belief test.
Bijv. Sally-Anne test
Test met box smarties of pennen
Welke aannames zijn er rond de theory of mind?
o theory of mind zich in fasen ontwikkelt en dat kinderen, die vanuit een test nog geen theory of mind hebben, dit al wel deels hebben, maar nog niet voldoende om voor de test te slagen.
o dat vaardigheid om theory of mind te leren is aangeboren, maar dat ervaring nodig is om het uiteindelijk ook echt te ontwikkelen.
o Dit gebeurt meestal rond het 5 jaar, waarbij kinderen met oudere broers en/of zussen het
sneller ontwikkelen, dan kinderen zonder of met jongere broers en/of zussen.
Wat zegt autisme over theory of mind?
Autisme betekent dat theory of mind niet of onvoldoende is ontwikkeld. Dit is zichtbaar met
de testen. Mensen met Asperger zullen bepaalde testen nog wel halen, maar hebben toch een onvolledig ontwikkelde theory of mind
Baron-Cohen heeft 2 dimensies voorgesteld, zijnde empathizing en systemizing:
Empathizing lijkt op theory of mind, waarbij je entiteiten beschrijft in termen van mentale toestanden (gedachten, overtuigingen, emoties).
Systemizing is de neiging om entiteiten te beschrijven als op regels gebaseerde systemen met classificaties (notenschrift, politieke systemen, het weer).
Hoe wordt empathizing en systemizing toegepast?
o Meestal beschrijven we mensen op een empathising manier en dingen op een systemizing
manier.
o Vrouwen neigen meer naar empathizing, mannen meer naar systemizing, autisten scoren
laag op empathizing en hoog op systemizing.
o Autisten hebben hiermee feitelijk een soort extreme versie van het mannelijke brein.
o Dit kan deels door opvoeding komen, maar heeft ook een biologische basis.
o Autisme kan gecreëerd worden, zeker de savant achtige vaardigheden van een extreem
goed geheugen en classificatie vaardigheden, door bepaalde hersendelen (tijdelijk) stil te
leggen (met elektrische pulsen). Dit leidt tot de aanname dat minder autistisch worden een vaardigheid is, die door natuurlijke selectie is ontwikkeld.
Williams syndroom
een zeldzame afwijking (1:25.000), waarbij een kind
hypersensitief is voor geluid, de huid snel veroudert, er problemen met de bloedvaten optreden en de persoon een brede neus, volle lippen en grote oren heeft. Het leidt tot een lage intelligentie, maar wel goede sociale vaardigheden.
- Wordt gezien als tegenhanger van autisme
- Het syndroom laat vaardigheden voor gezichtsherkenning intact (social perception), maar
door het lage IQ is het cognitief verwerken van de informatie beperkt (social cognition),
hierdoor presteren mensen met dit syndroom sociaal gezien een stuk slechter dan mensen
zonder dit syndroom.
o Mensen met Williams syndroom zijn beter in het herkennen van gezichten op zijn kop. Dit
komt doordat ze het gezicht niet als geheel herkennen, maar per feature.
Wat is te concluderen over het herkennen van gezichten?
de conclusie dat het modulair bekijken van vaardigheden te simplistisch gedacht is, want blijkbaar is het herkennen van gezichten (module) geen module, maar bestaat dit weer uit meerdere onderdelen en vaardigheden
