Thema 2: H12 Flashcards
Noem 3 eigenschappen van loopbaan
- Niet beperkt tot professionele en managementfuncties of conventionele LB trajecten
- Niet alleen naar huidige functie kijken, ook relatie met verleden en toekomst
- Subjectief en objectief
- Ook: training, bijscholing, vrijwilligerswerk, werkloosheid
Noem 3 niveaus van veranderende contextuele factoren van een loopbaan (fig 12.1)
- Organisaties, vb concurrentiedruk, plattere structuur, minder werknemers, kleinere omvang, spreiding (thuiswerken)
- Functies vb meer teamwork, korte contracten, parttimewerk, nieuwe vaardigheden vereist, intensiever werk
- Mensen, vb gemiddeld ouder, meer vrouwen, diversiteit, mobieler
Noem 6 kenmerken van de grenzenloze loopbaan
- LB heeft onafh van werkgever bestaansrecht en kan vermarkt worden
- LB beweegt zich over de grenzen van afzonderlijke wergevers
- LB gesteund door externe netwerken
- Traditionele organisatiegrenzen worden doorbroken
- Loopbaankansen kan iemand laten schieten door persoonlijke of familieredenen
- Individu ziet grenzeloze toekomst voor zich, ongeacht eventuele structurele beperkingen
Noem een kritiek op de proteaanse loopbaan
Waarde die zelfstandige individuen nastreven zijn vrijheid en groei, maar kunnen ook anders zijn
Beschrijf de loopbaanankers van Schein
- Sturen en invloed uitoefenen
- Technische of functionele expertise
- Zekerheid
- Autonomie/onafhankelijkheid
- Ondernemend/creatief
- Uitdaging
- Dienstverlening/toewijding aan idealen of waarden
- Levensstijlbalans
Waarom moeten organisaties waarde hechten aan loopbaanmanagement? Hirsh en Jackson
- LB ontwikkeling is manier waarop mensen zich steeds meer vaardigheden en kennis eigen maken die voor de organisatie van nut zijn
- LB ontwikkeling bepaalt hoe vaardigheden en kennis binnen organisaties worden ingezet en verbreid
- Manier waarop mensen zich door organisatie bewegen bepaalt hoe haar cultuur en waarden worden overgedragen
- Mensen willen weten waar ze staan en duidelijke afspraken over hoe LBs worden gemanaged helpen hierbij
- Belangrijke manier om kundige werknemers aan te trekken, te motiveren en binnen te houden
Noem 20 loopbaaninterventies
- Interne publicatie van vacatures
- Introductie en socialisatie
- Functieomschrijvingen en functiebouwwerk
- Werkboeken of software
- Loopbaanworkshops
- Online LB management
- Trainings- en bijscholingstrajecten
- Detacheringen
- Persoonlijke ontwikkelingsplannen
- (interne) loopbaancentra
- Ontwikkelingsgericht assessment (development center)
- Mentoring
- Coachingsprogramma’s
- Individuele counseling
- Regelingen voor functieroulering
- Ontwikkelopdrachten
- Opvolgingsplanning
- Talentmanagement
- Outplacement
- Pensionerings- en lateloopbaanprogramma’s
Noem 6 beroepsprofielen van Holland (en teken diagram)
PAASOC
1. Praktisch: buitensporttype
2. Analytisch: concepten en logica
3. Artistiek: verbeeldingsvermogen
4. Sociaal: gezelschap anderen, warm en zorgzaam
5. Ondernemend: gesteld op gezelschap van anderen om te domineren en overtuigen, houdt van actie
6. Conventioneel: regels en voorschriften, structuur en orde
Zeshoek RIASEC (realistic, investigate, artistic, social, enterprising, conventional)
Geef 3 theoretische stellingen van Hollands basishypothese
- Congruentie: mensen vinden hun omgeving plezierig als de gedragspatronen in de werkomgeving passen bij hun eigen persoonlijkheidspatronen
- Incongruente interacties –> gedragsverandering
- Omgeving stoot incongruente mensen af, trekt congruente mensen aan of verandert de aan de aanwezige mensen gestelde eisen
Noem X vragen belangrijk bij loopbaanbeslissingen
Noem X benaderingen van loopbaanbeslissingen
Benoem de 3 onderdelen van de verkenningsfase van loopbaanfasen/stadia van Super
- Kristallisatie
- Specificatie
- Implementatie
Beschrijf de seizoenen van het leven van Levinson
- Stabiele perioden van vastberadenheid afgewisseld met overgangsperioden waarin kernelementen van iemands leven worden herzien en verandering van richitng meer voor de hand ligt
- Nauw verband leeftijd (vs Super)), marge 2-3 jr
- OVERGANG middelbare leeftijd (40-45) belangrijkste: midlifecrisis –> nieuwe baan/partner/energie in werk; weinig bewijs dat dit moeilijkere tijd is voor mannen :))
Zijn loopbaantheorieën net zo van toepassing op vrouwen als op mannen?
Wat is een loopbaan (LB)?
Opeenvolging van aan werk gerelateerde functies, rollen, activiteiten en ervaringen
Beschrijf de 3 loopbaanvormen van Kanter
- Bureaucratische
- Professionele
- Ondernemende
Wat is de bureauratische LB volgens Kanter?
- Reeks voorspelbare stappen naar posities met meer status, 2. Vooral binnen een en dezelfde functiegroep of organisatie
- Minder populair
Wat is de professionele LB volgens Kanter?
Groei = ontwikkeling naar vermogen om complexere taken te verrichten –> expert
Wat is de ondernemende LB volgens Kanter?
Mogelijkheden waarnemen –> extra waarde leveren en de organisatie uitbouwen
Wat is de grenzeloze loopbaan?
- Reeks loopbaanvormen die conflicteren met conventionele aannames over dienstbetrekking
- 6 kenmerken
- Grenzeloos: grenzen tussen organisaties, afdelingen, hiërarchische niveaus, functies en vaardigheden worden overschreden –> ~ professionele LB
- Aanname: Mensen (met veel kwaliteiten) bepalen eigen lot.
- Soms te optimistisch –> vb. contrast tussen migranten die in buitenland betere job willen of economische migranten
Noem 5 herzieningen van de grenzeloze LB (Gubler)
- Voorkeur mobiliteit tussen organisaties
- Voorkeur mobiliteit tussen geografische locaties
- Voorkeur voor mobiliteit tussen beroepen
- Voorkeur voor werken buiten organisatiegrenzen
- Verwerping van LB kansen om persoonlijke redenen
3 categorieën:
a. balanszoekers werk-prive
b. plakkers
c. carrieremakers
2 en 5 verschilden het sterkst in het onderzoek naar IT’ers
Noem een kritiek op de grenzeloze LB
Overschatting van de invloed die mensen op het verloop van hun loopbaan hebben –> 6e kenmerk beschreven
Wat is een grenzeloze instelling? Briscoe et al.
Opvatting over de eigenloopbaan is niet gehinderd door grenzen.
Persoon voldoet aan 6e kenmerk van Arthur, niet aan andere 5 –> probleem
Beschrijf de oplossing van Sullivan en Arthur voor het probleem van de grenzeloze instelling
Nadruk verschil tussen lichamelijke en psychologische mobiliteit
Noem 2 kenmerken van de proteaanse LB
Hall. Mensen kunnen een coherent identiteitsbesef hebben, maar moeten ook in staat zijn om zich aan te passen aan de omstandigheden op de arbeidsmarkt. Meer succes (Gubler)
- WAARDEGEDREVEN: duidelijk zelfbeeld EN loopbaansucces afmeten aan eigen waarden
- ZELFSTANDIG: bereidheid leren EN aanpassen en geloven autonomie loopbaan
Tabel 12.1
Wat zijn loopbaanankers (Schein)
- Gebied dat van zulk belang is dat iemand nooit zou opgeven. Persoon definieert zelfbeeld mbt dat belang, en vormt in elke LB fase doorslaggevende factor
- Ontwikkelen aan begin carrière
- Mix van vaardigheden, motieven, behoeften en waarden
- Niet per se bepalend voor type werk of beroep. vb IT: autonomie, ondernemende creativiteit, onzekerheid
- Succes beïnvloed door meerdere factoren: pers eigenschappen waaraan in een baan positieve betekenis wordt toegekend, strategie in handelen gecombineerd met kansen die organisatie biedt
- Meeste mensen niet 1 anker; ankers relatief onafh van elkaar