Thema 3 3.5 Humanistische benadering

Question 1

Wat is de humanistische opvatting?

Answer 1

nadruk op het individuele karakter van de mens, het subjectieve ervaren en de menselijke neiging tot zelfactualisering.

Question 2

Wat zijn de zes gemeenschappelijke kenmerken van de humanistische benadering?

Answer 2

1. De mens is van nature goed.
2. Aandacht voor de unieke persoon en wat er in die persoon omgaat (gevoelens, gedachten).
3. Gericht op het bestuderen van de mens als geheel, niet afzonderlijke aspecten.
4. De mens is een ontwikkelend wezen.
5. Nadruk op bewuste beleving, zelfreflectie, en het delen van gedachten en gevoelens.
6. Beschouwen het individu als een zichzelf regulerend organisme, waarbij activiteiten voortkomen uit eigen zingeving.

Question 3

Wat stellen humanisten centraal in hun benadering van gedrag?

Answer 3

Humanisten stellen de persoonlijke, bewuste beleving centraal en vinden dat gedrag in het hier-en-nu begrepen moet worden tegen de achtergrond van de subjectieve beleving van de realiteit.

Question 4

Wat betekent “Essentie” en “Existentie” volgens de humanistische benadering?

Answer 4

Essentie: Het stabiele, vaste eigenschappen en gewoontes van een mens. (Being)
Existentie: Het continu proces van ontwikkeling en verandering. (Becoming)
Essentie staat tegenover verstarde stabiliteit, terwijl Existentie wordt gezien als geestelijke gezondheid.

Question 5

Welke invloed heeft existentialisme op de humanistische benadering?

Answer 5

De invloed van het existentialisme is dat het leven op zich geen zin heeft en geen algemeen doel kent. Zin ontstaat wanneer de persoon zelf kiest wat hij of zij wil bereiken en betekenis aan het leven geeft.

Question 6

: Waarom wordt Carl Rogers beschouwd als een vertegenwoordiger van het humanisme?

Answer 6

Carl Rogers wordt gezien als een vertegenwoordiger van het humanisme omdat hij de cliëntgerichte therapie ontwikkelde, waarbij de cliënt als uniek individu met eigen denken en voelen centraal staat. De cliënt moet vanuit zelfontplooiing en ontwikkeling aangeven wat verbeterd moet worden.

Question 7

Wat is het belangrijkste kenmerk van de cliëntgerichte therapie van Carl Rogers?

Answer 7

Het belangrijkste kenmerk van de cliëntgerichte therapie is dat de cliënt als uniek individu wordt behandeld, waarbij zijn of haar eigen denken, voelen en zelfontplooiing centraal staan. De cliënt geeft zelf aan wat er verbeterd moet worden in de therapie.

Question 8

Noem de vier uitgangspunten van de theorie van Carl Rogers over de ontwikkeling van het individu.

Answer 8

1. De mens heeft van nature de neiging zijn aanleg in aanwezige individuele mogelijkheden te verwezenlijken (zelfverwezenlijking).
2. Het begrijpen van een persoon gaat om de werkelijkheid zoals de persoon deze subjectief beleeft (subjectieve realiteit).
3. Het gedrag van een individu is de doelgerichte poging om de behoefte aan zelfverwezenlijking te realiseren in een werkelijkheid zoals het die zelf percipieert (persoonlijk waarderingsproces).
4. Het individu ontwikkelt als gevolg van zelfverwezenlijking een samenhangend zelfbeeld dat in de eigen beleving op zichzelf staat in de omringende wereld.

Question 9

Wat is het eerste uitgangspunt van de theorie van Carl Rogers over de ontwikkeling van het individu?

Answer 9

Het eerste uitgangspunt is dat de mens van nature de neiging heeft om zijn aanleg en individuele mogelijkheden te verwezenlijken, wat Rogers zelf zelfverwezenlijking (self-actualizing tendency) noemt. Het is de aangeboren drijvende kracht achter de ontwikkeling en ontplooiing van de mens.

Question 10

Wat is de betekenis van “subjectieve realiteit” in de theorie van Carl Rogers?

Answer 10

Subjectieve realiteit verwijst naar de persoonlijke waarneming van de ander en de wereld, inclusief zichzelf. Het betekent dat alleen het individu zelf kan vertellen hoe diens werkelijkheid en persoonlijk referentiekader eruitzien.

Question 11

Wat is het persoonlijk waarderingsproces in de theorie van Carl Rogers?

Answer 11

Het persoonlijk waarderingsproces is de manier waarop een individu de eigen ervaring toetst aan de unieke behoeften voor zelfverwezenlijking. Het kan bestaan uit positieve waardering (die bijdraagt aan het verwezenlijken van mogelijkheden) of negatieve waardering.

Question 12

Wat ontwikkelt een individu als gevolg van zelfverwezenlijking, volgens Carl Rogers?

Answer 12

Als gevolg van zelfverwezenlijking ontwikkelt het individu een samenhangend zelfbeeld, dat in de eigen beleving op zichzelf staat in de omringende wereld. Het zelfbeeld is dus het resultaat van het proces van zelfverwezenlijking.

Question 13

Wat is het belang van positieve zelfwaardering en hoe verhoudt het zich tot zelfverwezenlijking volgens de humanistische theorie?

Answer 13

* Positieve zelfwaardering is essentieel voor de ontplooiing van het individu.
* Onvoorwaardelijke positieve waardering van anderen is cruciaal voor zelfverwezenlijking.
* Bij voorwaardelijke positieve waardering (waarbij voorwaarden worden gesteld voor liefde en goedkeuring) kan de authentieke zelfverwezenlijking worden belemmerd.
* Het dilemma ontstaat wanneer het individu zich moet aanpassen aan de voorwaarden van anderen of kiezen voor authentieke zelfverwezenlijking, wat mogelijk leidt tot verlies van waardering van anderen.
* Positieve zelfwaardering wordt ontwikkeld door waardering van anderen, maar moet ook zelf worden onderhouden om als zelfstandig individu te functioneren.

Question 14

Wat is incongruentie volgens de humanistische theorie?

Answer 14

Incongruentie is het verschil tussen het bewuste zelfbeeld van een persoon en de diepere, vaak negatieve of bedreigende innerlijke ervaringen die buiten het bewustzijn blijven.

Wanneer deze incongruentie onbewust is, leidt dit tot denken, voelen en gedragen zoals anderen verwachten, in plaats van authentiek te zijn.

Question 15

Hoe beïnvloedt incongruentie de psychische gezondheid?

Answer 15

Congruentie tussen zelfbeeld en ervaringen is een voorwaarde voor psychische gezondheid en zelfverwezenlijking.

Zelfbeeld = hoe iemand zichzelf beleeft.
Ideaalbeeld = het beeld waaraan iemand zou willen voldoen, beïnvloed door externe normen en waarden.

Fully functioning person = wanneer het zelfbeeld en ideaalbeeld samenvallen, wat resulteert in zelfaanvaarding en psychische gezondheid. Dit komt vaak voort uit onvoorwaardelijke positieve waardering tijdens de ontwikkeling.

Question 16

Wat is de Positieve motivatietheorie van Maslow en hoe ziet de behoeftepiramide eruit?

Answer 16

Positieve motivatietheorie: Maslow stelde dat menselijke behoeften hiërarchisch zijn geordend en mensen pas streven naar de bevrediging van hogere behoeften als de lagere vervuld zijn.
Behoeftepiramide: De behoeften zijn verdeeld in vijf niveaus, van de basisbehoeften (zoals fysiologische behoeften) tot zelfverwerkelijking.

Question 17

Wat zijn de belangrijkste kritieken op Maslow’s theorie?

Answer 17

• De theorie heeft sterk de nadruk gelegd op waarden en prestaties als maatstaf voor het beoordelen van mensen, wat als elitair kan worden gezien.
• De onderzoeksresultaten naar de volgorde van de behoeften in de piramide zijn wisselend en niet altijd consistent.

Question 18

Hoe wordt psychopathologie benaderd in de humanistische benadering?

Answer 18

Er worden geen specifieke adviezen gegeven voor de behandeling van stoornissen, omdat dit niet past bij de clientgerichte benadering waarin de uniciteit van het individu centraal staat.
De focus ligt op bewustwording van ervaringen en zelfontdekking.

Question 19

Wat is de rol van de therapeut in de humanistische benadering bij psychopathologie?

Answer 19

De therapeut creëert de voorwaarden waaronder de cliënt in staat is om zijn of haar eigen belevingswereld te ontdekken en te leren accepteren.

Question 20

at wordt gezien als de aard van psychopathologie in de humanistische benadering?

Answer 20

De aard van psychopathologie ligt in verstoorde of geblokkeerde zelfverwezenlijking.

Question 21

Wat is volgens Gendlin (1978) de focus van experiëntiële therapie en wat zijn de twee belangrijke aspecten?

Answer 21

Focus op de innerlijke beleving van de cliënt.

Twee belangrijke aspecten zijn:
1. Bewustmaking van preconceptuele, lichamelijk ervaren wijsheden.
2. Gevoelens worden in taal vervat of gesymboliseerd

Question 21

Wat is de rol van de therapeut volgens Rice (1974)?

Answer 21

Rice stelt dat de therapeut een evocerende taak heeft;

de therapeut moet bij de cliënt een bepaalde belevingswereld oproepen die vervolgens bewerkt kan worden.

Question 21

Hoe beschrijft Wexler (1974) de rol van de therapeut?

Answer 21

Wexler beschrijft de therapeut als een plaatsvervangende informatieverwerker.

Question 22

Wat zijn de belangrijkste elementen van procesgerichte gesprekstherapie volgens Swildens (1988)?

Answer 22

• Symptomatologie waarmee de cliënt zich aanmeldt.
• De persoonlijke mythe van de cliënt, als verklaring voor gedrag en een gestagneerd leven.
• Wat de cliënt tegenhoudt om volop te leven (de alibi tot existeren).
• Keuzeverhinderingsmechanismen die oplossingen blokkeren.

Question 22

Wat is de focus van de procesgerichte benadering volgens de nederlandse De Haas (1985)?

Answer 22

De focus ligt op het aspect van de cliënt dat rigide, gestagneerd of geblokkeerd is geraakt.

Question 23

Wat zijn de drie voorwaarden volgens Rogers voor verandering in cliëntgerichte therapie?

Answer 23

1.Congruentie (Echtheid): De therapeut moet congruent kunnen functioneren, oftewel echtheid tonen in de relatie met de cliënt.
2. De therapeut moet onvoorwaardelijke positieve waardering aan de cliënt geven.
3. De therapeut moet zich maximaal inleven in de denk- en gevoelswereld van de cliënt en empathie tonen.

Deze drie voorwaarden werken samen om een veilige en accepterende ruimte te creëren waarin de cliënt kan groeien en zichzelf kan ontdekken, wat leidt tot zelfacceptatie en congruentie tussen hun zelfbeeld en ervaringen

Question 24

Wat is non-directieve therapie?

Answer 24

Non-directieve therapie is een benadering waarbij de therapeut een horizontale relatie aangaat met de cliënt, zonder directe sturing of controle.

De therapeut biedt onvoorwaardelijke positieve waardering en empathie, en helpt de cliënt zelf inzichten en oplossingen te ontdekken.

Question 25

Wat is het centrale idee van Emotion Focused Therapy (EFT)?

Answer 25

EFT stelt dat emoties bepalend zijn voor de constructie van het zelf en hoe dit georganiseerd is. Emoties geven informatie over hoe gunstig of nadelig een situatie is voor het vervullen van belangrijke behoeften of doelen.

Question 26

Wat zijn de gevolgen van inadequate emoties volgens EFT?

Answer 26

Inadequate emoties ontstaan door negatieve ervaringen en socialisatie, vooral door mislukkingen in de vroege ontwikkeling van gevoelens. Dit leidt tot emotieschema’s die het gedrag en zelfbeeld beïnvloeden.

Question 27

Welke methoden worden gebruikt in EFT voor emotionele bewustwording?

Answer 27

• Evocatieve ontvouwing: ingaan op recente belangrijke gebeurtenissen en emoties onderzoeken.
• Focusing: verkennen van vage gevoelens via een lichamelijke beleving.
• Tweestoelendialogen: het uitdrukken van gevoelens op de ene stoel en daarop reageren op de andere stoel.

Question 28

Wat is de effectiviteit van Emotion Focused Therapy (EFT)?

Answer 28

RCT’s hebben aangetoond dat EFT een eectieve behandeling is. Andere
humanistische therapievormen blijken ook eectief.

Question 29

Wat is het doel van EFT?

Answer 29

Het doel van EFT is emotionele verandering en emotieregulatie. Dit wordt bereikt door emoties te reguleren en te veranderen binnen een faciliterende therapeutische relatie.

Question 30

Wie zijn de twee belangrijkste grondleggers van het humanisme en wat waren hun bijdragen?

Answer 30

Rogers: Focus op wat cliënten ten goede komt in therapie. Hij nam zijn gesprekken op en publiceerde empirisch bewijs in Counselling and Psychotherapy, waarvoor hij een onderscheiding ontving.
Maslow: Onderzocht hoe gezonde mensen zich onderscheiden van anderen en ontwikkelde de behoeftepiramide.