Thema 2.2 Vijffactorenmodel Flashcards
Wat is het vijffactorenmodel?
Het is een dimensioneel model dat er vanuit gaat dat er bij iedereen bepaalde persoonlijkheidstrekken min of meerdere mate aanwezig is.
Leg het principe van lexicale hypothese uit
Belijkrijke individuele verschillen tussen mensen die in taal worden uitgedrukt. Zoals spontaan, lief of koppig.
Wat wordt bedoeld met psycholexiaal onderzoek?
Dit is onderzoek gebaseerd op de analyse van taal (lexiale hypothese -> culturele verschillen)
Wat zijn taxonomieën?
Er zijn heel veel woorden waarmee je mensen mee kan beschrijven. Taxonomieën ordenen deze vele woorden onder bepaalde categorieën.
Wat zijn de 4 taxonomieën van Cattel en wat is hieruit voort gekomen.
Catel kwam tot de volgende 4 onderdelen:
- stabiele individuele verschillen
- tijdelijke gemoetstoestanden
- woorden m.b.t. evaluatie
- overig
Hieruit vloeide zijn bekende 16pf vragenlijsten
Wat is de big vife van persoonlijkheid?
extraversie ,
vriendelijkheid,
zorgvuldigheid,
emotionele stabiliteit
intellect
Wat is de Neo Pi R
Extraversie (E)
Emotionele onbekommerdheid = Neuroticism (N)
Gewetensvolheid = Conscientiousness (C)
Vriendelijkheid = Agreeableness (A)
Openheid = O
Welke eigenscvhappen zitten er in de big 7?
5 van Big five +
-positieve valentie: alledaags en gewoon
- negatieve valentie: slecht tegen over fatsoen
Welke eigenschap wordt toegevoegd bij de big 6
eerlijkheid-bescheidenheid
Welke factoren in big 8 van de raad en bartelds
- deugzaamheid
- Competentie
- Extraversie
- Mildheid
- Zorgvuldigheid
- Neuroticisme
- Hedonisme
- Volgzaamheid
Wat deed het onderzoek van de raad & collega’s met betrekking tot psycholexicaal onderzoek
420 persoonlijkheidsbeschrijvingen per taal.
onderscheid in:
Affiliatie (vriendelijkheid): Groter geheel
Dynamiek (Extraversie): gerichte actie
Orde (Zorgvuldigheid): helder van geest
Leg samen het pancultureel tweefactormodel met Beta en alpha uit
Alpha: Zorgvuldigheid, emotio.. stabiliteit en vriendelijkheid
Beta: Extraversie en Intellect/openheid
Wat is BAS en BIS?
Bahavioral Activation system: actief worden en uitdaging aangaan
Behavioral inhibition system: mensen terugtrekken en enge situaties uit de weg gaan
Wat zijn 4 kritieken op de Big vife?
- Critici of taal de bais moet zijn van persoonlijkheidstrekken.
- Men twijfelt of het niet gebaseerd is op bias omdat het gaat om individuele die naar zichzelf kijken en de vraag misschien niet snappen.
- Men zegt dat de big five persoonlijkheidstrekken alleen beschirjft en niet verklaart.
- Het is cultureel heel moeilijk om de big vife te vertalen. voornamelijk openheid
Wat is het meest dominante paradigma in persoonlijkheidsonderzoek?
Het vijffactorenmodel.
Wat maakt dat zoveel verschillende diciplines het FFM (Vijf factoren model) gebruiken
Het is allesomvattend en bied een raamwerk om systematisch exploratief te onderzoeken
Welke onderzoeksbevindeingen zijn er op het gebied van stabiliteit en verandering van persoonlijkheidseigenschappen in iemands leven
- Afnamen van Neuroticisme (dus emoitioneel stabieler) en afname Extraversie
- Toename in Agreableness en Consientiousness
Openheid neemt toe tot 20 en daalt daarna
Welke onderzoeksbevindeingen zijn er op het gebied van sekseverschillen?
Vrouwen zijn hoger in Neuroticisme (emotioneel onstabieler) maar wel A -> Vriendelijker
Welke onderzoeksbevindeingen zijn er op het gebied van culturele verschillen?
Het FFM is universeel, alleen het psyuchometische eigenschappen zijn anders door de verschillende talen.
Dit komt door de biologie: alle 4 de punten zitten in het beestje
Lezen: Geef van alle 5 de FFM waar het mee geassocieerd wordt
N -> persoonlijkheidsstoornissen
E -> Blije mensen
O voorspelt sociaal en politiek liberalisme
Laag A is risico voor middelenmisbruik
C -> Goede werkprestaties
Wat is het drievactoormodel
Extraversion
Agreable
Consientiousness
Digman had met factoranalyse een hogere-orde factore toonde. Welke 2 waren dit? en wat is de kritiek
Alpha (Stabiliteit): Een samengestelde factor die Vriendelijkheid (A), Gewetensvolheid (C) en Emotionele Onbekommerdheid (N) integreert. Het gaat om het vermogen om emotioneel stabiel en sociaal harmonisch te zijn.
Beta (Zelf-actualisatie): Een samengestelde factor die Extraversie (E) en Openheid voor Ervaringen (O) integreert. Het heeft te maken met de wens om jezelf te ontwikkelen, nieuwe ervaringen op te doen en open te staan voor verandering
Men vind het Biases.
Wat bedoelen onderzoekers met positive en negative valence?
Positive valence komt overeen met Beta: Het is gerelateerd aan Extraversie (E) en Openheid (O), die een positieve, energieke en nieuwsgierige benadering van het leven weerspiegelen.
Negative valence komt overeen met Alpha: Het is gerelateerd aan Neuroticisme (N), lage Vriendelijkheid (A) en lage Gewetensvolheid (C), die samen wijzen op een negatieve of meer problematische benadering van emoties en sociale relaties.
Wat is nuances?
Trait-beneath-facets, kleine stukjes eigenschappen die stabiuel; zijn en individuele items ondersteunt
heblpt bij test hertest betrouwbaarheid: de beoordeler ziet telkens die kleine items en zal die zelfde beoordelen
Geef de pathologische variatie op de big five
Neuroticisme - Emotionele Instabiliteit
Extraversie - Sociaal Dominant of Sociopathisch Gedrag
Openheid voor Ervaringen - Psychotische of Ongeremde Ideeën
Vriendelijkheid - Antagonisme of Agressief Gedrag
Gewetensvolheid - Rigide of Obsessieve Controle
Hoe kan je culturen beschrijven met de FFM
Gebruik maken van de ETHOS: overheersende geest van een cultuur, weerspiegeld in wetten rechten en instituten
Is spirualtiet een onderdeel van big five?
D
De vraag is of het een houding is of een onderdeel van de persoonlijkheid
